
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,243 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,248,149 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,086,086 |
تقابل فرم با ایدههای زیباشناختی در نقد قوۀ حکم | ||
فلسفه | ||
مقاله 6، دوره 22، شماره 2 - شماره پیاپی 43، اسفند 1403، صفحه 111-131 اصل مقاله (979.08 K) | ||
نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2025.372575.1006818 | ||
نویسنده | ||
علی سلمانی* | ||
دانشیار گروه فلسفه هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
چکیده | ||
فرم یکی از اصطلاحات چالش برانگیز در نقد قوۀ حکم کانت است. او در نقد عقل محض در بخش حسیات استعلایی فرم را در ارتباط با صور پیشین شهود یعنی زمان و مکان مورد بحث قرار میدهد. درواقع چینش زمانی و مکانیِ شهودات حسی، فرم نامیده میشود. کانت در نقد قوۀ حکم و به طورخاص در دقیقۀ سوم اصلیترین عامل زیباساز در داوری زیباشناختی را فرم میداند و اصطلاحاتی چون طرح و ترکیببندی را بهعنوان مترادفِ آن معرفی میکند. بهنظر میرسد که فرم مطرح شده در دقیقۀ سوم همان فرم مطرح شده در بخش حسیات استعلایی نقد عقل محض است. از سوی دیگر کانت در چرخشی ناگهانی در ذیل بحث نبوغ و هنر زیبا، محتوای آثار هنری یا همان ایدههای زیباشناختی از اهمیت بیشتری برخوردار میشود. بدین ترتیب نوعی ناسازگاری در مباحث مطرح شده در نقد قوۀ حکم به چشم میخورد. برخی از شارحان معتقدند نوعی تغییر دیدگاه به دلیل شکست در توجیه اعتبار کلی حکم زیباشناختی، در زیباشناسیِ کانت مشاهده میشود. در مقابل برخی دیگراز شارحان معتقدند با ارائۀ تعریف جدید و جامعی از فرم در زیباشناسیِ کانت، میتوان دو بخشِ ظاهراً ناسازگار کانت را در نقد قوۀ حکم با همدیگر سازگار نمود. بعد از بررسی نظر شارحان مشخص شد که دیدگاه آلیسون در مقایسه با دیدگاههای دیگر موجهتر است. از نظر آلیسون فرم چینش دادههای محسوس است بهگونهای که هماهنگی آزاد خیال و فاهمه را ایجاد کند. | ||
کلیدواژهها | ||
کانت؛ فرم؛ ایدههای زیباشناختی؛ آلیسون | ||
مراجع | ||
برنهایم، داگلاس (1398). درآمدی برنقد قوة حکم. ترجمۀ محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: نی.
پوک، گرانت و نیوئیل، داینا (1398). مبانی تاریخ هنر. ترجمه: مجید پروانهپور، تهران: ققنوس.
کانت، ایمانوئل (1381). نقد قوة حکم. ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: نی.
--------- (1400). نقد عقل محض. ترجمۀ بهروز نظری، ققنوس.
راجرسون، کنت (1394). هماهنگی آزاد خیال و فاهمه. ترجمۀ علی سلمانی، تهران: حکمت.
سلمانی، علی (1395). "نقد و بررسی دیدگاه پیششناختی و چندشناختی در بحث از هماهنگی آزاد خیال و فاهمه". متافیزیک، سال نهم، شماره 23 ، بهار و تابستان. صص.36-50
شاقول، یوسف و ماحوزی، رضا (1387). "زیبایی و استقرا در فلسفه نقادی کانت". نامه حکمت، شماره 11، صص.53-68
ویکس، رابرت (1400). راهنمای کامل نقد قوة حکم. ترجمه: داود میرزایی، تهران: فرهنگ معاصر.
References Allison, Henry E. (2001). Kant’s Theory of Taste, Cambridge. Burnham, Douglas (2019). An Introduction to the Critique of Judgment, translated by Mohammad-Reza Abolghasemi, Tehran: Ney. (In Persian) Ginsborg, Hana (2015). Why Must We Presuppose the Systematicity of Nature? Cambridge. Guyer, Paul (1997). Kant and Claims of Taste, Cambridge. Hanfling, Oswald (1994). Philosophical Aesthetics: An Introduction, London: Wiley-Blackwell. Kant, Immanuel (1987). Critique of Judgment, translated by Werner Pluhar, Hackett Company. -------------------- (2002). Critique of Judgment, translated by Rashidian, Abdolkarim, Tehran: Ney. (In Persian) ------------------ (2021). Critique of Pure Reason, translated by Nazari,Behrouz Ghoghnoos. (In Persian) Kemal, Salim. (1986). "Kant and Fine Art", Oxford: Clarendon Press. Kuplen, Mojca (2022). "Immanuel Kant and the Emancipation of the Image", in The Palgrave Handbook of Image Studies, edited by Krešimir Purgar, pp. 93-107 (Cham: Springer International Publishing). Pippin, Robert B. (1982). "Kant’s Theory of Form: An Essay on the Critique of Pure Reason", Yale University Press. Patron, Ernesto (2023). "The Judgment of Taste and the Formalism Undertaking in the Arts", Athens Journal of Humanities & Arts, 10: 1-24. Pook, Grant and Newell, Diana (2019). Foundations of Art History, translated by Majid Parvaneh-Pour, Tehran: Ghoghnoos. (In Persian) Rogerson, Kent (2015). The Harmony of Free Imagination and Understanding, translated by Ali Salmani, Tehran: Hikmat. (In Persian) Salmani, Ali (2016). "Critique and Review of the Pre-Conceptual and Multi-Conceptual Views on the Harmony of Free Imagination and Understanding," Metaphysics, Vol. 9, No. 23, Spring and Summer, pp. 36-50. (In Persian) Shaghoul, Youssef and Mahouzi, Reza (2008). "Beauty and Induction in Kant's Critique Philosophy," Letter of Wisdom, No. 11, pp. 53-68. (In Persian) Wicks, Robert (2021). Complete Guide to the Critique of Judgment, translated by Davood Mirzaei, Tehran: Farhang Moaser. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 36 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 36 |