پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,762 |
| تعداد مقالات | 72,839 |
| تعداد مشاهده مقاله | 131,915,702 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,550,751 |
کیهان‌شناسی قدیم در میان اهل کلام و دین مقدّمه، تصحیح و تحقیق رسالة فی اختلاف العلماء فی أحوال السموات والأرضین | ||
| تاریخ علم | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 اردیبهشت 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jihs.2025.388852.371815 | ||
| نویسنده | ||
| محمدجواد اسماعیلی* | ||
| موسسه حکمت و فلسفه | ||
| چکیده | ||
| مقاله من شامل تصحیح انتقادی متنی است از نویسنده ناشناس که دو نسخه از آن در دسترس است، و همچنین مقدمه تحلیلی و تحقیق منابع. این اثر راجع به پدیده‌های کیهانی و بحث و بررسی نگرش متکلمان و اهل دین درباره این پدیده‌ها است. عنوان این اثر رسالة فی اختلاف العلماء فی أحوال السموات والأرضین است، هر چند در فهرست کتابخانه عنوان أحوال السموات والأرض، ثبت شده است. نویسنده اثر با استفاده از متون گوناگون، رویارویی با فیلسوفان را به شیوه انتقادی پی می‌گیرد. این اثر به گونه‌ای مناسب حفظ شده است و به نظر می‌رسد کامل باشد. این اثر عمدتاً برآمده از نقل‌قول‌هایی است از آثاری که امروزه در دسترس ما قرار دارند. این نقل‌قول‌ها که برگرفته از منابع شناخته شده یا ناشناخته پیشین هستند، نگاه جالبی را در باره تفسیر آثار نویسندگان مشهور آن روزگار ارائه می‌دهد. نویسنده اثر نقل‌قول‌ها را از کتابهای تفسیر قرآن و روایات گردآوری کرده است. از نظر سبک نقل قول، می‌توان به یک جنبه جالب اشاره کرد: استفاده مداوم از عبارت "پایان نقل قول (انتهی)" در پایان هر نقل قول است، عبارتی که امروزه در میان نگارشهای معاصران برای تمایز بین سخن نویسنده و مطالب نقل قول شده وی به کار می‌رود. تکرار «پایان نقل قول» از منظر نسخه‌شناسی نیز قابل توجه است و یادآور علائم فرامتنی در پاپیروس‌های یونان باستان است. این اثر بر اساس در نظر گرفتن دیرترین زمان زندگی نویسندگانی که از آنها نقل‌قول شده است به حدود چهار قرن پیش باز می‌گردد. یاد کردن از اندیشمندان نامبرداری چون جوینی (متوفی 1085)، غزالی (متوفی 1111)، ابن رشد (متوفی 1198)، فخرالدین رازی (متوفی 1209) و خسروشاهی (متوفی 1254) قابل توجه است. پیوند خسروشاهی با فخرالدین رازی و فریدالدین داماد (متوفی 1299) بر اهمیت این متن می افزاید. افزون بر این، اثری از جلال الدین السیوطی (متوفی 1505) در پیوند با اثر حاضر دارای اهمیت است که آنتون ام. هاینن (متوفی 1988) به عنوان بخشی از پایان نامه خود به آن پرداخته است (بیروت-ویسبادن، 1982). در حالی که در ابتدا ممکن است تصور شود که نویسنده در نگارش اثرش صرفاً از السیوطی برگرفته باشد، اما با نگاهی دقیق‌تر مشخص می‌شود که این متن از اصالت برخوردار است. با این حال، محتمل است از اندیشه‌های سیوطی نیز الهام گرفته باشد. استفاده فراوان نویسنده از آثار نویسندگان مشهور دوران عثمانی نشان دهنده ارتباط احتمالی وی با آن منطقه جغرافیایی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کیهان‌شناسی؛ عقل و نقل؛ نقد فلسفه؛ کلام؛ تفسیر | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 51 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب