
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,623 |
تعداد مقالات | 71,548 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,911,952 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,961,272 |
انعکاس ملیگرایی در ادبیات نمایشی روزگار پهلوی اول | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
مقاله 3، دوره 3، شماره 42 - شماره پیاپی 781154، فروردین 1391، صفحه 27-36 اصل مقاله (248.49 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2012.24367 | ||
نویسندگان | ||
محسن زمانی1؛ فرهاد ناظرزاده2 | ||
1کارشناس ارشد ادبیات نمایشی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
2استاد گروه آموزشی هنرهای نمایشی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
کاوش در باب ملیگرایی در ادبیات نمایشی ایران، ما را با دو برههی مشخص در تاریخ یکصدوپنجاه سالهی خود مواجه میکند، یکی روزگار پهلوی اول و دیگری دوران جنگ ایران و عراق که در ادبیات نمایشی آن دوران- و حتی تاکنون- با عنوان تئاتر دفاع مقدس آثار زیادی را به خود اختصاص داده است. اما رویکرد کلی این تحقیق، بررسی و شناخت نهضت شعوبیه - نخستین جنبش ناسیونالیسم ایرانی- به عنوان مقدمه و آبشخوری تاریخی برای جریان ناسیونالیسم روزگار پهلوی اول است که در ادبیات نمایشی این دوران هم انعکاسی تام و تمام یافته است. نهضت شعوبیه از آن جهت برای این نوشته حایز اهمیت است که نه تنها به نوعی نقطهی آغاز ملیگرایی به شکل یک نهضت سازمانیافته در این سرزمین است، بلکه آتش زیر خاکستر آن در دورهی پهلوی اول هم، دیگر بار زبانه میکشد و در ادبیات نمایشی آن دوران هم جلوهگری میکند. از طرفی، اشتراکاتی میان نهضت شعوبیه با ناسیونالیسم ظهوریافته در ادبیات نمایشی روزگار رضاشاه نیز وجود دارد. ملیگرایی در ادبیات نمایشی این دوره، تا حد زیادی از الگوهای جبهههای ادبی و علمی- فرهنگی نهضت شعوبیه الگوبرداری و پیروی کرده است. این پژوهش نشان میدهد که الگوهای تفکر و مبارزه نهضت شعوبیه- جز در مواردی اندک- شباهتهای کلانی با الگوهای تفکر و مبارزهی ناسیونالیسم عصر پهلوی اول دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات نمایشی؛ رضاشاه؛ شعوبیه؛ ملیگرایی؛ ناسیونالیسم | ||
مراجع | ||
آبراهامیان، یرواند (1388)، ایران بین دو انقلاب، چاپ پانزدهم، ترجمه احمد گلمحمدی، محمد ابراهیم فتاحی، نشرنی، تهران.
اسماعیلی، علیرضا(1380)، اسنادی از مطبوعات و احزاب دوره رضاشاه: مجموعه اسناد تاریخی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
افتخارزاده، محمودرضا (1376)، شعوبیه: ناسیونالیسم ایرانی، دفتر نشر معارف اسلامی، قم.
اوزکریملی، اوموت (1383)، نظریههای ناسیونالیسم، ترجمه محمدعلی قاسمی، انتشارات مؤسسه مطالعات ملی، تهران.
حقیقت، عبدالرفیع (1385)، جنبش شعوبیان (آزادمردان ایرانی)، انتشارات کومش، تهران.
زرینکوب، عبدالحسین (1378)، دوقرن سکوت: سرگذشت حوادث و اوضاع تاریخی ایران در دو قرن اول اسلام، سخن، تهران.
کاتم، ریچارد (1385)، ناسیونالیسم در ایران، ترجمه احمد تدین، انتشارات کویر، تهران.
کاتوزیان، محمدعلی همایون (1374)، اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، چاپ پنجم، ترجمه محمدرضا نفیسی، کامبیز عزیزی، نشرمرکز، تهران.
گیبرنا، مونتسترات (1378)، مکاتب ناسیونالیسم، ترجمه امیرمسعود اجتهادی، وزرات امور خارجه، تهران.
ماتیل، الکساندر (1383)، دایره المعارف ناسیونالیسم: جنبشها، شخصیتها و مفاهیم، جلد اول، ترجمه نورالله مرادی، کامران فانی، وزارت امور خارجه، تهران.
ملکپور، جمشید (1386)، ادبیات نمایشی در ایران: ملیگرایی در نمایش، جلدسوم، انتشارات توس، تهران.
همایی، جلالالدین (1363)، شعوبیه، انتشارات کتابفروشی صائب، اصفهان. بن، استنلی (1376)، ناسیونالیسم چیست؟، خرد در سیاست، ترجمه عزتالله فولاوند، طرح نو، تهران. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,381 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,042 |