پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,998,235 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,672,467 |
«ماهیّت» از دیدگاه ابن سینا | ||
| مقالات و بررسیها(منتشر نمی شود) | ||
| مقاله 13، دوره 71، شماره 0 - شماره پیاپی 847، تیر 1381 اصل مقاله (556.26 K) | ||
| نویسنده | ||
| سید حسین موسویان* | ||
| چکیده | ||
| «ماهیّت» و وجود به عنوان دو مفهوم اساسی در جای جای متون فلسفة اسلامی به صورت متقابل، به کار می روند. در مقالة حاضر کوشیده ایم تا از دیدگاهی تحلیلی و با تأکید بر آراء ابن سینا، پاره ای از احکام ماهیّت را بررسی کنیم. دربارة ماهیّت، سه گونه حکم می توان داشت: یکی از آنها به صورت حمل اوّلی ذاتی است، و دو دیگر از نوع حمل شایع صناعی. در نخستین حکم، به بیان و تعریف مفهوم « ماهیّت » و اینکه از لفظ «ماهیّت» چه چیزی فهمیده می شود و اجزاء مفهومی آن چیستند، می پردازیم و در دومین و سومین حکم، مفهوم ماهیّت از دو جهت متفاوت مورد نظر قرار می گیرد: یکی اینکه این مفهوم- به عنوان موجودی از موجودات ذهنی و عقلی-مصداق کدامیک از مفاهیم معقول بشری واقع می شود و دیگر اینکه مصادیق این مفهوم- که آنها نیز از موجودات ذهنی و عقلی هستند- از حیثیّات گوناگون چه احکام ویژه ای دارند. امّا دربارة قسم اوّل از دو گونه حکم اخیر باید گفت که همانگونه که حکمای متأخر به درستی بیان کردند، مفهوم ماهیت یکی از مصادیق معقولات ثانیه است که البته موطنی جز ذهن بشری ندارد؛ لیکن از آن رو که در آثار معروف ابن سینا- تا آنجا که نگارنده تحقیق کرده است- سخن صریحی در این زمینه دیده نمی شود، در این مقاله پس از بیان معنی و مفهوم «ماهیّت»، به بررسی احکام «مفاهیم ماهوی»- مانند مفاهیم «انسان» و «سنگ» «درخت» که مصادیق مفهوم ماهیت هستند- از دیدگاه شیخ الرئیس خواهیم پرداخت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امکان؛ بشرط شیء؛ بشرط لا؛ تصوّر؛ حقیقت؛ ذات؛ ذاتی؛ شیء طبیعی؛ طبیعت؛ عدم؛ عرضی؛ لابشرط؛ ماهیت؛ مصداق؛ مفهوم؛ هویت؛ واجب الوجود؛ وجود؛ وجود خاص | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| - | ||
| چکیده [English] | ||
| Essence and existence or two principle concepts that have been used reciprocally in all Islamic philosophical texts. In the present article we have tried to consider a few rules related to essence from an analytical viewpoint with regard to Ibn sina’s opinions. Three different comments can be made essence. One is the intrinsic approach to essence and the other two are the concrete judgement approaches. The first approach expresses the definitions and concepts of essence and its terminological and concept of essence from two different points of view: one tries to determine how we can categorize it among huam rational concepts as a rational and intrinsic meaning, while the other attempts to clarify the sense of applicability of this concept. As explained by recent scholars, essence is a secondary concept that has originated in the human mind. In ibn sina’s well-known books-insofar as the author of this article has conducted research-no clear discussion can be found on this subject thus, we will first define the meaning and concept of essence and its applicability, then we will study the examples of a human, a stone, and a tree from Ibn sina’s point of view. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,462 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,157 |
||