پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,694 |
| تعداد مقالات | 72,265 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,314,172 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,174,877 |
بررسی تطبیقی دیدگاه‌های ابوطالب مکی و غزالی درباره توبه | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| دوره 57، شماره 2، اسفند 1403، صفحه 429-447 اصل مقاله (890.19 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2025.388802.630582 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه اصلی بیگی1؛ محمد جواد شمس* 2؛ مجید ملا یوسفی2 | ||
| 1دانشجوی دکترا، گروه فلسفه و حکمت، دانشکدۀ علوم و تحقیقات اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه فلسفه و حکمت، دانشکدۀ علوم و تحقیقات اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران. | ||
| چکیده | ||
| توبه و بازگشت به سوی خداوند یکی از مفاهیم اساسی در آموزه‌های دینی و عرفانی اسلام است که در آثار عارفان و متفکران اسلامی به‌ویژه ابوطالب مکی و غزالی به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته‌است. ابوطالب مکی در کتاب قوت القلوب، توبه را به‌عنوان فرآیندی روان‌شناختی و معنوی معرفی می‌کند که هدف آن اصلاح نفس و تقرب به خداوند است. وی تأکید دارد که توبه باید با مجاهده درونی و توجه به تمایلات نفسانی انجام شود تا انسان به قرب الهی دست یابد. در مقابل، غزالی در احیاء علوم الدین آموزه‌های مکی را پذیرفته و بسط داده، اما از منظر عقلانی و فلسفی خود نیز به تبیین آن پرداخته‌است. غزالی بر توبه نه‌تنها به‌عنوان فرآیندی روحانی، بلکه به‌عنوان مفهومی عقلانی و اخلاقی تأکید دارد و با استفاده از آموزه‌های فلسفی خود، مراتب مختلف توبه را تحلیل می‌کند. مقاله حاضر به‌طور تطبیقی دیدگاه‌های این دو اندیشمند را بررسی کرده و به تفاوت‌ها و شباهت‌های اساسی آن‌ها در مورد توبه پرداخته‌است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد در حالی که هر دو متفکر به‌طور مشترک توبه را مسیری برای پاکسازی نفس و بازگشت به خداوند می‌دانند، غزالی از ابزارهای عقلانی و فلسفی برای ارائه تفسیری عمیق‌تر و پیچیده‌تر از توبه بهره برده، که هم‌راستا با سلوک معنوی مسلمانان است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابوطالب مکی؛ احیاء علوم الدین؛ توبه؛ غزالی؛ قوت القلوب | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
ارسطو، (1378). اخلاق نیکوماخوس، ترجمه محمد حسن لطفی، تهران: طرح نو.
غزالی، محمد بن محمد (1359). منهاج العابدین، ترجمه عمربن عبدالجبار سعدی ساوی، تصحیح احمد شریعتی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه اسلامی.
ــــــــــ (1362). شک و شناخت (المنقذ من الضلال)، ترجمه صادق آئینه وند، تهران: انتشارات امیر کبیر.
ــــــــــ (1368). الاربعین فی اصول الدین، ترجمه برهان الدین حمدی، تهران: اطلاعات.
ــــــــــ (1374). میزان العمل، ترجمه علی اکبر کسمایی، تهران: سروش.
ــــــــــ (1982). احیاء علوم الدین، بیروت: دارالمعرفه.
ــــــــــ (1380). کیمیای سعادت، تصحیح حسین خدیوجم، ج 2، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
مجتبایی، فتح الله (1372). ابوطالب مکی، در دایره المعارف بزرگ اسلامی، (ج5، 632-630). تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی.
مکّی، ابوطالب (1426ق). قوت القلوب فى معامله المحبوب. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ــــــــــ (1396). قوت القلوب فى معامله المحبوب، ترجمه مهدی افتخار، قم: آیت اشراق.
ناکامورا، کوجیرو (1389). «ابوطالب مکی و ابوحامد غزالی». ترجمه مرضیه ابراهیمی. در غزالی پژوهی. به کوشش سید هدایت جلیلی. تهران: خانه کتاب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 69 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 52 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب