
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,234,358 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,069,119 |
رهنمودی برای تحول در پژوهشهای کمّی حسابداری ایران: گذر از الگوی محلی به الگوی علمی بینالمللی | ||
بررسیهای حسابداری و حسابرسی | ||
دوره 32، شماره 1، 1404، صفحه 117-162 اصل مقاله (836.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/acctgrev.2025.383902.1009032 | ||
نویسنده | ||
فخر الدین محمدرضائی* | ||
گروه حسابداری، دانشکده علوم مالی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف: پژوهشگران ایرانی در رشتۀ حسابداری با چالشی در انتخاب بین الگوی نگارش بینالمللی و محلی مواجهند. اگرچه در ۱۵ سال گذشته، تعداد مجلههای داخلی و فارغالتحصیلان این رشته، افزایش شایان توجهی یافته است، تعداد انتشار مقالههای اصیل و باکیفیت در مجلههای معتبر بینالمللی چندان چشمگیر نیست. تلاشها برای بهبود شیوههای نگارش مقالهها و انطباق با استانداردهای علمی جهانی، نتایج محدودی را به همراه داشته است و مقالههای محلی، همچنان با مشکلات محتوایی، ساختاری و شکلی روبهرو هستند. این پژوهش با استفاده از مطالعات پیشین و کتب روششناسی موجود، رهنمودهایی را برای بهبود فرایند نگارش مقالههای کمّی حسابداری ارائه میدهد. روش: این پژوهش از روش تطبیقی بهره میبرد که شامل الگوبرداری از مقالههای حسابداری چاپشده در مجلههای معتبر بینالمللی و بهکارگیری نکات ذکرشده در پژوهشها و کتابهای روششناسی معتبر داخلی و خارجی است تا مقالهای با رویکرد کمّی در سطح استانداردهای علمی جهانی تدوین شود. ابتدا الگویی مناسب که نشاندهندۀ همۀ اجزای ضروری یک پژوهش کمّی حسابداری است، معرفی شده است؛ سپس با استفاده از شواهد نظری و تجربی مرتبط، نکتههای لازم برای تدوین هر جزء مقالۀ کمّی حسابداری، در قالب «بایدها» و «نبایدها» ارائه میشود. همچنین، برای دلایل زیربنایی این نکتهها و ارائۀ نمونههای عینی، به منابع معتبر ارجاع داده شده است. یافتهها: پژوهش حاضر رهنمودهای جامعی را برای بسط بخشهای مختلف یک مقالۀ کمّی حسابداری ارائه کرده است. در چکیده، به بیان مسئله یا هدف پژوهش، روشهای مورداستفاده، یافتههای اصلی، تفسیر نتیجهها و کاربردهای عملی پرداخته و از مطالب کلیشهای اجتناب میشود. مقدمه به سه بخش تقسیم میشود: اول، بیان مسئله شامل اهمیت مسئله، مسئله، شکاف دانشی، ضرورت پژوهش و هدف؛ دوم، چگونگی حل مسئله از طریق مرور مبانی نظری، روش پژوهش و یافتههای اصلی؛ سوم، دانشافزاییها که به دستاوردهای علمی و عملی اشاره میکند. مرور پیشینه بهصورت تحلیلی انجام شده و به ارائۀ شواهد تجربی برای توسعۀ فرضیهها و همچنین، برجستهسازی شکافهای دانشی موجود میپردازد. در انتخاب مبانی نظری و تئوری پایۀ پژوهش، باید با توجه به محیط پژوهشی، تئوریای انتخاب شود که بیشترین قدرت توضیحدهندگی و پیشبینیکنندگی را داشته باشد، نه اینکه فقط از مقالههای خارجی تقلید شود. فرضیهها باید بر پایۀ استدلال قیاسی و بهصورت جهتدار تنظیم شوند. در بخش نمونه، مهمترین نکته، ارائۀ دقیق جدول غربالگری و اجتناب از استفادۀ نادرست از اصطلاح «نمونهگیری» در پژوهشهای آرشیوی است. در تصریح مدل، سه رویکرد اصلی معرفی شده است که از میان آنها «نمودار علّی» بهعنوان بهترین روش پیشنهاد میشود. افزونبراین، توجه به خطای اندازهگیری متغیرهای اصلی پژوهش نیز اهمیت دارد. متغیرهای کنترلی به دو دستۀ «خوب» (همبسته) و «بد» (برخورددهنده، سازۀ همسان، با خطای اندازهگیری بالا) تقسیم میشوند. در بخش آمارههای توصیفی، نحوۀ ارائۀ دادهها، تحلیلهای پارامتری و ناپارامتری و همبستگیها برجسته شده است. آزمون نتایج فرضیهها در سه مرحله انجام میشود: پیشآزمونها که بر حذف آزمونهای پایایی تأکید دارند، تفسیر نتایج و مقایسه با پژوهشهای قبلی، و پسآزمونها که راهحلهای مرتبط با فروض کلاسیک رگرسیون را ارائه میکنند. همچنین، آزمونهای حساسیت برای رد توضیحات جایگزین، مثلثسازی معیارهای تجربی، تصریح مدلها و منابع داده پیشنهاد شدهاند. مقایسه با یافتههای پژوهشهای قبلی نباید در قسمت نتیجهگیری آورده شود. در نهایت، رعایت اصول نگارش علمی، ارجاعدهی دقیق و تدوین متن، بهصورت منسجم و روان مورد تأکید قرار گرفته است. نتیجهگیری: این پژوهش میتواند بهعنوان منبعی مهم برای دانشجویان، استادان، نویسندگان، داوران و سردبیران مجلههای داخلی، استفاده شود و از این رو، در جهت ارتقای سطح علمی و پژوهشی در این حوزه، گامی مؤثر خواهد بود. این رهنمود با شناسایی و ارائۀ «بایدها» و «نبایدهای» مؤثر در نگارش مقالههای کمّی حسابداری، زمینههای بهبود فرایند نگارش و افزایش انتشار مقالههای باکیفیت در سطح جهانی را فراهم میسازد. افزونبراین، رهنمودهای ارائهشده، نهتنها کیفیت مقالههای داخلی را بهبود میبخشند، بلکه با رعایت آنها، کیفیت پژوهشهای حسابداری در سطح پایاننامهها و پروپوزالها و بهطورکلی، در روششناسی پژوهشی نیز ارتقا خواهد یافت. | ||
کلیدواژهها | ||
تحول در پژوهشهای حسابداری؛ رهنمود نگارش مقالههای کمّی حسابداری؛ چالشهای پژوهشی؛ الگوی محلی مقالهها؛ الگوی علمی بینالمللی مقالهها | ||
مراجع | ||
افلاطونی، عباس (1401). کاربرد اقتصادسنجی در پژوهشهای کمّی حسابداری (چاپ اول)، تهران: ترمه.
بدری، احمد (1393). واکاوی و نقد روششناسی پژوهشهای تجربی مالی و حسابداری در ایران. پژوهشهای تجربی حسابداری، 4(2)، 99-127.
بنیمهد، بهمن؛ عربی، مهدی و حسنپور، شیوا (1395 الف). اشتباهات رایج در پژوهشهای حسابداری، دانش حسابداری مالی، 3(11)، 21-47.
بنیمهد، بهمن؛ عربی، مهدی و حسنپور، شیوا (1395 ب). پژوهشهای تجربی و روششناسی در حسابداری (چاپ اول)، تهران: ترمه.
پوپر، کارل ریموند (1379). اسطوره چارچوب، در دفاع از علم و عقلانیت (علی پایا، مترجم)، (اثر اصلی 1965)، تهران: طرح نو.
حصارزاده، رضا (1401). اصول نگارش مبانی نظری و آزمون فرضیههای دارای متغیر تعدیلگر (چاپ اول)، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
حقدادی، محمدرضا؛ گرکز، منصور (1403). رابطۀ بین دورۀ تصدی شریک مؤسسۀ حسابرسی و کیفیت حسابرسی: بررسی نقش تعدیلی تغییر مؤسسۀ حسابرسی. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 31(4)، 668-696.
فرجی، امید؛ محمدرضائی، فخرالدین؛ خداکرمی، مهدی؛ سوخکیان، ایمان (1401). همکاری تحقیقاتی مؤثر، وضعیت و موانع موجود: عاملی مهم برای پذیرش مقالهها در مجلههای معتبر بینالمللی حسابداری. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 29(4)، 650-672.
قناد، مصطفی؛ عرب مازار یزدی، محمد؛ صفرزاده بندری، محمدحسین؛ حصارزاده، رضا (1402). کاربست فنون متنکاوی در تحلیل جریان موضوعی مقالات منتشره در مجلات حسابداری ایران. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 15(2)، 1-38.
محمدرضایی، فخرالدین (1397). قالب مناسب برای مقالات حسابداری از نوع آرشیوی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7(26 )، 189-208.
محمدرضائی، فخرالدین؛ فرجی، امید (1398). معمای سنجش کیفیت حسابرسی در پژوهشهای آرشیوی: نقد و ارائه پیشنهادهایی برای محیط پژوهشی ایران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 26(1)، 87-122.
محمدرضائی، فخرالدین (1396). روش پژوهش در حسابداری (چاپ اول)، تهران: ترمه.
محمدرضائی، فخرالدین (1398). روش پژوهش در حسابداری (چاپ سوم)، تهران: ترمه.
محمدرضائی، فخرالدین (1402 الف). روش پژوهش در حسابداری: رویکردی جامع (چاپ اول)، تهران: نگاه دانش.
محمدرضائی، فخرالدین (1402 ب). روشهای پیشرفته در پژوهشهای تجربی حسابداری (چاپ اول)، تهران: نگاه دانش.
مشایخی، بیتا؛ حسنزاده، شادی؛ سماوات، میلاد؛ نظری، سعیده (1402). افشای مسئولیتپذیری اجتماعی شرکتی و رفتار فرصتطلبانه مدیریت: نقش تعدیلگر حاکمیت شرکتی. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 30(3)، 560-589.
References Aflatooni, A. (2022). Econometrics in Quantitative Accounting Research, Termeh, Tehran. Andrade, C. (2011). How to write a good abstract for a scientific paper or conference presentation. Indian Journal of Psychiatry, 53 (2), 172-175. Angrist, J. D. & Pischke, J. S. (2008). Mostly Harmless Econometrics: An Empiricist’s Companion. Princeton, NJ: Princeton University Press, 2008. Armstrong, C., Kepler, J. D., Samuels, D. & Taylor, D. (2022). Causality redux: The evolution of empirical methods in accounting research and the growth of quasi-experiments, Journal of Accounting and Economics, 74(2–3), 101521. Badri, A. (2014). A critical review of empirical research methodology in finance and accounting in Iran. Journal of Empirical Research in Accounting, 4(2), 99-127. (in Persian) Banimahd, B., Arabi, M. & Hasanpour, Sh. (2016a). Common mistakes in accounting empirical researches, Financial Accounting Knowledge, 3(1), 21-45 (in Persian). Banimahd, B., Arabi, M. & Hasanpour, Sh. (2016b). Empirical Researches and Methodology in Accounting, Termeh, Tehran (in Persian). Baum, C.F. (2006). An introduction to modern Econometrics Using Stata. A Stata Press Pub. Colleg Station, Texas. Blaikie, N. (1993). Approaches to Social Enquiry. Cambridge, MA: Blackwell Publisher. Bradbury, M.E. (2012). Why you don’t get published: an editor’s view. Accounting & Finance, 52, 343–358. Brown, L. (2005). The importance of circulating and presenting manuscripts: Evidence from the accounting literature. The Accounting Review, 80 (1), 55–83. Bryman, A. (2008). Social research methods (3rd ed.). Oxford: Oxford University press. Cahan, S., Hay, D., Li, L. Z. (2021). Audit firm merger and the strategic response by large audit firms. The British Accounting Review, 53(3), 100941. Cho, M., Kwon, S.Y. & Krishnan, G. V. (2021). Audit fee lowballing: Determinants, recovery, and future audit quality. Journal of Accounting and Public Policy, 40(4), 106787. Competition & Markets Authority (CMA). (2019). Statutory audit services market study. Available online at: https://assets.publishing.service.gov.uk/media/ De Vaus, D. (2001). Research design in social research. London: Sage Publications Ltd. DeFond, M. & Zhang, J. (2014). A review of archival auditing research. Journal of Accounting and Economics, 58 (2–3), 275–326. Ding, R. & Jia, Y. (2012). Auditor mergers, audit quality and audit fees: Evidence from the PricewaterhouseCoopers merger in the UK. Journal of Accounting and Public Policy, 31(1), 69-85. European Commission (2009). Consultation on control structures in audit firms and their consequences on the audit market. European Commission (2010). Audit policy: Lessons from the crisis. Brussels. Evans, J., Feng, M., Hoffman, V., Moser, D., & Van, W. (2015). Points to consider when self-assessing your empirical accounting research, Contemporary Accounting Research, 32 (3), 1162-1204. Faff, R., Kastelle, T., Axelsen, M., Brosnan, M., Michalak, R. & Walsh, K. (2021). Pitching research for engagement and impact: a simple tool and illustrative examples. Account Finance, 61, 3329-3383. Faff, R.W. (2015). A simple template for pitching research. Account Finance, 55, 311-336. Faraji, O., Kashanipour, M., MohammadRezaei, F., Ahmed, K., Vatanparast, N., (2020). Political connections, political cycles and stock returns: Evidence from Iran, Emerging Markets Review, 45,100766. Faraji, O., MohammadRezaei, F., Khodakarami, M. & Soukhakian, I. (2023). Effective research collaboration; status and barriers (An important factor for accepting articles in top international accounting journals), Accounting and Auditing Review, 29(4), 650-672. Gannad, M., Arab Mazar Yazdi, M., Safarzadeh Bandari, M.H., Hesarzadeh, R. (2023). Application of text mining techniques in analyzing the topic flow of papers published in Iranian accounting journals. Financial Accounting and Auditing Research, 15(2), 1-38. (in Persian) Haghdadi, M. & Garkaz, M. (2024). The Relationship between the Tenure of an Audit Firm Partner and Audit Quality: Examining the Moderating Role of Audit Firm Change. Accounting and Auditing Review, 31(4), 668-696. (in Persian) Hesarzadeh, R. (2022). Hypotheses with Moderating Variables, Ferdowsi Mashhad University, Mashhad (in Persian). Kinney, W. R. (1986). Empirical accounting research design for Ph.D. students. The Accounting Review, 61 (2), 338–350. Kinney, W. R. (2011). Planning for research success. Presentation at AAA Annual Meeting in Denver, Colorado. Kinney, W. R. (2019). The Kinney three paragraphs (and More) for accounting Ph.D. Students, Accounting Horizons, 33(4), 1-14. Knechel, W. R. & Sharma, D. S., (2012). Auditor-provided non-audit services and audit effectiveness and efficiency: evidence from pre- and post-SOX audit report lags, Auditing: A Journal of Practice & Theory, 31(4), 85–114. Larcker, D. F. & Rusticus, T., (2010). on the use of instrumental variables in accounting research, Journal of Accounting and Economics, 49(2), 186-205. Leuz, C. (2022). Towards a design-based approach to accounting research, Journal of Accounting and Economics, 74 (2–3), 101550. Maines, L. A., G. L. Salamon, & G. B. Sprinkle. (2006). An information economic perspective on experimental research in accounting. Behavorial Research in Accounting 18 (1): 85–102. Mashayekhi, B., Hasanzadeh, S., Samavat, M. & Nazari, S. (2023). Corporate Social Responsibility Disclosure and Management Opportunism: The Role Moderating of Corporate Governance. Accounting and Auditing Review, 30(3), 560-589 (in Persian) Mohammadrezaei, F. & Faraji, O. (2019). The Dilemma of Audit Quality Measuring in Archival Studies: Critiques and Suggestions for Iran’s Research Setting. Accounting and Auditing Review, 26(1), 87-122. (in Persian) MohammadRezaei, F. (2017). Research Method in Accounting, Termeh, Tehran. (in Persian) MohammadRezaei, F., (2018). Template for archival accounting research, Journal of Accounting Knowledge and Management Auditing, 7(26), 189-208. (in Persian) MohammadRezaei, F. (2019). Research Method in Accounting, (Third Ed.), Termeh, Tehran. (in Persian) MohammadRezaei, F., (2023a). Research Method in Accounting: A Comprehensive Approach, Negahe-Danesh, Tehran. (in Persian) MohammadRezaei, F., (2023b). Advanced Methods in Empirical Accounting Research, Negahe-Danesh, Tehran. (in Persian) Oradi, J., Hesarzadeh, R., E-Vahdati, S. & Nadeem, M. (2024). CEO succession origin and annual reports readability. The British Accounting Review, 56(6), Part A, 101384. Pearl, J. (1995). Causal diagrams for empirical research. Biometrika, 82 (4), 669–688. Petersen, M. A. (2009). Estimating standard errors in financial panel data sets: Comparing approaches, The Review of Financial Studies, 22 (1), 435-480. Sarkar, S. & Pfeifer, J. (2006). The Philosophy Science: An Encyclopedia, Routledge. Stock, J. & Watson, M. (2003). Introduction to Econometrics (Vol. 1). New York: Pearson. Stolowy, H. (2017). Letter from the Editor: Why are papers desk rejected at European Accounting Review? European Accounting Review, 26(3), 411-418. U.K. House of Commons. (2019). The future of audit. Available online at: https://publications.parliament.uk/pa/cm201719/cmselect/cmbeis/1718/1718.pdf. U.K. House of Lords. (2010). Call for evidence: Auditors: Market concentration and their role. Select committee on economic affairs. Available online at: http://www.parliament.uk/documents/lords-committees/economic-affairs/auditors/cfeauditors20100727.pdf. U.K. House of Lords. (2011). Auditors: Market concentration and their role. Select committee on economic affairs, 2nd report of session 2010e11 (Vol. I). London, U.K: The Stationery Office Limited. Report. HL Paper 119eI. Whited, R. L., Swanquist, Q. T., Shipman, J. E. & Moon, Jr., J. R. (2022). Out of control: The (over) use of controls in accounting research, The Accounting Review, 97 (3), 395-413. Wooldridge, J. M. (2010). Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data. Cambridge, MA: MIT Press. Yin, R.K. (2001). Case Study research design and method. (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage publications Inc. Zimmerman, J. L. (1989). Improving a manuscript’s readability and likelihood of publication. Issues in Accounting Education, 4 (2), 458–66. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 364 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 270 |