![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,682,193 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,912,091 |
تکتونیک جنبا، انسان، مدنیّت | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 2، دوره 44، شماره 3، آذر 1391، صفحه 17-38 اصل مقاله (1.71 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2012.29212 | ||
نویسندگان | ||
قاسم خسروی1؛ محمدحسین رامشت2؛ محمد رضا ثروتی3؛ اریک فورس4 | ||
1دانشجوی دکترای ژئومورفولوژی، دانشکدهی جغرافیا و برنامهریزی، دانشگاه اصفهان | ||
2دانشکدهی جغرافیا و برنامهریزی، دانشگاه اصفهان | ||
3گروه جغرافیا، دانشکدهی علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران | ||
4دانشکدهی علوم زمین، دانشگاه آریزونا، توسان، ایالات متّحده | ||
چکیده | ||
در بیستوپنج سال گذشته فهم ما از مفهوم تکتونیک جنبا بسیار کاملتر شده است. همین امر پژوهشگران را با سؤال بسیار مهمّی روبهرو کرده است و آن اینکه درکل، تکتونیک فعّال پوسته در مناطق قارّهای چه تأثیری بر جوامع انسانی گذاشته و میگذارد. مروری بر آثار منتشره مبین دو دیدگاه غالب در تحلیل میان تکتونیک فعّال با انسان و مدنیّتها است. گروهی همجواری سکونتگاهها با گسلهای لرزهزا را بهانه قرار داده و با تأکید بر فجایع رخ داده در طول تاریخ، تلاش در نشان دادن ویژگیهای مرگبار این پدیدهی طبیعی دارند. گروه دوم به حضور توأم گسلها و آب اشاره داشته و همزمانی خطر ـ حیات را در حواشی گسلهای فعّال یادآور شده، مجموعه عواملی مستقل از لرزهخیزی را مورد توجّه قرار دادهاند و تکتونیک را عاملی بسیار با اهمّیّت در سیر تکاملی نوع بشر و مدنیّتها دانسته و شکلگیری و قوام تمدّنهای کلان را ناشی از آن دانستهاند. این مقاله تلاش دارد تا با مرور بر مهمترین آثار منتشره در این زمینه، به معرّفی و تحلیل دیدگاهها بپردازد. روش بهکار رفته در این پژوهش کتابخانهای و تحلیل محتوا بوده و نتایج بهدستآمده حاکی از آن است که با در نظر گرفتن عامل زمان، میتوان فهم بهتری از رویکرد دوم داشت. در این تحلیل ارتباط میان سطوح مختلف بومشناختی با انواع حرکات تکتونیکی مورد توجّه قرار گرفته و همخوانی جالبی میان ساختار سلسلهمراتبی کمربندهای چینخورده با ساختار تمدّنهای کلان در چهار سطح، مدّنظر قرار گرفته است. بر این اساس کوچکترین اجتماعات انسانی در مقیاس محلّی، در حاشیهی گسلهای فعّال شکل گرفتهاند، در عین حال در مقیاسی کلان ، تمدّنهای جهان باستان در حاشیهی کمربند چینخورده و بسیار جنبا (آلپ هیمالیا) در بازهی زمانی دههزار ساله ظهور و افول کردهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
امکانات زیستی؛ تکتونیک جنبا؛ ساختار سلسلهمراتبی؛ مدنیّت | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,891 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,925 |