تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,100,295 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,087 |
تأثیر پدیدهی انسو بر تغییرات دمای ماهانه و فصلی نیمهی جنوبی کشور | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 5، دوره 44، شماره 2، مرداد 1391، صفحه 67-84 اصل مقاله (1.07 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2012.29207 | ||
نویسندگان | ||
حمید زارع ابیانه1؛ مریم بیات ورکشی2 | ||
1دانشیار گروه مهندسی آبیاری، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه بوعلی¬سینا، همدان | ||
2دانشجوی دکترای رشتهی آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آبیاری، دانشگاه بوعلی¬سینا، همدان | ||
چکیده | ||
این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین پدیدهی انسو با میانگین دمای هوای ماهانه و فصلی نیمهی جنوبی کشور، طیّ دورهی 55 ساله (2005-1951) انجام شد. برای این کار از دادههای دمای 12 ایستگاه سینوپتیک کشور، دادههای شاخص نوسانهای جنوبی (SOI) و شاخص انتقالی انسو (TNI) استفاده شد. ابتدا میزان همبستگی بین دمای هوا با هر دو شاخص انسو در دو گام زمانی ماهانه و فصلی بررسی و سپس تأثیرپذیری دمای هوا از فازهای گرم (النینو) و سرد (لانینا) پدیدهی انسو، بهکمک شاخص درصد تغییرات دما بررسی شد. نتایج نشان داد، تعداد ایستگاههای دارای همبستگی معنادار دمای هوا با شاخص TNI، بهمراتب بیش از شاخص SOI بود. همچنین در هر دو مقیاس زمانی، بیشترین همبستگیهای معنادار از نوع منفی بود که بیانگر کاهش دمای هوا با افزایش مقادیر شاخصهای انسو است. از سویی، براساس شاخص TNI، دمای هوای ماه ژانویه و برمبنای شاخص SOI، دمای هوای ماه اکتبر بهعنوان ماههای تأثیرپذیر از پدیدهی انسو معرّفی شدند. در مقیاس فصلی نیز، در فصل تابستان اکثر ایستگاهها همبستگی معناداری با شاخص انسو داشتند. حدود دامنهی همبستگی میان مقادیر شاخص SOI با دما در تمامی ماهها از حدّاقل 549/0- برای آگوست تا حدّاکثر 463/0+ در ماه اکتبر و 458/0- در ماههای آگوست و سپتامبر تا 512/0+ در ماه سپتامبر برای شاخص TNI بود. در مقیاس فصلی نیز دامنهی همبستگیهای SOI و TNI بهترتیب از 365/0- در فصل بهار تا 459/0+ در فصل پاییز و 530/0- تا 384/0 در فصل تابستان متغیّر بود. با مبنا قرار دادن شاخص TNI، درصد تغییرات دمای ایستگاهها در هر یک از فازها نشان داد، در مقیاس فصلی، فاز لانینا منجر به افزایش 4 درصدی دمای فصل زمستان و در مقیاس ماهانه، فاز لانینا منجر به افزایش 8 درصدی دمای ماه دسامبر شد. در مجموع نتایج مؤیّد تأثیرپذیری قابل ملاحظهی دمای هوا از پدیدهی انسو بود. | ||
کلیدواژهها | ||
النینو؛ پدیدهی انسو؛ دمای هوا؛ شاخص انتقالی انسو؛ شاخص نوسانهای جنوبی؛ نیمهی جنوبی کشور | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,847 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,538 |