
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,762 |
تعداد مقالات | 72,839 |
تعداد مشاهده مقاله | 131,911,576 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,550,112 |
تبیین عوامل اجتماعی دگردیسی شهر اسلامی در دوره معاصر با تأکید بر شهر تهران | ||
توسعه محلی (روستائی-شهری) | ||
مقاله 7، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 32، تیر 1404 | ||
نوع مقاله: پژوهشی : ... (با ذکر دقیق نوع فعالیت علمی) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2025.396327.668926 | ||
نویسنده | ||
حسن بخشی زاده* | ||
گروه آموزشی تاریخ و جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل ، ایران. | ||
چکیده | ||
مسأله و هدف پژوهش حاضر، تبیین عوامل اجتماعی تطور و توسعه شهر تهران با تأکید بر مؤلفههای شهر اسلامی در دورههای قاجاریه و پهلوی (1304-1321) است که طبق روش تحقیق کیفی از تحلیل تاریخی و تحلیل هرمنوتیک تفسیری به موازات یکدیگر بهره گرفته شده است. طبق یافتههای تحقیق، مهمترین و بنیادیترین تغییرات اجتماعی تهران در دوره قاجاریه تجربه شده، دورانی که جمعیت شهر به سه برابر میرسد و تغییرات اجتماعی (نظیر تغییر الگوی زندگی ساکنان و هجوم عناصر و نمادهای غربی) منجر به تغییرات معماری و شکلگیری سبکی به نام سبک تهران در عین و ذهن افراد جامعه میگردد. از سوی دیگر، درپی سیاستهای تجددگرایی سالهای 1304-1321، شاهد شدت گرفتن ورود فرهنگ غربی به شکل بیسابقهای در تهران هستیم. درواقع، مهمترین تغییرات اجتماعی و مواجه و رویارویی با ناشناختهترین مسائل شهری در بین مردم، در این دوره در شهر تهران به عنوان یک شهر اسلامی (و یک واقعیت اجتماعی) بروز و نمود پیدا میکند. طبق نتایج تحقیق، ایجاد و تحول عوامل اجتماعی شهر تهران، با تأثیر گذاری عاملیتها و عوامل سیاسی (داخلی و خارجی) و تعامل یکطرفه افراد در شهر با این ساختارها، بر مهمترین معیارها و مؤلفههای شهر اسلامی نظیر نظم (برهم ریختن نظم اجتماعی سنتی و ارائه نظم جدید و ناآگاه)، کالبد اسلامی (اقتباس از معیارهای غربی و نادیده گرفتن معیارهای اسلامی و بومی) و وجود هویت توحیدی (چالش هویت سنتی-مذهبی با هویت مدرن و متکثر) به پیش رفته است و اجتماع شهری را با چالشهای متعدد خرد و کلان مواجه کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییرات اجتماعی؛ تهران؛ دوره قاجاریه و دوره پهلوی اول (1304-1321)؛ شهر اسلامی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 47 |