تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,033 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,502,948 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,767,192 |
پهنهبندی پتانسیل سیل خیزی حوزهی آبخیز اخترآباد با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی فازی | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 8، دوره 44، شماره 4، دی 1391، صفحه 131-152 اصل مقاله (1.13 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2012.30246 | ||
نویسندگان | ||
آرش ملکیان1؛ اصغر افتادگان خوزانی2؛ غدیر عشوری نژاد3 | ||
1استادیار دانشکدهی منابع طبیعی، دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی، گرایش اقلیمشناسی، دانشگاه تهران | ||
3کارشناس ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده ی جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
سیل یکی از انواع مخاطرات طبیعی است که همهساله خسارات زیانباری را در سراسر جهان و ازجمله ایران بهوجود میآورد. برای جلوگیری از رخداد سیلاب، باید مناطقی را شناسایی کرد که دارای پتانسیل بالایی در ایجاد این پدیده هستند و برای کاهش خطرات احتمالی، از سرمنشأ تولید وارد عمل شد که همانا حوزههای آبخیز هستند. این پژوهش نیز در پی ارائهی روشی برای پهنهبندی پتانسیل سیلخیزی حوزههای آبخیز است. با توجّه به اهداف پژوهش، نخست عوامل مؤثّر در پهنهبندی پتانسیل سیلخیزی (سنگشناسی، نفوذپذیری، تراکم شبکهی زهکشی، زمان تمرکز، شیب، گروه هیدرولوژیک خاک، کاربری اراضی، بارش و فاصله از آبراهه) شناسایی و وزن هر کدام از معیارها، پس از تکمیل پرسشنامهی مقایسهی زوجی از سوی کارشناسان، بهوسیلهی فرآیند سلسلهمراتبی فازی مشخّص شد. از عملگر جمع جبری فازی برای مدلسازی فضایی و پهنهبندی، بر اساس میزان عضویت فازی هر کدام از عوامل در حوزهی آبخیز اخترآباد استفاده شد. همچنین برای طبقهبندی پتانسیل سیلخیزی، نقشهی نهایی بهدستآمده از منطقه، بر اساس انحراف معیار در هفت کلاس قرار گرفت. بر اساس نتایج بهدستآمده، پهنههای با خطر سیلخیزی زیاد در شمال و جنوب حوزه قرار دارند و مناطق با خطر کم، در آبراههها و قسمتهای مرکزی حوزه واقع شدهاند. نتایج تحلیل ناحیهای که حاصل همپوشانی نقشهی نهایی با نقشههای هر یک از عوامل مؤثّر بر سیلخیزی است، بیان میدارد که مناطق با پتانسیل سیلخیزی زیاد در پهنههایی با شیب بیش از 60 درصد و بارش بین 400-300 میلیمتر قرار دارند. پوشش گیاهی مناسب، خاک تکاملیافته و تراوایی بیشتر، در قسمت مرکزی و پاییندست حوزه واقع شده است که شرایط سیلخیزی را کاهش دادهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
اخترآباد؛ پهنهبندی؛ سیل خیزی؛ فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی فازی؛ منطق فازی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,623 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,599 |