
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,769 |
تعداد مقالات | 72,912 |
تعداد مشاهده مقاله | 132,170,066 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,729,178 |
تحلیل استراتژیک توسعه مدیریت منابع انسانی مبتنی بر هوش مصنوعی | ||
فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 تیر 1404 | ||
نوع مقاله: مقالات پژوهشی آمیخته | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jed.2025.392646.654508 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه دهقان منشادی1؛ علی اصغر تباوار* 2؛ محمد قاسمی3 | ||
1دانشجوی دکتری ، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان وبلوچستان، سیستان وبلوچستان، ایران | ||
2استادیار، گروه مدیریت بازرگانی و مالی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان وبلوچستان، سیستان وبلوچستان، ایران | ||
3دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان وبلوچستان، سیستان وبلوچستان، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف: در دهه اخیر، هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری سرآمد، مدیریت منابع انسانی را از جنبههای گوناگون مانند فرایندهای استخدام، پرورش و توسعه کارکنان به شدت تحت تاثیر قرار داده است. بهکارگیری این فناوری در فرآیندهای منابع انسانی موجب افزایش دقت، تحلیل دادهها، سادهسازی، خودکارسازی و شخصیسازی فرآیندها شده و در نهایت، صرفهجویی در زمان و ارتقای کیفیت عملیات منابع انسانی را به همراه دارد. هوش مصنوعی همچنین به چابکی و بازمهندسی فرآیندهای مدیریت منابع انسانی کمک کرده و به شکل مستقیم و غیرمستقیم، توانمندیهای این حوزه را تحت تأثیر قرار میدهد بنابراین، بهرهگیری از قابلیتهای هوش مصنوعی میتواند مسیر توسعه مدیریت منابع انسانی را هموار کند، هرچند که این روند با چالشها و موانعی نیز روبهروست به همین دلیل توجه به هوش مصنوعی در سازمان و به تبع آن، توسعه مدیریت منابع انسانی یک ضرورت راهبردی محسوب میشود. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش، تحلیل شکاف و تعیین فاصله سازمان از وضعیت ایدهآل در زمینه توسعه مدیریت منابع انسانی مبتنی بر هوش مصنوعی است. نتایج این تحلیل میتواند برنامهریزی برای تحقق اهداف فردی و سازمانی را تسهیل کند که اهمیت عملی این موضوع را نشان میدهد. افزون بر این، غفلت سازمان امور مالیاتی از تغییرات قانونی، الزامات جدید محیطی، حجم گسترده دادهها، فرار مالیاتی و خروج از اقتصاد وابسته به درآمدهای نفتی، پیامدهای منفی و مخربی برای اقتصاد داخلی به همراه خواهد داشت. بنابراین، این سازمان باید با اتخاذ سیاستهای پیشرو، در مسیر تحول و توسعه مدیریت منابع انسانی گام بردارد. این موضوع از نظر نظری نیز مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته و در سالهای اخیر مطالعات متعددی درباره نقش هوش مصنوعی در مدیریت منابع انسانی انجام شده است. بااینحال، بررسیهای اکتشافی و تدوین یک الگوی راهبردی در این زمینه همچنان مورد غفلت قرار گرفته است. سهم نظری این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه مدیریت کارکنان با استفاده از هوش مصنوعی و ارزیابی میزان اهمیت و عملکرد هر یک از این عوامل در سازمان امور مالیاتی کشور است. مطالعه حاضر به این پرسش کلیدی پاسخ میدهد که تحلیل استراتژیک توسعه مدیریت منابع انسانی مبتنی بر هوش مصنوعی در سازمان امور مالیاتی کشور چگونه است؟ روش: تحقیق حاضر از نظر هدف، یک تحقیق کاربردی-توسعهای و از منظر روش گردآوری دادهها، پیمایشی-مقطعی است. جامعه مشارکتکنندگان بخش کیفی شامل 20 نفر از اساتید مدیریت منابع انسانی و مدیران سازمان امور مالیاتی کشور است که با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. حجم نمونه بخش کمی نیز با روش اندازه اثر و توان آزمون برای تحلیل شکاف، 280 نفر برآورد گردید و نمونهگیری با روش خوشهای-تصادفی انجام شد. برای گردآوری دادهها از مصاحبه نیمهساختاریافته و پرسشنامه محققساخته استفاده شد.جهت تجزیهوتحلیل دادهها در بخش کیفی از روش تحلیل کیفی مضمون (تِم) با نرمافزار MaxQDA استفاد شد. سپس تحلیل اهمیت-عملکرد با نرمافزار SPSS انجام شد و در پایان به تحلیل استراتژیک و ارائه راهکارهای عملیاتی با رویکرد ترکیبی SWOT-QSPM پرداخته شد. یافتهها: بر اساس یافتههای تحقیقی گزارش نهایی تحلیل کیفی تدوین شد که شامل 4 مضمون فراگیر، 10 مضمون سازماندهنده و 60 مضمون پایه بود. لازم به توضیح است این دستهبندی با عنایت به اصول تحلیل استراتژیک سوات صورت گرفت. چون پژوهش حاضر با رویکردی استراتژیک انجام شد بنابراین مقولههای فراگیر در قالب نقاط قوت (توسعه منابع انسانی، عوامل فنی و مدیریتی هوش مصنوعی)، نقاط ضعف (نظام سنتی منابع انسانی و مقاومت کارکنان در برابر تغییر)، فرصتها (فرصتهای توسعه مدیریت منابع انسانی و دسترسی به نیروی انسانی متخصص) و تهدیدها (مسائل اقتصادی، قانونی و امنیتی) دستهبندی شدند. نتیجه: بر اساس نتایج تحقیق مشخص شد ، در زمینه نیروی انسانی متخصص، مقدار اهمیت و عملکرد بسیار به هم نزدیک است و شکاف معناداری وجود ندارد. در زمینه عوامل مدیریتی و فنی هوش مصنوعی، توسعه منابع انسانی، نظام سنتی منابع انسانی، مقاومت منابع انسانی، فرصتهای توسعه مدیریت منابع انسانی، مسائل اقتصادی، قانونی و امنیتی، شکاف عملکردی قابل توجه است و با شرایط مطلوب فاصله معناداری دارد. همچنین حیطه بیتفاوتی و حیطه اتلاف وجود ندارد. عوامل فنی هوش مصنوعی، توسعه منابع انسانی و نیروی انسانی متخصص در ناحیه قابل قبول قرار دارند. از سوی دیگر عوامل مدیریتی هوش مصنوعی، نظام سنتی منابع انسانی، مقاومت منابع انسانی، فرصتهای توسعه، مسائل اقتصادی، قانونی و امنیتی در وضعیت مناسبی نیستند. | ||
کلیدواژهها | ||
توسعه مدیریت منابع انسانی؛ هوش مصنوعی؛ تحلیل شکاف؛ سازمان امور مالیاتی کشور | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 14 |