تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,523,835 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,783,927 |
ارزیابی نمادین نقوش جانوری سفال نیشابور (قرون سوم و چهارم هجری قمری) | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
مقاله 4، دوره 4، شماره 47 - شماره پیاپی 781386، فروردین 1391، صفحه 33-44 اصل مقاله (832.28 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2012.24375 | ||
نویسندگان | ||
سحر چنگیز1؛ رضا رضالو2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد هنر اسلامی- نگارگری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
2استادیار گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی نمین، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
چکیده | ||
سفالینههای نیشابور و نقوش آنها میتوانند حلقهی رابطی میان دو دوره از شکوفاترین دورههای تاریخ هنر ایران -پیش و پس از اسلام- محسوب شوند. حمایتِ حاکمان سامانی از هنر و هنرمندان، از مواردی بود که رشدِ سفالگری در نیشابور طی قرون سوم و چهارم هجری قمری، را موجب شد. همهی نقوش نیشابور؛ کتیبهای، هندسی و جاندار از پیشینهی ارزشمندی در تاریخ هنر ایران برخوردار هستند و از زیباترین جلوههای خلاقیّت انسان در عرصهی سفالگری نیشابور، طراحیِ نقوش جانوری است. این نقوش از نظر فرم، ساختار، مبانی زیباشناسی و اعتقادی تکامل زیادی یافتهاند و نمایانگر باورها و اعتقادات مردم آن روزگاران است. باتوجه به اینکه بیشتر نقوش جانوری سفال نیشابور متعلّق به پرندگان و تزئینات وابسته به آنهاست، دراین مقاله، به دو دستهی پرندگان و غیر پرندگان تقسیم شدند. ضمنِ تحلیلِ ساختاری هر نقش، مفهومِ نمادین و تأثیرپذیریِ مستقیم از نقوش ماقبلاسلام، نیز شرح داده شد. بااینکه تزیینات و قدرت بیانِ سبک سامانی، تاحدی جایگزین نمادگراییِ گذشته شده است ولی نه تنها تکرار نمادهایی از هنرِ پیش از اسلام، چون ساسانیان، بلکه حضور مفاهیم نمادین مختلفی را در نقوش جانوری سفال نیشابور میتوان دید. وجود احادیث و پیامهای اخلاقی- اعتقادی، کنار نقش جانوران، از مواردی بود که محقق را در گرهگشاییِ نمادِ بعضی نقوش یاری کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
سبک سامانی؛ سفال نیشابور؛ نقوش جانوری؛ نماد؛ هنر ساسانیان | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,057 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 16,925 |