
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,234,354 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,069,094 |
بررسی اثر تغییرات قیمت گاز طبیعی، نفت و ارز بر بازدهی شاخصهای منتخب بازار سهام | ||
تحقیقات مالی | ||
دوره 27، شماره 1، 1404، صفحه 58-84 اصل مقاله (556.27 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/frj.2024.369518.1007545 | ||
نویسندگان | ||
بختیار جواهری* 1؛ سیدمیثم موسوی فتاح2؛ خالد احمدزاده1 | ||
1دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
2کارشناس ارشد، گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف: در سالهای اخیر با افزایش تقاضای انرژی، اهمیت بسیار زیاد انرژی در بحث تولید نمایان شده است. گاز طبیعی بهعنوان یک منبع انرژی استراتژیک، از اجزای مهم فرایند تولید کالاها و خدمات بهشمار میآید. از طرفی، بازارهای مالی یکی از بازارهای بسیار مهم هر کشور است و بورسهای اوراق بهادار، اصلیترین اجزای بازارهای مالی محسوب میشود. شاخصهای متفاوتی که در بورسها محاسبه میشوند، بازدهی و روند کلی قیمت سهام در کل بازار و صنایع خاص را نشان میدهند. تغییرات هر یک از شاخصها، از نوسانهای قیمت سهام شرکتهایی تأثیر میپذیرد که در محاسبۀ آن شاخص خاص لحاظ میشود. عوامل زیادی در نوسانهای قیمت سهام شرکتها تأثیر دارند که از آن جمله میتوان به قیمت گاز طبیعی اشاره کرد که صنایع مختلف از آن در فرایند تولید بهره میگیرند. تغییرات قیمت گاز، در حاشیۀ سود شرکتها تأثیر میگذارد و در نتیجه، قیمت سهام آنها نیز دستخوش تغییرات میشود و در نهایت، این تغییرات قیمت سهام بر بازدهی کلی بازار سرمایه تأثیرگذار خواهد بود. از این رو با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر کوتاهمدت و بلندمدت تغییرات قیمت گاز طبیعی بر بازده بازار سهام ایران پرداخته است. روش: این پژوهش از نظر نوع تحقیق، کاربردی محسوب میشود و از نظر فرایند تحقیق، کمّی است. در این پژوهش از روش خودتوضیح برداری و آزمون همانباشتگی یوهانسن، برای تحلیل دادههای ماهانۀ طی دورۀ فروردین سال ۱۳۸۸ تا اسفند سال ۱۴۰۱ استفاده شده است. یافتهها: نتایج بهدستآمده وجود رابطۀ بلندمدت بین تغییرات قیمت گاز طبیعی و شاخصهای منتخب بازار سرمایه را تأیید میکند. نتایج آزمون همانباشتگی یوهانسن نشان میدهد که تغییرات قیمت گاز طبیعی در کوتاهمدت و بلندمدت، روی شاخصهای بورس، فرابورس و صنایع شیمیایی، صنعت سیمان و فراوردههای نفتی تأثیر منفی دارد. همچنین بر اساس سایر نتایج، تغییرات قیمت ارز در کوتاهمدت و بلندمدت، بر شاخصهای بازار سرمایه اثر مثبت و معناداری دارد. در نهایت، نتایج آزمونها نشان میدهد که تغییرات قیمت نفت در کوتاهمدت تأثیر منفی دارد؛ اما در بلندمدت تغییرات شاخصها، همجهت با تغییرات قیمت نفت خواهد بود. نتیجهگیری: با توجه به اهمیت قیمت گاز و نقش تعیینکننده آن در نوسانهای بازار سرمایه، توصیه میشود که دولت بهنحوی قیمت گاز را تنظیم کند که تأثیرهای منفیِ افزایش قیمت بر شاخصهای بازار سرمایه کاهش یابد. در این خصوص، میبایست از اخذ تصمیمهای ناگهانی در خصوص قیمت گاز پرهیز شود. بهجای تصمیمگیری در بودجۀ سالانه، به طراحی فرمول قیمتگذاری گاز اقدام شود و با توجه به نوسان قیمتهای جهانی گاز، قیمت گاز ارائه شده به صنایع شناور باشد؛ زیرا سرمایهگذار به وضعیت اقتصادی ثابت و بلندمدت نیاز دارد. در بحث تنوعبخشی به مصرف انرژی، دولت میتواند با افزایش سرمایهگذاری در بخش انرژیهای تجدیدپذیر و نو، سیاستهایی را اجرا کند تا شرکتها به استفاده از انرژیهای دیگر روی آورند. این امر از وابستگی صنایع به گاز میکاهد و تأثیر تغییرات قیمت گاز بر بورس را کاهش میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
آزمون همانباشتگی یوهانسن؛ خودتوضیح برداری؛ شاخصهای بازار سرمایه؛ قیمت گاز طبیعی | ||
مراجع | ||
آذریان، امین؛ عبده تبریزی، حسین و چرمگر، مصطفی (1400). الف تا ی بورس، تهران: دانشیاران ایران.
اندرس، والتر (1389). اقتصادسنجی سریهای زمانی با رویکرد کاربردی (سعید شوالپور و مهدی صادقی شاهدانی، مترجمان). تهران: دانشگاه امام صادق.
ترازنامه انرژی سال 99 (1401). مدیر کل دفتر برنامهریزی و اقتصاد کلان برق و انرژی، وزارت نیرو.
راعی، رضا و تلنگی، احمد (1383). مدیریت سرمایهگذاری پیشرفته، تهران: سمت.
رستمی، محمدرضا؛ عبدالحسینی، مریم و ایدی، زینب (1401). بررسی رفتار تودهوار در صنایع پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران و بازار نفت، فصلنامه تحقیقات مالی، 24 (4)، 505- 527.
فرازمند، حسن و عبدالهی، نرگس (1392). بررسی رابطه بین قیمت گاز طبیعی و قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار: مطالعه موردی صنایع پتروشیمی ایران، دومین همایش ملی انرژیهای نو و پاک، 14 آذر 1392، همدان.
طهرانی، مصطفی؛ بغزیان، آلبرت و میرلوحی، سیدمجتبی (1400). بررسی سرریز بین بازار سهام و بازار نفت، فصلنامه تحقیقات مالی، 23 (3)، 466-481.
قاسمی، عبدالرسول؛ محمدی، تیمور؛ توکلیان، حسین و صادقین، علی (1399). همبستگی پویا بین بازار نفت با بازارهای مالی، صنایع نفتی و پتروشیمی در ایران، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 16 (65)، 34-1.
نوفرستی، محمد (1387)، ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی، تهران: رسا.
References Acaravci, A., Ozturk, I. & Kandir, S. Y. (2012). Natural gas prices and stock prices: Evidence from EU-15 countries. Economic Modelling, 29(5), 1646-1654. Ahmed, W. (2017). On the interdependence of natural gas and stock markets under structural breaks. The Quarterly Review of Economics and Finance, 67, 149-161. Azarian, A., Abdoh Tabrizi, H. & Charmgar, H. (2021). A to Z of stock market. Tehran: Iran's Daneshyaran Press. (in Persian) Basher, S. A. & Sadorsky, P. (2006). Oil Price Risk and Emerging Stock Markets. Global Finance Journal, 17, 224–251. Enders, W. (2010). Applied Econometric Time Series. (Saeid Shavalpour & Mahdi Sadeghi Shahdani, Trans.). Tehran, Imam Sadiq University Press. (in Persian) Energy balance sheet of 2020 (2022). Ministry of Power, Director General of the Office of Planning and Macroeconomics in Electricity and Energy. (in Persian) Farazmand, H. & Abdolahi, N. (2013). Investigating the relationship between the price of natural gas and the stock price of companies admitted to the stock exchange: A case study of Iranian petrochemical industries. The Second National Conference of New and Clean Energies. Hamedan. (in Persian) Ghasemi, A., Mohammadi, T., Tavakolian, H. & Sadeghin, A. (2020). Dynamic Correlation between Oil Markets and Financial Markets and Oil and Petrochemical Industries in Iran. Quarterly Energy Economics Review, 65, 1-34. (in Persian) Goh, C. Y., Jeremy, J., Fuwei, T. J. & Wang, Y. (2012). Can US Economic Variables Predict Chinese Stock Market. Pacific-Basin Finance Journal, 22, 69-87. Hu, A. & Qing, D. (2015). On natural gas pricing reform in China, Natural Gas Industry B, 2, 374-382. Jiang-Bo, G., Fu-Rui, C., Qiang, J. & Bing-Yue, L. (2020). Network connectedness between natural gas markets, uncertainty and stock markets. Energy Economics, 95, 302-318. Kilian, L. (2009). Not all oil price shocks are alike: Disentangling demand and supply shocks in the crude oil market. The American economic review, 99 (3), 1053-1069. Noferesti, M. (1999). A single and collective root in econometrics. Tehran, Rasa Press. Raie, R. & Talangi, A. (2004). Advanced investment management. Tehran, Samt Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 106 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 105 |