
تعداد نشریات | 163 |
تعداد شمارهها | 6,714 |
تعداد مقالات | 72,518 |
تعداد مشاهده مقاله | 130,588,368 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,857,569 |
شمایلشناسی جایگاه زن در نگارۀ اخراج آدم و حوا از بهشت در فالنامۀ طهماسبی (962-967 ق) با آرای اروین پانوفسکی (1892-1968 م) | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 2، دوره 17، شماره 1، فروردین 1404، صفحه 21-38 اصل مقاله (1.13 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2023.364193.1960 | ||
نویسندگان | ||
الهه پنجه باشی* 1؛ مطهره سیفی2 | ||
1دانشیار گروه نقاشی، دانشکدة هنر، هیأت علمی دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران | ||
2کارشناسی ارشد، گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
شاه طهماسب صفوی در نیمۀ دوم حکومتش راه افراطیگری را در پیش گرفت و زنان را خانهنشین کرد. فالنامۀ طهماسبی (962-967 ق) به سفارش شاه طهماسب نگارش شد. اروین پانوفسکی (1968-1892 م) از پژوهشگران تاریخ هنر است که رویکرد شمایلشناسی را روشمند کرد. او سه سطح معنایی برای خوانش اثر هنری قائل شد که در آن، محقق به دنبال ارزشهای نمادین یک جامعه است که هنرمند ناخودآگاه در اثرش بازتاب میدهد. این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که با توجه به آرای پانوفسکی چه باور نهادینهشدهای دربارۀ زن در نگارۀ اخراج آدم و حوا از بهشت در فالنامۀ طهماسبی بازتاب یافته است. هدف پژوهش، ریشهیابی باورهای دورۀ شاه طهماسب دربارۀ جایگاه زن و بازتاب آن در این نگاره در فالنامۀ طهماسبی است. پژوهش به شیوۀ کیفی و تطبیقی-تحلیلی انجام میگیرد و هدف آن بنیادی است. روش جمعآوری مطالب کتابخانهای است و با رویکرد شمایلشناسانه صورت گرفته است. نمونۀ آماری، نگارۀ اخراج آدم و حوا از بهشت در فالنامۀ طهماسبی است. مطابق نتایج، نگاره متأثر از قرآن است، اما عناصری در آن (حالت سرزنشگر آدم نسبت به حوا، طاووس، مار-اژدها) هستند که در قرآن نیامده است. پس نگارگر از متون دیگری الهام گرفته است که برگرفته از منابع باستانیاند. ریشۀ محدودیتهای زنان در این دوره را میتوان باورهای افراطی دانست که از استحالههای کهنی مانند جنگ دو جنسیت نرینه و مادینه، انجام گناه نخستین توسط حوا و سرزنش جنس زن میآید؛ بنابراین نگاره بهمنزلۀ سندی است که بازتابدهندۀ این باورها دربارۀ زن در جامعۀ مردسالار عصر شاه طهماسب است. | ||
کلیدواژهها | ||
زن؛ شمایلشناسی؛ صفویه؛ فالنامۀ طهماسبی؛ نگارة اخراج آدموحوا از بهشت | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
The Holy Quran (2018). Translated by: M. Fouladvand. Tehran: Payam Adalat publishing house. (In Persian) Old Testament and New Testament (2000). Translated by: F. Hamdani. Tehran: Asatir. (In Persian) Abdi, N. (2018). An introduction to iconology, theories and applications. Tehran: Sokhan. (In Persian) Afzal Tousi, E. (2013). Nature in Ancient Art. Tehran: Alzahra University. (In Persian) Ahmadi, B. (2021). From visual cues to text (19th Ed.). Tehran: Markaz. (In Persian) Alikhani Faradenbeh, R. (2021). The social position of women in Safavid painting from 907 to 995 AH (according to the theory of reflection). Master’s thesis. Tehran: University of Tehran. Faculty of Visual Arts. (In Persian) Ansari, Y., & Ahmadi, P. (2019). The position of women as creators of artwork in the age of Shah Tahmaseb Safavid. The article presented at the 5th International Conference on Language, Literature, Culture and History Studies. https://civilica.com/doc/1043973/ (In Persian) Barbaro, G., Contarini, A., Thomas, W., Roy, E. A., & Stanley, H. E. J. (2021). Travelogues of Venetians in Iran, six travelogues. Translated by: M. Amiri. Tehran: Kharazmi. (In Persian) Cavendish, R. (2006). Encyclopedia of world famous myths and religions. Translated by R. Behzadi. Tehran: Elmi. (In Persian) Chardin, J. (2013). Chardin’s travelogue (2nd Ed.). Translated by: I. Yaghmai. Tehran: Tous. (In Persian) Farjami, A. (2006). The creation of Eve in the Qur’an and hadiths. Women’s Research, 4(4), 5-22. (In Persian) Ferrier, R. (1998). Women in Safavid Iran: The Evidence of European Travelers. In G. R. Hambly (ed). Women in the Medieval Islamic World: Power patronage and Piety. New York: St. Martins Press. Gaiman, D. (1997). Religion of ancient Iran. Translated by: R. Munjem. Tehran: Fekre Rouz. (In Persian) Kanbi, Sh. (2008). The golden age of Iranian art (1st Ed.). Translated by: H. Afshar. Tehran: Center Publications. (In Persian) Keshmirashekan, H. (2018). An introduction to critical theory and thought in art history. Tehran: Cheshmeh. (In Persian) Mahmoudabadi, A., Sotoudeh, G., & Babasafari, A. (2021). Examining the story of the creation of Adam and Eve in Persian verse texts (with emphasis on the 10th to 13th centuries). Scientific Journal of Persian Poetry and Prose Stylology, 11(81), 102-166. http://dx.doi.org/10.22034/bahareadab.2023.15.6740 (In Persian) Mazdapur, K. (1990). Social life of women in the history of Iran. Tehran: Amir Kabir. (In Persian) Mowlavi Jalaluddin, M. (2018). Spiritual Masnavi of the sixth book; based on Reynold Nicholson’s version. By: A. Imanzadeh. Tehran: Kelk Farzaneh Publishing. (In Persian) Nasafi, A. (1341/1962 AD). The perfect human being. By: Marie-Jean Mollet. Tehran: Institute of Iran and France. (In Persian) Nasri, A. (2017). Image and Word: Approaches to Iconography. Tehran: Cheshme Publishing House. (In Persian) Neishaburi, I. (1990). Stories of the Prophets. To the attention of H. Yaghmai. Tehran: Book Translation and Publishing Company. (In Persian) Nizami Ganjaei, J. (1934). Khamseh (Khosro and Shirin). Edited by: H. Vahid Tasgardi. Tehran: Matie Armaghan. (In Persian) Nouri Mujiri, M. (2017). The book of women in the Safavid era. Tehran: Call of History Publishing House. (In Persian) Panofsky, E. (2019). Gothic Architecture and Madrasi Philosophy. Translated by: H. Rabiei. Tehran: Cheshme Publishing House. (In Persian) Panofsky, E. (2022). Meaning in visual arts (3rd Ed.). Translated by: A. Aghdam. Tehran: Cheshme Publishing House. (In Persian) Ravandi, M. (2012). Iran’s social history: Views of Iran’s social life (Vol. 3). Tehran: Negah. (In Persian) Sajadi, A. M., & Hassani Jalilian, M. R. (2008). Women and degradation: how the spread of false beliefs about women in some Persian literary texts. Journal of Humanities, 57, 161-186. (In Persian) Shahmoradi, S. M. (2019). The role played by Parikhan Khanum (the daughter of Shah Tahmasb I Safavid) in the developments of the Safavid era (955-985 AH). Iran and Islam Historical Research Journal, 14(26), 115-139. https://doi.org/10.22111/jhr.2020.33728.2742 (In Persian) Shiva, A. (2018). A comparative study of symbolic elements in the depiction of Adam and Eve’s expulsion from heaven in Islamic and Christian sources. Master’s thesis. Tehran: Tehran University of Arts. Faculty of Applied Arts. (In Persian) Sohrab Jaydari, S. (2017). A comparative study of religious symbols in paintings related to the stories of Prophet Adam (PBUH) in two Iranian Islamic and Christian traditions. Master’s thesis. Under the guidance of Zohra Tabatabai and Alireza Khajeghir. Isfahan: Isfahan University of Arts. College of Handicrafts. (In Persian) Straten, R. V. (2000). An Introduction to Iconography. New York: Taylor and Francis. Tabari, M. (1973). Translation of Tabari’s commentary (2nd Ed.). Corrected by: H. Yaghmai. Tehran: Tous. (In Persian) URL1:https://asia.si.edu/explore-art-culture/collections/search/edanmdm:fsg_S1986.251 URL2: https://digitalcollections.nypl.org/items/5e66b3e9-1f62-d471-e040-e00a180654d7 Yahaghi, M. (2007). Culture of myths and stories in Persian literature. Tehran: Farhang Masazer publishing house. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 72 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 74 |