
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,243 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,248,116 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,086,054 |
سیاستهای احداث خانقاه برای طریقتهای چشتیه، کازرونیه، سهروردیه و کبرویه در ایران و شبهقارة هند (سدههای هفتم تا نهم ه.ق) | ||
پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
دوره 57، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 249-274 اصل مقاله (552.51 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2024.379302.654496 | ||
نویسنده | ||
معصومه هادی* | ||
دانشآموخته دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران، | ||
چکیده | ||
خانقاه بهعنوان یکی از مکانهای استقرار صوفیان در تاریخ تصوف، نقش مهمی ایفا کرده است. در بسیاری از حکایات مرتبط با صوفیان به این مکانها پرداخته شده است. طریقتهای صوفیانة چشتیه، کازرونیه، سهروردیه و کبرویه در قرون هفتم تا نهم هجری در ایران و شبهقارة هند بهخانقاه بسیار وابسته بودند. درواقع، ایجاد طریقت و بنای خانقاه از قرن ششم بهبعد، رابطة تنگاتگی با یکدیگر دارند. بنابراین، بهرهبرداری از خانقاه ایجاب میکرد که چنین مکانهایی در خلال چندین قرن، اندکاندک احداث شوند. پژهش حاضر در پی پاسخ به این پرسشهاست که خانقاههای صوفیان طریقتهای یادشده در ایران و شبهقارة هند را چه کسانی میساختند و نقش صوفیان، سلاطین، درباریان و بازرگانان در احداث خانقاه بهچه صورت بوده است؟ رویکرد این پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و دادهها بهشیوة کتابخانهای گردآوری شدهاند. یافتههای پژوهش نشان داده است که ساخت خانقاه از سوی صوفیان در این طریقتها از نظم و نسق مشخص و خاصی پیروی نمیکرده و تابع سیاست معینی نبوده است. سیاست سلاطین و درباریان دربارة احداث خانقاه نیز یا بهمنظور بهرهبردن از حمایت طریقتها یا برای مهار نفوذ اجتماعی آنها بوده است. از جانب بازرگانان نیز، تقریباً بهصورت یکسانی با این پدیده برخورد میشد که برآمده از ماهیت تصوف در ایران و شبهقارة هند در قرون هفتم تا نهم هجری و جایگاه اجتماعی آن بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
خانقاه؛ ایران؛ شبهقارة هند؛ طریقت؛ کازرونیه؛ سهروردیه؛ چشتیه؛ کبرویه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 181 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 88 |