
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,243 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,248,176 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,086,109 |
شیعیان و نوگرایی آموزشی در هند بریتانیا (از میانة قرن هجدهم تا تجزیة شبهقارة هند) | ||
پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
دوره 57، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 206-229 اصل مقاله (1022.18 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2024.384558.654530 | ||
نویسنده | ||
محسن معصومی* | ||
دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
چیرگی بریتانیا بر شبهقارة هند افزون بر پیامدهای سیاسی، بر زندگی اجتماعی و علمی مسلمانان نیز تأثیری ژرف برجای نهاد. بههمراه انگلیسیها، مظاهر فرهنگی و تمدنی غرب نیز وارد هند شد. از جمله رهاوردهای انگلیسیها، دانشهای جدید بود که بهلحاظ موضوع، روش و هدف با علوم و دانشهای مسلمانان، متفاوت و گاه ناسازگار بودند. این دانشها بهطورگسترده از طرف دولتمردان، دانشمندان، شرقشناسان و دیگر گروههای اروپایی وارد هند شدند و سنت آموزشی مسلمانان را تحت تأثیر قرار دادند. از آغاز ورود این دانشها، میان علمای مسلمان دربارة یادگیری زبانهای اروپایی و پرداختن بهدانشهای جدید، اختلاف و دو دستگی ایجاد شد. بسیاری از علمای مسلمان که بهطورعمده، اهل حدیث بودند با یادگیری این زبانها و دانشها مخالفت کردند و باور داشتند که این دانشها با آموزههای دینی ناسازگار است و موجب تسلط کفار بر مسلمانان خواهد شد. پرسشهای اصلی پژوهش حاضر آن است که شیعیان در رویارویی با دانشهای جدید چه عکسالعملی داشتند؟ و عوامل استقبال آنها از دانشهای غربی چه بود؟ نتیجة این پژوهش نشان داد که علمای شیعه از آغاز آشنایی با دانشهای جدید غربی و شیوههای جدید آموزشی، بدان روی خوش نشان دادند و با فراگیری زبانهای اروپایی بهیادگیری و ترویج این دانشها پرداختند. همچنین در پژوهش حاضر نشان داده شد که عواملی، چون همجواری شیعیان و حکومتهای شیعی با انگلیسیها، غلبة تفکر اصولی بر اخباریگری، عقلگرایی شیعیان و التزام بهمسئلة اجتهاد و پرهیز از تقلید، از عوامل اصلیِ توجه شیعیان بهدانشهای غربی و یادگیری و یاددهی آن بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
شیعیان هند؛ کالج شیعه؛ قیام 1857؛ نوگرایی آموزشی؛ هند بریتانیا | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 126 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 122 |