پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,123,542 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,707 |
«ماهیّت» از دیدگاه ابن سینا | ||
| مقالات و بررسیها(منتشر نمی شود) | ||
| مقاله 13، دوره 71، شماره 0 - شماره پیاپی 847، تیر 1381 اصل مقاله (556.26 K) | ||
| نویسنده | ||
| سید حسین موسویان* | ||
| چکیده | ||
| «ماهیّت» و وجود به عنوان دو مفهوم اساسی در جای جای متون فلسفة اسلامی به صورت متقابل، به کار می روند. در مقالة حاضر کوشیده ایم تا از دیدگاهی تحلیلی و با تأکید بر آراء ابن سینا، پاره ای از احکام ماهیّت را بررسی کنیم. دربارة ماهیّت، سه گونه حکم می توان داشت: یکی از آنها به صورت حمل اوّلی ذاتی است، و دو دیگر از نوع حمل شایع صناعی. در نخستین حکم، به بیان و تعریف مفهوم « ماهیّت » و اینکه از لفظ «ماهیّت» چه چیزی فهمیده می شود و اجزاء مفهومی آن چیستند، می پردازیم و در دومین و سومین حکم، مفهوم ماهیّت از دو جهت متفاوت مورد نظر قرار می گیرد: یکی اینکه این مفهوم- به عنوان موجودی از موجودات ذهنی و عقلی-مصداق کدامیک از مفاهیم معقول بشری واقع می شود و دیگر اینکه مصادیق این مفهوم- که آنها نیز از موجودات ذهنی و عقلی هستند- از حیثیّات گوناگون چه احکام ویژه ای دارند. امّا دربارة قسم اوّل از دو گونه حکم اخیر باید گفت که همانگونه که حکمای متأخر به درستی بیان کردند، مفهوم ماهیت یکی از مصادیق معقولات ثانیه است که البته موطنی جز ذهن بشری ندارد؛ لیکن از آن رو که در آثار معروف ابن سینا- تا آنجا که نگارنده تحقیق کرده است- سخن صریحی در این زمینه دیده نمی شود، در این مقاله پس از بیان معنی و مفهوم «ماهیّت»، به بررسی احکام «مفاهیم ماهوی»- مانند مفاهیم «انسان» و «سنگ» «درخت» که مصادیق مفهوم ماهیت هستند- از دیدگاه شیخ الرئیس خواهیم پرداخت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امکان؛ بشرط شیء؛ بشرط لا؛ تصوّر؛ حقیقت؛ ذات؛ ذاتی؛ شیء طبیعی؛ طبیعت؛ عدم؛ عرضی؛ لابشرط؛ ماهیت؛ مصداق؛ مفهوم؛ هویت؛ واجب الوجود؛ وجود؛ وجود خاص | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,530 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,213 |
||