تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,865 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,434 |
عدالت به مثابه قاعده فقهی و حقوقی | ||
مطالعات حقوق خصوصی | ||
مقاله 16، دوره 39، شماره 1 - شماره پیاپی 1000421، خرداد 1388 اصل مقاله (207.24 K) | ||
نویسنده | ||
سید محمد اصغری* | ||
چکیده | ||
پرسش اصلی این است که آیا فقیه یا حقوقدان، خصوصاً در موارد سکوت و نقص، تعارض قوانین و یا در مقام اختلاف نظر دانشمندان، میتواند به قاعده عدالت استناد کند؟ در این مقاله، برای دادن پاسخ به پرسش بالا، پس از اشارة گذرا به ارجمندی و والائی عدل، به میزان، مبنا و همچنین هدف و قاعده بودن عدالت در دانش فقه، حقوق و فلسفة سیاسی پرداخته شده است. پرسش دوّم این است که آیا فقها و حقوقدانان در آراء و نظرات فقهی و حقوقی خود، به قاعده «عدالت»، با همین عنوان، یا با عناوین دیگر چون عدالت، مصلحت، انصاف، مذاق شریعت، یا روح قانون استناد کردهاند؟ در استقراء ناقصی که نویسنده داشته، به حدود هشتاد فتوا یا نظر حقوقی برخورده است که در آن موارد، فقیه یا حقوقدان با تمسکّ به قاعدة «عدالت» به صدور «فتوا» یا اظهار نظر حقوقی مبادرت کرده است. روش فقها، عقل، آیات، قرآن، سنت معصومین(ع)، سیرة خردمندان، همه و همه، عدالت را بهعنوان «قاعده»ای برتر تأیید میکنند، قاعدهای که میتوان آن را «امّ القواعد» نام نهاد. | ||
کلیدواژهها | ||
اجتهاد؛ انصاف؛ عدالت؛ عدالت به مثابه قاعده.؛ عدل برتر؛ فتوا | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,490 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,976 |