![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,697,361 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,928,525 |
بازتاب آیین مهر در مکتب فتوت | ||
پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت | ||
مقاله 1، دوره 1، شماره 2، اسفند 1391، صفحه 1-20 اصل مقاله (358.51 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2013.35251 | ||
نویسندگان | ||
سهیلا صارمی1؛ اکرم نوری2 | ||
1دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی | ||
2کارشناسی ارشد ایران¬شناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران | ||
چکیده | ||
فتوت واژهای عربی و در زبان فارسی به معنی جوانمردی است و فتی از نظر لغوی «جوان» است و به معنی کسی است که به کمال فطرت و آنچه کمال اوست رسیده باشد. با توجه به شواهد موجود و مقایسۀ فتوت در آیین مهر با فتوت پس از اسلام به نظر میرسد آیین جوانمردی پیش از اسلام نیز در ایران رایج بوده است. نوشیدن جام آب و نمک شبیه به مراسم مهرورزان است که در مراسمی آیینی، تازهواردان با نوشیدن جام شراب و خوردن نان، «مهر دین» محسوب میشدند. همچنین مهریان یکدیگر را «یار» و استاد خود را «مِهیار» مینامیدند. عیاران نیز رئیس خود را «سرهنگ» مینامیدند و پیشوند «ـ سر» که به معنی بزرگ و مهتر است، یادآور مهیار مهریان است. ضمن اینکه «عیار» همان یار است و بدین ترتیب ارتباط میان آنها آشکارتر میشود. یار در زمان ساسانیان لقبی درباری تشریفاتی بود که به دوستان و یاوران شاه اطلاق میشد. ویژگیها و منش اسواران ساسانی، یعنی صفات شجاعت، پهلوانی، ازخودگذشتگی و پایبندی به اصول اخلاقی و ...، یادآور ویژگیهای پهلوانی و عیاری است. آنها از محافظان و حامیان پادشاه بوده، کمر خدمت به بندگی او بسته بودند و خدمتگزاریشان با کمربندی که بر میان بسته بودند، مشخص میشد. این کمربند هم حمایل است و هم تعهد و خدمتگزاری را نشان میدهد. بعد از اسلام، فتوت و عیاری به دو گروه جداگانه تقسیم میشود: سلحشوری و جنگجویی را در عیاران، و صفات پارسایی و نیککرداری را در فتیان مییابیم. در کلّ میتوان گفت جوانمردی این گروهها بعد از اسلام به صورت صفاتی با معانی پارسایی، سخاوت، ایثار و شجاعت در میآید که البته هر دو گروه یعنی عیاران از اصول اخلاقی و فتیان از جنگاوری و سلحشوری بهره داشتند. | ||
کلیدواژهها | ||
آیین مهر؛ میترا؛ آیین فتوت؛ فتی و فتوت نامه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,372 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,836 |