پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,824 |
| تعداد مقالات | 73,564 |
| تعداد مشاهده مقاله | 134,689,802 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 105,214,498 |
بررسی و تبیین مؤلفه های معماری حکمرانی مبتنی بر جایگاه ذی‌نفعان در مناطق آزاد | ||
| مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
| دوره 17، شماره 1، فروردین 1404، صفحه 169-185 اصل مقاله (975.16 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2025.394858.670506 | ||
| نویسندگان | ||
| تراب ذاکری* 1؛ احمد نوحه گر2؛ محمد میره‌ای3؛ حمید یزدانی4؛ محمد آشوری5 | ||
| 1گروه جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2گروه جغرافیا، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 3گروه مطالعات ایران و جهان، دانشکده مطالعات جهان، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 4گروه آموزشی رهبری و سرمایه انسانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 5گروه، جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف و زمینه: هدف از این مقاله بررسی و تبیین مؤلفه‌های معماری حکمرانی مبتنی بر جایگاه ذی‌نفعان در مناطق آزاد است. روش تحقیق: با استفاده از روش فراترکیب و تحلیل ۴۰ مقالة علمی بین‌المللی و داخلی منتشرشده بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵، مؤلفه‌های کلیدی حکمرانی در مناطق آزاد شناسایی و تحلیل شدند. هدف اصلی این مطالعه ارائة چارچوبی جامع برای ارتقای حکمرانی مشارکتی و پایدار در این مناطق بود. روش تحقیق این مطالعه فراترکیب است که با تحلیل کیفی نظام‌مندِ منابع علمی معتبر به استخراج و ترکیب مفاهیم کلیدی پرداخته شد. در این زمینه، ۴۰ مقالة مرتبط با موضوع حکمرانی مناطق آزاد و مشارکت ذی‌نفعان مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها: یافته‌های این پژوهش نشان داد حکمرانی مؤثر در مناطق آزاد مستلزم وجود مؤلفه‌هایی در سطوح نهادی، مدیریتی، فناورانه، و اجتماعی است. نخست، انسجام سیاستی و هماهنگی نهادی به عنوان پایه‌ای‌ترین مؤلفه بر هم‌سویی سیاست‌ها و همکاری بین نهادها برای اجرای مؤثر برنامه‌ها تأکید دارد. در ادامه، زیرساخت‌های فناورانه و دیجیتال به عنوان موتور محرک حکمرانی نوین زمینه‌ساز بهبود کارایی و شفافیت و تعاملات سیستمی معرفی می‌شوند. همچنین، شایستگی منابع انسانی و توانمندی مدیریتی برای طراحی و اجرای سیاست‌ها حیاتی است و بدون آن سایر مؤلفه‌ها به‌درستی فعال نخواهند شد. نتیجه: تحلیل فراترکیب نشان داد برای تحقق حکمرانی مؤثر در مناطق آزاد باید به مؤلفه‌های فوق توجه ویژه‌ای شود. این مؤلفه‌ها به صورت یکپارچه و هماهنگ می‌توانند زمینه‌ساز توسعة پایدار و مشارکت فعال ذی‌نفعان در فرایندهای حکمرانی باشند. توصیه می‌شود سیاستگذاران و مدیران مناطق آزاد با بهره‌گیری از این چارچوب به بهبود ساختارهای حکمرانی و ارتقای عملکرد مناطق آزاد بپردازند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حکمرانی؛ مشارکت؛ الزامات؛ مناطق؛ آزاد | ||
| مراجع | ||
|
جفری، حسین. (۱۴۰۰). نقش رسانه در ترویج حکمرانی مشارکتی. فصلنامه مطالعات رسانه و حکمرانی، ۱۱(۲)، بدون شماره صفحات.
دشت‌بزرگ، محمد، عسگری، فاطمه، و رحیمی، سید محمد. (۱۴۰۳). بررسی شکل‌گیری مشارکت ذی‌نفعان در دستور کار سیاست‌گذاری عمومی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی. فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی و مدیریت، ۱۴(۲)، بدون شماره صفحات.
دولت، فرشته، رضایی، کریم، و علی‌نژاد، محمد. (۱۳۹۸). تحلیل نقش حکمرانی خوب در توسعه مناطق آزاد ایران. فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی، ۵(۴)، ۶۵–۸۳.
فتحی، مهدی، کریمی، لیلا، و شفیعی، حسین. (۱۴۰۱). حکمرانی ذی‌نفع‌محور و سیاست‌گذاری مشارکتی در نهادهای عمومی. فصلنامه ایرانی حکمرانی و سیاست‌گذاری، ۱۰(۳)، ۱۰۱–۱۲۰.
غروی، محمد، و حسینی، علی. (۱۴۰۳). حکمرانی خوب از مسیر مدیریت اصول‌محور برای توسعه اقتصادی در مناطق آزاد. فصلنامه مطالعات اقتصادی و اداری، ۱۳(۱)، بدون شماره صفحات.
حسینی، علی، و نادری، مریم. (۱۴۰۱). سیاست‌گذاری مشارکتی و اعتمادسازی در نظام حکمرانی. فصلنامه مطالعات سیاسی و اداری، ۱۳(۱)، بدون شماره صفحات.
کِرَعین‌پورساک، سمیه، و پیتون، ناصر. (۱۳۹۶). حکمرانی خوب و توسعه پایدار در کشورهای در حال توسعه. فصلنامه توسعه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی پایدار، ۹(۲)، ۲۵–۴۲.
مرمرزاده، مهدی، دهقان، مریم، و خسروی، احمد. (۱۴۰۰). حکمرانی خوب و نقش در حال تحول دولت در توسعه اقتصادی. فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست عمومی، ۸(۱)، ۲۳–۴۱.
موسوی، احمد، رحمتی، مرتضی، و جلالی، فائزه. (۱۳۹۹). مشارکت ذی‌نفعان و خلق ارزش در زیست‌بوم‌های سازمانی. فصلنامه دیدگاه‌های مدیریت دولتی، ۱۱(۲)، ۵۵–۷۴.
نادری، حسین، مرادی، علیرضا، و زارعی، محمد. (۱۴۰۰). نهادینه‌سازی شاخص‌های حکمرانی در مناطق آزاد تجاری ایران: چالش‌ها و فرصت‌ها. فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی و مدیریت، ۱۳(۲)، ۴۵–۶۸.
نجفی‌زاده، محمد، رحیمی، علیرضا، و محمدی، سعید. (۱۴۰۱). مشارکت ذی‌نفعان: مفاهیم، چالش‌ها و رویکردهای چندبعدی. فصلنامه مطالعات مدیریت و توسعه، ۱۵(۱)، ۷۷–۹۲.
طاهری‌کورانی، محمد. (۱۳۹۶). الزامات حکمرانی خوب در مدیریت مناطق آزاد تجاری–صنعتی ایران. فصلنامه راهبرد توسعه، ۲۴(۳)، ۹۹–۱۱۵.
وحیدی، سیدمحمد، حاتمی، محمدرضا، و موسوی، سیدمحمد. (۱۴۰۰). بررسی مؤلفه‌های حکمرانی خوب در نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، ۱۱(۴)، ۱۹۵–۲۱۶.
توسّل‌سلطان، مریم، کریمی، علیرضا، و وزیری، حسین. (۱۳۹۹). حاکمیت شرکتی و کارایی تصمیم‌گیری: نقش عوامل بیرونی و درونی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
Abdullatif, M. (2003). Governance indicators and the role of public sector reform in MENA countries. Cairo: Economic Policy Institute.
Asira, M., Abdel, F., & Chan, H. (2021). Governance and organizational performance: Evidence from emerging economies. Journal of Business Research, 134, 420–432. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2021.05.003
Boone, C., Van den Bosch, F. A. J., & Volberda, H. W. (2007). Top management team diversity and firm performance: Moderators of functional-background and locus-of-control diversity. Management Science, 53(5), 750–764. https://doi.org/10.1287/mnsc.1060.0677
Bovaird, T., & Loeffler, E. (2012). From engagement to co-production: The contribution of users and communities to outcomes. Voluntas: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations, 23(4), 1119–1138. https://doi.org/10.1007/s11266-012-9309-6
Dasht Bozorg, M., et al. (2024). Investigating the formation of stakeholder participation in the public policymaking agenda of the Islamic Consultative Assembly's Energy Commission. Journal of Public Policy and Administration, 14(2). [In Persian]
Doleh, F., Rezaei, K., & Alinejad, M. (2019). Analyzing the role of good governance in the development of Iran’s free zones. Public Policy Quarterly, 5(4), 65–83.
Earth System Governance. (2025). Governing through goals in practice: ESG annual report. https://www.earthsystemgovernance.org/
Emerald Insight. (2023). Participatory governance for aviation educational organizations. https://www.emerald.com/
ETHOS. (2024). Enhancing representation in participatory governance. https://www.ethos-eu.com/
Fathi, M., Karimi, L., & Shafiei, H. (2022). Stakeholder governance and participatory policy-making in public institutions. Iranian Journal of Governance and Policy, 10(3), 101–120. [In Persian]
Ghoravi, M., & Hosseini, A. (2024). Good governance through principled management for economic development in free trade zones. Journal of Economic and Administrative Studies, 13(1). [In Persian]
Hendrik, J., van der Steen, M., & Groeneveld, S. (2024). A collaborative governance model in waste management. Public Management Review, 26(2), 185–204. https://doi.org/10.1080/14719037.2023.2166927
Hosseini, A., & Naderi, M. (2022). Participatory policymaking and trust-building in the governance system. Journal of Political and Administrative Studies, 13(1). [In Persian]
Jafari, H. (2021). The role of media in promoting participatory governance. Journal of Media and Governance Studies, 11(2). [In Persian]
Keraeinpoursak, S., & Payton, N. (2017). Good governance and sustainable development in developing countries. Sustainable Political, Economic and Social Development Quarterly, 9(2), 25–42.
Klassakk, L. (2018). Good governance in theory and practice. Oxford University Press.
Lee, R., Green, J., & Johnson, B. (2008). Synthesizing qualitative research: A review of approaches. Qualitative Health Research, 18(8), 1117–1132.
Lisa, M. (2018). Governance frameworks in the public and private sectors. Governance Review, 25(1), 50–62.
Memarzadeh, M., Dehghan, M., & Khosravi, A. (2021). Good governance and the evolving role of the state in economic development. Journal of Strategic Studies in Public Policy, 8(1), 23–41. [In Persian]
Mirza, H. (2025). Stakeholder participation in local health governance under SDG-3. Journal of Governance and Development, 19(1), 45–66.
Mousavi, A., Rahmati, M., & Jalali, F. (2020). Stakeholder participation and value creation in organizational ecosystems. Journal of Public Administration Perspective, 11(2), 55–74. [In Persian]
Naderi, H., Moradi, A., & Zarei, M. (2021). Institutionalizing governance indicators in Iran’s free trade zones: Challenges and opportunities. Journal of Public Policy and Management, 13(2), 45–68. [In Persian]
Najafizadeh, M., Rahimi, A., & Mohammadi, S. (2022). Stakeholder participation: Concepts, challenges, and multidimensional approaches. Journal of Management and Development Studies, 15(1), 77–92. [In Persian]
OECD. (2024). Participation and collaboration for a green transition. Organisation for Economic Co-operation and Development. https://www.oecd.org/
Rostow, N., Clark, T., & Wang, Y. (2019). Stakeholder engagement in corporate social responsibility: A global review. Journal of Business Ethics, 158(4), 913–928.
Tafakorian, M. (2017). Requirements of good governance in the management of free trade-industrial zones in Iran. Development Strategy Quarterly, 24(3), 99–115. [In Persian]
Toussel-Sultan, M., Karimi, A., & Vaziri, H. (2020). Corporate governance and decision-making efficiency: The role of external and internal factors. Tehran University Press.
Vahedi, S., Hatami, M. R., & Mousavi, S. M. (2021). Examining the components of good governance in the political system of the Islamic Republic of Iran. Journal of Islamic World Political Studies, 11(4), 195–216. [In Persian] | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 46 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 17 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب