سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات163
تعداد شماره‌ها6,788
تعداد مقالات73,130
تعداد مشاهده مقاله133,153,497
تعداد دریافت فایل اصل مقاله104,168,613
شمشیری نیری, محمد, عباداللهی چنذانق, حمید, صفری شالی, رضا. (1404). تحلیل جامعه‌شناختی اخلاق کار، روح سرمایه‌داری رانتی و رفتار اقتصادی؛ مطالعه در بنگاه‌های اقتصادی استان اردبیل. , 17(1), 143-161. doi: 10.22059/jrd.2025.396767.668928
محمد شمشیری نیری; حمید عباداللهی چنذانق; رضا صفری شالی. "تحلیل جامعه‌شناختی اخلاق کار، روح سرمایه‌داری رانتی و رفتار اقتصادی؛ مطالعه در بنگاه‌های اقتصادی استان اردبیل". , 17, 1, 1404, 143-161. doi: 10.22059/jrd.2025.396767.668928
شمشیری نیری, محمد, عباداللهی چنذانق, حمید, صفری شالی, رضا. (1404). 'تحلیل جامعه‌شناختی اخلاق کار، روح سرمایه‌داری رانتی و رفتار اقتصادی؛ مطالعه در بنگاه‌های اقتصادی استان اردبیل', , 17(1), pp. 143-161. doi: 10.22059/jrd.2025.396767.668928
شمشیری نیری, محمد, عباداللهی چنذانق, حمید, صفری شالی, رضا. تحلیل جامعه‌شناختی اخلاق کار، روح سرمایه‌داری رانتی و رفتار اقتصادی؛ مطالعه در بنگاه‌های اقتصادی استان اردبیل. , 1404; 17(1): 143-161. doi: 10.22059/jrd.2025.396767.668928

تحلیل جامعه‌شناختی اخلاق کار، روح سرمایه‌داری رانتی و رفتار اقتصادی؛ مطالعه در بنگاه‌های اقتصادی استان اردبیل

توسعه محلی (روستائی-شهری)
مقاله 8، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 32، تیر 1404، صفحه 143-161    اصل مقاله (1.08 M)
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2025.396767.668928
نویسندگان
محمد شمشیری نیری* 1؛ حمید عباداللهی چنذانق* 2؛ رضا صفری شالی3
1گروه جامعه شناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران. ایران
2گروه جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان،تهران، ایران.
3گروه جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
چکیده
این مطالعه با رویکردی انتقادی، تحلیل‌های رایج دربارۀ اخلاق کار در ایران را بررسی و مفهوم «روح سرمایه‌داری رانتی» را به‌عنوان چارچوبی نوآورانه برای فهم اقتصاد سیاسی در بستر توسعۀ محلی معرفی می‌کند.
پژوهش به‌صورت کاربردی-توسعه‌ای و با روش گردآوری داده‌ها به‌صورت پیمایشی مقطعی و طرح آمیختۀ تبیینی (کمی-کیفی) انجام شده است.
یافته‌ها بر پایۀ تلفیق نظریۀ «اقتصادهای ثروت» بولتانسکی و تئوری دولت رانتی نشان می‌دهد رفتارهای اقتصادی در بنگاه‌های ایرانی عمدتاً در قالب «نظام توجیهی رانتی-ارتباطی» شکل می‌گیرد. در این نظام، ملاحظات رانت‌جویی، اعتماد به شبکه‌های ارتباطی و منطق گروهی حاکم است. داده‌های کمی از ۲۸۳ کارگر و مصاحبه‌های کیفی با مدیران ۹ کارخانه در اردبیل نشان می‌دهد هرچند اخلاق کار در بنگاه‌های خانوادگی کمی بالاتر است، این تفاوت‌ها معنادار نیست و همۀ بخش‌ها تحت تأثیر ذهنیت رانت‌جویی و وابستگی به شبکه‌های ارتباطاتی قرار دارند.
مفاهیم کلیدی بولتانسکی مانند «انگیزش»، «امنیت» و «انصاف» در فضای اقتصادی ایران، به‌ویژه در میان گروه‌ها و شبکه‌های گروه‌محور معنا یافته‌اند. پژوهش بر ضرورت عبور از چارچوب‌های وارداتی، مانند اخلاق کار پروتستانی، تأکید می‌کند و پیشنهاد می‌دهد که تحلیل توسعه‌نیافتگی در ایران نیازمند توجه به منطق درونی «روح سرمایه‌داری رانتی» است. این رویکرد بومی می‌تواند شکاف میان نظریه‌های جهانی توسعه و واقعیت‌های اقتصادی ایران را پر کند و راهکارهای بومی‌سازی راهبردهای توسعه را تبیین کند.
کلیدواژه‌ها
اخلاق کار؛ توسعۀ محلی؛ دولت رانتی؛ روح سرمایه‌داری رانتی؛ شهر اردبیل
مراجع
توسلی، غلام عباس؛ نجار نهاوندی، مریم (1387). مطالعه تجربی اخلاق کار با تاکید بر جنسیت. پژوهش زنان، 6(3)، 39-60.

چهرقانی، احمد؛ توسلی­نیا، علی و حیدری، زهرا (1403). تأثیر رانت نفت بر پیچیدگی اقتصادی در ایران. مجله توسعه و سرمایه (در دست انتشار).

معیدفر، سعید (1380). بررسی اخلاق کار و عوامل فردی و اجتماعی موثر بر آن، تهران، وزارت کار و امور اجتماعی، موسسه کار و تامین اجتماعی.

  • Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: An analytic tool for qualitative research. Qualitative Research, 1(3), 385-405. https://doi.org/10.1177/146879410100100307
  • Ali, A. (1988). Scaling an Islamic work ethic. Journal of Social Psychology, 128(5), 575-83. http://dx.doi.org/10.1080/00224545.1988.9922911
  • Boltanski, L. & Chiapello, E. (1999). Le nouvel esprit du capitalisme. Paris: Gallimard.
  • Boltanski, L., & Chiapello, E. (2005). The new spirit of capitalism. International Journal of Politics Culture and Society, 18(3), 161-188. http://dx.doi.org/10.1007/s10767-006-9006-9
  • Boltanski L., & Thévenot, L. (2006). On Justification: Economies of Worth. Princeton: Princeton University Press, Studies in Cultural Sociology Series.
  • Ebadollahi Chanzanagh, H., & Nejat, J. (2010). Values and work ethic in Iran: A case study on Iranian teachers. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 1521–1526. http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.319
  • Rousselière, D., & Vézina, M. (2009). Constructing the legitimacy of a financial cooperative in the cultural sector: a case study using textual analysis. International Review of Sociology, 19(2), 241-261. http://dx.doi.org/10.1080/03906700902867492
  • Friedland, R., & Arjaliès, D. L. (2017). The passion of Luc Boltanski: The destiny of love, violence, and institution. In Justification, evaluation and critique in the study of organizations(Vol. 52, pp. 301-347). Emerald Publishing Limited.‌ https://ssrn.com/abstract=2993403
  • Chehregani, A., Tavassoliania, A., & Heydari, Z. (2024). The impact of oil rent on economic complexity in Iran. Journal of Development and Capital. (In Persian)
  • Lim, C., & Lay, C. S. (2003). Confucianism and the protestant work ethic. Asia Europe Journal, 1, 321–322. https://doi.org/10.1007/s10308-003-0038-8
  • Langford, P. (2020). Exploring justifications of “The Social Contract” between the banking sector, financial regulators, and NGOs(Doctoral dissertation).‌ https://doi.org/10.1108/MF-12-2024-0925
  • Mathuva, D. M., Mboya, J. K., & McFie, J. B. (2017). Achieving legitimacy through co-operative governance and social and environmental disclosure by credit unions in a developing country. Journal of Applied Accounting Research, 18(2), 162-184. https://doi.org/10.1108/JAAR-12-2014-0128
  • Mahdavy, H. (1970). The patterns and problems of economic development in rentier states: the case of Iran. Studies in the Economic History of the Middle East, 428, 67. https://doi.org/10.4236/ojbm.2021.95145
  • Miller, E., Cross, L., & Lopez. M. (2010). Sampling in qualitative research. FBB Research Group, 19(3), 249-261.
  • Moayedfar, S. (2001). A study of work ethics and the individual and social factors affecting it. Tehran: Ministry of Labor and Social Affairs, Institute of Labor and Social Security. (In Persian)
  • Özatalay, C. (2013). Türkiye kapitalizminin farklı “ruhlar” ı.  Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı II içinde, 299-316.‌
  • Mireles, H. L., & Garrett, J. B. (1971). The Protestant ethic as a personality variable. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 36, 40–44. http://dx.doi.org/10.1037/h0030477
  • Rousselière, D., & Vézina, M. (2009). Constructing the legitimacy of a financial cooperative in the cultural sector: a case study using textual analysis. International Review of Sociology, 19(2), 241-261. http://dx.doi.org/10.1080/03906700902867492
  • Reinecke, J., Van Bommel, K., & Spicer, A. (2017). When orders of worth clash: Negotiating legitimacy in situations of moral multiplexity. In Justification, evaluation and critique in the study of organizations(Vol. 52, pp. 33-72). Emerald Publishing Limited.‌
  • Tavassoli, G. A., & Najarnahavandi, M. (2008). An empirical study of work ethics with an emphasis on gender. Women's Studies Research, 6(3), 39-60. (In Persian)
 

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 96
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 30





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب