
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,692 |
تعداد مقالات | 72,232 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,200,622 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,030,337 |
عوامل پیدایی هجا در نزد بشار بن برد | ||
ادب عربی | ||
مقاله 2، دوره 1، شماره 2، بهمن 1388، صفحه 13-29 اصل مقاله (159.44 K) | ||
نویسندگان | ||
ابوالحسن امین¬مقدّسی1؛ بهرام امانی2 | ||
1دانشیار دانشگاه تهران | ||
2استادیار دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
«فن هجا» از فنون شعری است که بهطور خودانگیخته یا غیرخودانگیخته، برای آرامش آشفتگیهای درونی شاعر همراه با رنجش مهجوّ از وجود وی برمیخیزد. بدون شک در شکلگیری این نوع از شعر، عامل یا عواملی دخالت دارد، همانگونه که در جهتگیری شاعران به سوی نوع معیّنی از شعر، انگیزهها یا عللی دخیل است. این مقاله تلاش دارد این عوامل را در دو دستة بیرونی و درونی بررسی نماید. در قسمت نخست به بررسی ریشههای هجوگرایی بشار در محیط خانواده و اجتماع پرداخته شده، و از بردگی خانوادگی، نقص عضو ژنتیکی، مقطوعالنسل بودن و اثرات آن در تولید هجا سخن گفته شده است، و در بخش بعدیِ آن به انطباق شخصیّت این شاعر با نقطهنظرهای برخی از روانشناسان و جامعهشناسان در مباحثی چون اضطراب، هیجانخواهی، عقدة حقارت و عقده خودبزرگبینی پرداخته شده است. واژههای کلیدی: بشاربن برد، هجا، اغراض شعر، انگیزههای هجو، بصره. | ||
کلیدواژهها | ||
اغراض شعر؛ انگیزههای هجو؛ بشاربن برد؛ بصره؛ هجا | ||
مراجع | ||
1ـ ابن عاشور، محمّد الطاهر، دیوان بشار بن برد، لجنة التألیف والترجمة والنشر، القاهرة، 1369 ﻫ. ق .
2ـ ابن قتیبة الدینوری، الشعر والشعراء، دارالحدیث، القاهرة،1423ﻫ .ق .
3ـ ابنمنظور، لسانالعرب، داراحیاء التراث العربی، بیتا.
4ـ اسکارپیت، روبر، جامعهشناسی ادبیات، ترجمه مرتضی کتبی، چاپ اوّل، انتشارات سمت، تهران، 1374ﻫ.ش.
5ـ الإصفهانی، ابو الفرج، الأغانی، الشرح سمیر جابر، دارالفکر، الطبعةالأولی،1407 ﻫ. ق .
6 ـ بشاربن برد، دیوان بشاربن برد، الشرح و التقدیم محمّد مهدی ناصرالدین، دارالکتب العلمیّة، الطبعة ألاولی، بیروت،1413ﻫ.ق.
7ـ البلاذری، احمدبن یحیی، فتوح البلدان، المحقّق رضوان محمّد رضوان، دارالکتب العلمیّة، بیروت،1403ﻫ.ق.
8ـ ترابی، علیاکبر، جامعهشناسی ادبیات فارسی، فروغ آزادی، چاپ اوّل، تبریز،1376ﻫ.ش
9ـ الثعالبی، أبومنصورعبدالملک بن محمّد، ثمارالقلوب فی المضاف والمنسوب، المحقّق محمّد أبوالفضل ابراهیم، القاهرة، الطبعة الأولی، دارالمعارف، 1965م.
10ـ الحموی، یاقوت، معجم البلدان، دارالفکر، بیروت، بیتا.
11ـ دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، سازمان چاپ دانشگاه تهران، تهران، 1348ﻫ.ش.
12ـ زکی، احمد کمال، الحیاة الأدبیة فی البصرة الی نهایة القرن الثانی الهجری، دارالفکر، دمشق، 1381ﻫ.ق.
13ـ شولتز و دیگران، نظریههای شخصیّت، ترجمه یحیی سیدمحمّدی، چاپ نهم، نشر ویرایش، 1385ﻫ.ش
14ـ الطبری، محمّدبن جریر، تاریخ الامم والملوک، المحقّق ابوصهیب الکرمی، بیت الأفکار الدولیّة، بیتا.
15ـ العظیم آبادی، ابوالطیّب، القاموس المحیط، مؤسسة الرسالة، بیتا.
16ـ گلدمن، لوسین، جامعهشناسی ادبیات، ترجمه محمّدجعفر پوینده، انتشارات هوش و ابتکار، تهران، 1371ﻫ.ش.
17ـ لسترینج، گای، جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی، ترجمة محمود عرفان، چاپ ششم، شرکت انتشارات علمی فرهنگی ـ چاپ سهند، تهران، 1383ﻫ.ش. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,461 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,588 |