سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات163
تعداد شماره‌ها6,762
تعداد مقالات72,830
تعداد مشاهده مقاله131,665,678
تعداد دریافت فایل اصل مقاله103,434,210
برزگر, مهری. (1404). امکان‌سنجی تعریف دفاع شستشوی مغزی با نگرشی بر نظام کامن‌لا. , 16(1), 1-22. doi: 10.22059/jcl.2025.381983.634676
مهری برزگر. "امکان‌سنجی تعریف دفاع شستشوی مغزی با نگرشی بر نظام کامن‌لا". , 16, 1, 1404, 1-22. doi: 10.22059/jcl.2025.381983.634676
برزگر, مهری. (1404). 'امکان‌سنجی تعریف دفاع شستشوی مغزی با نگرشی بر نظام کامن‌لا', , 16(1), pp. 1-22. doi: 10.22059/jcl.2025.381983.634676
برزگر, مهری. امکان‌سنجی تعریف دفاع شستشوی مغزی با نگرشی بر نظام کامن‌لا. , 1404; 16(1): 1-22. doi: 10.22059/jcl.2025.381983.634676

امکان‌سنجی تعریف دفاع شستشوی مغزی با نگرشی بر نظام کامن‌لا

مطالعات حقوق تطبیقی
دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 31، تیر 1404، صفحه 1-22    اصل مقاله (709.83 K)
نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jcl.2025.381983.634676
نویسنده
مهری برزگر*
گروه حقوق، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران‏
چکیده
شستشوی مغزی، اصطلاحی است که نخستین بار برای توصیف تغییر کردار عجیب سربازانی که از جنگ بازمی‌گشتند به‌کار گرفته شد و به‌سرعت به سوژه‌ای جذاب برای داستان‌های علمی- تخیلی مبدل گشت. با این حال، طرح برخی دعاوی نشان داد که امکان چنین تغییر منش عجیبی وجود دارد. یافته‌های عصب‌شناسی و روان‌شناسی در آزمایش‌هایی همچون میلگرام و زندان استنفورد، طرح ایدۀ شخصیت سلطه‌جو و طرح‌وارۀ مخرب اطاعت و درنهایت گنجاندن مفهوم شستشوی مغزی در راهنمای آماری و تشخیصی اختلال‌های روانی با عنوان اختلال هویت‌پریشیِ دسته‌بندی‌نشده، وجود این پدیده را از نظر علمی تأیید کردند. در این راستا، حقوق‌دانان نیز طرح‌های دفاع مستقلی را با عنوان‌های «شستشوی مغزی، پیش‌زمینۀ اجتماعی فاسد، و متقاعدسازی اجباری» پیشنهاد داده‌اند؛ با اینکه دفاع پیشنهادیِ شستشوی مغزی از سوی دلگادو با انتقادات فراوانی از سوی درسلر مواجه شد، درنهایت تفسیر قانون جزای نمونه دفاع متقاعدسازی اجباری را با عنوان اکراه موقعیتی پذیرفت. در حقوق ایران، گرچه دفاعی با نام شستشوی مغزی وجود ندارد با عناوین عامی مانند سببیت اقوی، اکراه، جنون و امر آمر قانونی ارتباط نزدیکی دارد و به‌عنوان یک دفاع خاص در مواد 596 و 500 مکرر کتاب تعزیرات ق.م.ا قابل طرح است. با این حال، هیچ‌یک از این مواد عام یا خاص به قصد تعریف شستشوی مغزی وضع نشده‌اند و استناد به آنها برای رفع مسئولیت کیفریِ کسی که شستشوی مغزی شده است با ایراداتی مواجه خواهد بود.
 
کلیدواژه‌ها
القائات روانی؛ دفاعیات در حقوق ‏کیفری؛ شستشوی مغزی؛ عوامل ‏رافع ‌مسئولیت کیفری؛ کنترل ‏ذهن.‏
مراجع
  1. Aaghai Nia, Hossein (2020). Crimes against Persons. 18th Tehran: Mizan (In Persian).
  2. Adorno, Theodor W., Frenkel-Brunswik, Else. Sanford, Nevitt (1950). The Authoritarian Personality, USA: New York. Harper & Brothers
  3. Aghai Nia, Hossein & Rostami, Hadi (2023). Property Crimes. 3rd Tehran: Mizan (In Persian).
  4. Akefi, Laleh, Iravanian, Amir & Paknahad, Amir (2023). The Scope of Mental Disorder Defense in the Criminal Systems of Iran and the United States of America. Journal of Legal Studies. Vol 15. Issue 2. 73-110. DOI: 10.22099/jls.2023.41777.4528 (In Persian).
  5. Ardebili, Mohammad Ali (2024). General Criminal Law, 2nd 65th  Ed. Tehran: Mizan (In Persian).
  6. Caspar, E. A., Christensen, J. F., Cleeremans, A., & Haggard, P. (2016). Coercion Changes the Sense of Agency in the Human Brain. Current biology: CB, 26(5), 585–592.
  7. Chapman, Frances E. (2013). Intangible Captivity: The Potential for a New Canadian Criminal Defense of Brainwashing and Its Implications for the Battered Woman. Berkeley Journal of Gender, Law & Justice. 30-76.
  8. Chitadze, Nika (2022). Global Perspectives on the Psychology of Terrorism, IGI Global
  9. Corvaglia, Luigi (2023). Cults and persuasion. Submission as preference shifting. International Journal of coercion, Abuse and Manipulation. Vol. 4. 1-22.
  10. Delgado, Richard (1978). Ascription of Criminal States of Mind: Toward a defense Theory for the Coercively Persuaded (“Brainwashed”) Defendant. Minnesota Law Review. Vol 63. 1-33.
  11. Dressler, Joshua (1979). Professor Delgado’s Brainwashing Defense: Courting a Determinist Legal System. Minnesota Law Review. 1711. 335-360.
  12. Dressler, Joshua (2015). Understanding Criminal Law. 7th USA: San Francisco. LexisNexis.
  13. Emory, Rebecca (2010). Losing Your Head in the Washer- Why the Brainwashing Defense Can Be a Complete Defense in Criminal Cases. Pace Law Review. Vol 30. Issue 4. 1337-1359.
  14. Ghari Seyed Fatemi, Seyed Mohammad (2023). Contemporary Human Rights. 1st 6th Ed. Tehran: Nashre Negah Moaser (In Persian).
  15. Habib Zadeh, Mohammad Jafar & Mirmajidi, Sepideh (2012). Self Defense in the light of Battered Women Syndrome. Contemporary Comparative Legal Studies, Vol 3. Issue 4. 117-154 (In Persian).
  16. Hamidipour, Mohsen (2021). Religious Pluralism in the Islamic Penal Code. Legal Civilization Journal. Vol 4. Issue 9. 217-236. DOI: 10.22034/lc.2022.135527 (In Persian).
  17. Horgan, John (October 2005). The Forgotten Era of Brain. Scientific American. 293 (4): 66–73
  18. https://www.independent.co.uk
  19. International Society for the Study of Trauma and Dissociation (2020). What Are the Dissociative Disorders?
  20. Key Nia, Mehdi (2013). Basis of Criminology. 1st 14th Ed. Tehran: University of Tehran (In Persian).
  21. Livings, Ben. Reed, Alan & Wake, Nicola (2015). Mental Condition Defences and Criminal Justice System. 1st UK: Cambridge. Cambridge Scholars Publishing.
  22. Mirmohammad Sadeghi, Hossein (2022). General Criminal Law 2 (Criminal Responsibility). 2nd Tehran: Dadgostar (In Persian).
  23. Morgan, Robert D. (2019). The Sage Encyclopedia of Criminal Psychology. 4 Vols. USA, Thousand Oaks: Sage.
  24. NATO Strategic Communications Centre of Excellence (2016). DAESH RECRUITMENT. How the Group Attracts Supporters.
  25. Robinson, Paul H. (2011). Are We Responsible for Who We Are? The Challenge for Criminal Law Theory in the Defenses of Coercive Indoctrination and Rotten Social Background. Alabama Civil Rights & Civil Liberties Law Review. Vol. 2. 53-77.
  26. Rostami, Hadi (2024). Criminal Policy Regarding Mind Control Techniques and Psychological Manipulation. Majlis & Rahbord Journal. Vol 31. Issue 119. 493-523. DOI: 10.22034/mr.2023.5555.5281 (In Persian).
  27. Saffari, Mohammadreza, Rouholamini, Mahmood & Amian, Abbas (2017). A study on cases related to Insanity Referred to Forensic Organization of Kerman Between 2012-14. Iranian Journal of Forensic Medicine. Vol 23. Issue 1. 45-51 (In Persian).
  28. Shah Hosseini, Somayeh & Tajik, Abolfazl (2017). Mechanisms of Influence and changing Lifestyles of People via New sectarianism. Spiritual Studies Journal, Vol 23. 113-138 (In Persian).
  29. Sheikol Eslami, Abbas (1395). Social Deprivations as a Justification or an excuse?. Legal Research Journal. Vol 19. Issue 75. 95-116.
  30. Taylor, Kathleen (2017). Brain Washing. 2nd USA: New York. Oxford University Press
  31. Young, Jeffrey E. Klosko, Janet S. & Weishaar, Marjorie E. (2003). Schema Therapy: A Practioner’s Guide. 1st USA: New York. Guilford Press
  32. Zolfaghari, Seyed Hasan (2000). Forty Short Iranian Stories from Forty Contemporary Authors, 1st Tehran: Nima (In Persian).
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 147
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 46





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب