
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,762 |
تعداد مقالات | 72,836 |
تعداد مشاهده مقاله | 131,832,617 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,522,593 |
میراث دانشِ نقشهنگاریِ سرزمینهای اسلامی، به نقشهنگاری اروپا | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 خرداد 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2025.389522.473777 | ||
نویسنده | ||
فاطمه فریدی مجید* | ||
عضو هیات علمی گروه جغرافیای بنیاد ایران شناسی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
تمدن اسلامی در سدههای سوم تا دهم هجری ق / نهم تا شانزدهم م، بهعنوان یکی از کانونهای اصلی تحولات علمی، نقش بیبدیلی در گردآوری و گسترش دانش جهانی ایفا کرد. تمدن اسلامی در دوره مذکور، نهتنها میراث تمدنهای یونان، هند، ایران و روم را حفظ کرد، بلکه با نوآوریهای چشمگیر، منجر به تولید دانشهای جدید شد. در این میان، دانش جغرافیا و نقشهنگاری، بهعنوان یکی از دستاوردهای ارزشمند این تمدن، جایگاه ویژهای دارد. نقشهنگاری اسلامی با اقتباس هوشمندانه از دانش پیشینیان و منابع جغرافیایی نظیر المجسطی و ترکیب آن با یافتههای جدید در قالب سبک ها و مکاتب مختلف ترسیم نقشه، بهسرعت به عرصهای پیشرو در علم کارتوگرافی تبدیل شد و میراثی غنی بهجای گذاشت. پس از قرون وسطی، اروپاییان با انگیزه کشف سرزمین های جدید، نیازمند نقشه ها و متون جغرافیایی دقیق بودند و توانستند بخش اعظمی از آن را از میان سرمایه های علمی جغرافیایی مسلمانان به دست آورند. نقطه عطف این جابجایی تمدنی در جزیره سیسیل رخ داد، اگرچه اروپا از یکی دو قرن پیش با آثار جغرافیایی مسلمانان آشنا شده بود. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تاریخی و تحلیل تطبیقی، با هدف بررسی نقش و تأثیر نقشهنگاری دورۀ اسلامی بر کارتوگرافی مدرن اروپا، به تحلیل وضعیت نقشهنگاری در هر دو حوزۀ تمدنی و فرایند و راه های انتقال دانش نقشهنگاری از اسلام به غرب اروپا میپردازد. این مطالعه اهمیت تعاملات فرهنگی و علمی بین تمدنها را برجسته میسازد و نشان میدهد که نقشهنگاری اسلامی یکی از پایههای کارتوگرافی مدرن اروپا بهحساب میآید. | ||
کلیدواژهها | ||
نقشهنگاری؛ مسلمانان؛ اروپا؛ میراث؛ قرون وسطی؛ انتقال دانش | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 36 |