پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,714 |
| تعداد مقالات | 72,518 |
| تعداد مشاهده مقاله | 130,597,562 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,861,561 |
سیاست دوستی در اندیشۀ سیاسی خواجه نصیرالدین طوسی | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| دوره 15، شماره 1، فروردین 1404، صفحه 64-80 اصل مقاله (848.3 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2025.385008.1748 | ||
| نویسندگان | ||
| طاهره شریف1؛ ابراهیم برزگر* 2؛ محمدباقر خرمشاد3؛ نفیسه السادات قادری4 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران. | ||
| 2استاد گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، استاد مدعو واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 3استاد گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، استاد مدعو واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 4استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، دانشکده حقوق،الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| دوستی مدنی بین انسان‌ها فضیلت والا و پیش‌شرط سعادت و وجه ممتازی است که به اندازۀ تاریخ بشر قدمت دارد. جوهرۀ سیاست به تعبیر اشمیت در دوگانۀ دوستی-دشمنی خلاصه می‌شود. درواقع نفس سیاست منازعه‌برانگیز است. در قرون اخیر در جهان اسلام، ادبیات منازعه و ستیزه‌جویی بسط و گسترش یافته است. مصداق عینی این ادعا کنش‌های فرقه‌هایی مانند وهابیت و گروه‌های جهادی-تکفیری در منطقه است. از آنجا که اصل بر منازعه و وظیفۀ سیاست حل منازعه مبتنی بر دوستی است، پژوهش حاضر درصدد بسط «سیاست دوستی» در ایران و میان ملت‌های مسلمان است. برای نیل به این مقصود، فضای فکری متفکر مؤثر عصر زرین اندیشۀ اسلامی یعنی خواجه نصیرالدین طوسی را به‌دلیل اهمیتی که به محبت در سیاست می‌دهد و آن را بالاتر از عدالت می‌داند و ظرفیت خوبی برای پرورش سیاست دوستی دارد، با نگاهی نو قرائت می‌کند. پرسش اصلی این جستار آن است که سیاست دوستی در دستگاه فکری اندیشمند چگونه شکل می‌گیرد. فرضیه آن است که عناصر شکل‌دهندۀ سیاست دوستی در دستگاه فکری خواجه نصیر نظیر خوشبختی عمومی، قدرت، برابری، پذیرش تفاوت، پذیرش دیگری، دوستی مسئولانه و عشق بستر شکل‌گیری سیاست دوستی را فراهم می‌کند. یافتۀ پژوهش این است که اندیشۀ سیاسی خواجه نصیر براساس الگوی نظری طراحی‌شده در زمینۀ دوستی سیاسی و مدنی قابلیت معاصرسازی دارد. این پژوهش با بهره‌گیری از نظرات اندیشمندان مغرب‌زمین در زمینۀ این سیاست دوستی (آرنت و دریدا) با جرح‌وتعدیل و نیز یک شاخص از امام خمینی سازۀ نظری را طراحی کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آرنت؛ امام خمینی؛ خواجه نصیرالدین طوسی؛ دریدا؛ سیاست دوستی؛ محبت | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
آرنت، هانا (۱۳۹۰). وضع بشر. ترجمۀ مسعود علیا. تهران: ققنوس.
آرنت، هانا (۱۳۹۴). حیات ذهن. ترجمۀ مسعود علیا. تهران: ققنوس.
امیر محلاتی، محمدجعفر (1400). دوستی در سپهر اندیشگی شرق و غرب. تهران: طرح نو.
امیر محلاتی، محمدجعفر (1399). دوستی به‌مثابۀ جهان‌بینی. تهران: هرمس.
امام خمینی (1389). صحیفۀ نور جلد 1 تا 22. تهران: مؤسسۀ نشر و تنظیم آثار امام خمینی.
امین، حسن (1425 ق). اسماعیلیون و مغول و خواجه نصیرالدین طوسی. قم: مؤسسۀ دائرة‌المعارف فقه اسلامی مذهب اهل‌بیت (ع).
ایمان محمدتقی (۱۳۹۶). فلسفۀ روش تحقیق در علوم انسانی. چاپ چهارم. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ابوالحسنی نیارکی، فرشته (۱۴۰۰). اخلاق نیکی‌محور مدنی مبتنی بر محبت و دوستی از منظر خواجه نصیر. پژوهشنامۀ اخلاق، 14(۵۳)، 53-72.
ابوالحسنی نیارکی، فرشته (۱۴۰۲). تبیین دگردیسی تاریخی آموزۀ دوستی و محبتِ افلاطونی ارسطویی در اندیشۀ فارابی و طوسی (در عرصۀ روابط انسانی). تاریخ فلسفه، 13(4)، 129-152.
برزگر، ابراهیم (۱۳۹۳). اندیشۀ سیاسی امام خمینی؛ سیاست به‌مثابۀ صراط. تهران: سمت.
برزگر، ابراهیم (1402). صراط، سیاست‌سازی و سیاست فهمی در اندیشۀ آیت‌الله خامنه‌ای. تهران: انقلاب اسلامی.
بیات سرمدی، وحید (1401). مفهوم دوستی در اندیشۀ سیاسی ابن مسکویۀ رازی و خواجه نصیرالدین طوسی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، تهران.
پورجوادی، نصرالله، و وسل، ژیوا (1379). دانشمند طوس. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
حسینی، سید فضل‌الله، و میناگر، غلامرضا (1386). آشنایی با فیلسوفان مسلمان (خواجه نصیرالدین طوسی). تهران: کانون اندیشۀ جوان.
حمله‌داری، سعیده، و فاضلی، سید احمد (۱۴۰۲). بررسی تطبیقی دیدگاه غزالی و خواجه نصیرالدین طوسی دربارۀ سبب و متعلق دوستی. فصلنامۀ علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، 12(4)، 15-29. https://doi.org/10.22059/jstmt.2023.350144.1562
حقیقت، سید صادق (1391). روش‌شناسی علوم سیاسی. قم: دانشگاه مفید.
ذکایی، محمدسعید (1399). هنر انجام پژوهش کیفی: از مسئله‌یابی تا نگارش. تهران: آگاه.
رضوی، سید ابوالفضل (۱۳۸۹). طبقات اجتماعی در نظرگاه خواجه نصیرالدین طوسی. مطالعات اسلامی، 42(2)، 91-116.
زاغری، طاهره، بخشایشی اردستانی، احمد، و اشرفی، اکبر (۱۳۹۹). اخلاق سیاسی از منظر دو اندیشمند اسلامی: خواجه نصیرالدین طوسی و خواجه نظام الملکی. فصلنامۀ علمی پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، 10(3)، 65-98.
طباطبایی، سید جواد (1400). زوال اندیشۀ سیاسی در ایران. تهران: مینوی خرد.
طوسی، خواجه نصیرالدین (13۶۱). اوصاف الاشراف. مشهد: امام.
طوسی خواجه نصیر (۱۴۱۳ ق). اخلاق ناصری. چاپ اول. تهران: علمیۀ اسلامی.
طوسی خواجه نصیرالدین (۱۳۷۷). اخلاق محتشمی. تهران: دانشگاه تهران.
طوسی، خواجه نصیرالدین (1431 ق). جامع المقدمات. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی.
طوسی، خواجه نصیرالدین (1370). انیس الطالبین. قم: حاذق.
علوی‌پور، محسن (1398). دوستی در تاریخ اندیشۀ سیاسی غرب. تهران: روزنه.
علوی‌پور، محسن، و بحرانی، مرتضی (۱۳۹۰). دوستی کلاسیک و همبستگی معاصر. فصلنامۀ رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، 25، 137-162.
علوی‌پور، محسن (۱۳۹۵). نقد دریدا بر روایت‌های دوستی در تاریخ اندیشۀ سیاسی. فصلنامۀ رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، 7(4)، 110-143.
عزیزالهی، فهیمه (۱۳۹۶). دوستی فکری و همبستگی اجتماعی: بررسی مقایسه‌ای آرای ژاک دریدا و یورگن هابرماس. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد علوم سیاسی. دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی. دانشگاه خوارزمی. تهران.
کاشانی، انسیه، رکعی، محمد، و نصرتیان، مهدی (۱۳۹۹). نقش ارادۀ انسان در محبت از منظر اخلاق اسلامی. اخلاق وحیانی، 10(2)، 65-90. https://doi.org/10.22034/ethics.2021.127077
کلباسی، حسین، الهیان، مجتبی، و محرابی، الهام (۱۳۹۵). بررسی تطبیقی اندیشۀ اخلاقی ارسطو و خواجه نصیرالدین طوسی. فلسفۀ دین، ۱۳(3)، 379-406. https://doi.org/10.22059/jpht.2016.60277
مرتضوی، رحمان (۱۳۸۸). فلسفۀ سیاسی دریدا. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد فلسفۀ غرب. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه اصفهان.
منوچهری، عباس (1394). رهیافت و روش در علوم سیاسی. تهران: سمت.
منوچهری، عباس (۱۳۸۴). دوستی در فلسفۀ سیاسی. دوفصلنامۀ پژوهش علوم سیاسی، 1، 109-130.
نوریان، حامد (۱۳۹۴). بررسی تطبیقی آراء خواجه نظام الملک توسی و خواجه نصیرالدین طوسی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد علوم سیاسی. دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز. تهران.
یوسفی راد، مرتضی (1379). نظریۀ دولت در اندیشۀ سیاسی خواجه نصیرالدین طوسی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد علوم سیاسی. موسسۀ آموزش عالی باقرالعلوم. تهران.
یوسفی راد، مرتضی (1383). جایگاه سیاست در آثار خواجه نصیرالدین طوسی. فصلنامۀ علوم سیاسی، 7(25)، 231-246.
یوسفی راد، مرتضی (1401). اندیشۀ سیاسی خواجه نصیرالدین طوسی. قم: بوستان کتاب.
Ardent.Hanna, (1965). On Revelution. New York: Viking.Rev.ed.
Derrida, Jacques (1976). Of Grammatology. trans. Gayatri Chakravorty Spivak, Baltimore: The Johns Hopkins University Press.
Derrida, Jacques (1997). Politics of Friendship. Trans. George Collins. London: Verso.
Nixon, john (2015). Hannah Arendt and the Politics of Friendship, London: Bloomsbury Academi. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 138 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 17 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب