پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,619 |
| تعداد مقالات | 71,525 |
| تعداد مشاهده مقاله | 126,848,862 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,888,515 |
حلّ پارادوکس علم به جوهر در کتاب تعلیقات ابن‌سینا | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| مقاله 2، دوره 43، شماره 2 - شماره پیاپی 529836، مهر 1389، صفحه 25-38 اصل مقاله (255.54 K) | ||
| نویسندگان | ||
| رضا اکبریان1؛ سیداحمد حسینی2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| در کتاب تعلیقات ـ که به احتمال زیاد حاصل درس‌نوشته‌های شاگردان شیخ‌الرئیس است ـ تلاش می‌شود تا به پارادوکسی در خصوص علم به جوهر پاسخ داده شود. این پارادوکس را می‌توان بدین صورت بازسازی کرد که اگر با علم به شیء، عین ماهیّت آن به ذهن می‌آید، آن‌گاه وقتی به جوهری علم پیدا می‌کنیم باید عین ماهیّت آن، که جوهر است، به ذهن بیاید. از طرف دیگر، در فلسفه مشّاء، علم از کیفیّات نفسانی و از اعراض است. بدین ترتیب، با تناقضی مواجه می‌شویم که علم ما به جوهر هم باید جوهر باشد و هم باید عرض باشد و جوهر نباشد. پاسخ تعلیقات به این پارادوکس آن است که آن‌چه جوهر است، مفهوم جوهر است که همان «در موضوع نبودن» است و آن‌چه عرض است، علم ما به جوهر است که از کیفیّات نفسانی است. بنابراین موضوع در دوگزاره به‌ظاهر متناقض عیناً یکی نیست، بلکه در یکی مفهوم جوهر است و در دیگری مصداق ذهنی جوهر. از این‌جا معلوم می‌شود که پاسخی که صدرالمتألهین با به‌کارگیری مفاهیم حمل اوّلی ذاتی و حمل شایع صناعی به این پارادوکس (و پارادوکس‌های مشابه، مانند پارادوکس معدوم مطلق و یا کلّی و جزئی) مطرح می‌کند، در آثار شیخ‌الرئیس سابقه دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن سینا؛ پارادوکس علم به جوهر؛ تعلیقات.؛ جوهر | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,544 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,042 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب