
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,243 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,247,969 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,085,979 |
تحلیل تطبیقی عدالت توزیعیِ دوران عثمان و علی بن ابیطالب (ع) بر اساس نظریة جانرالز | ||
پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
دوره 57، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 179-205 اصل مقاله (1.32 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2024.374570.654474 | ||
نویسندگان | ||
اصغر قائدان* 1؛ زهرا نظر زاده2؛ عادله آذرم نژاد3 | ||
1دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2کارشناس ارشد تاریخ اسلام، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
3کارشناس ارشد تاریخ اسلام، دنشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
عدالت توزیعی از دیرباز جزء مهمترین دغدغههای دولتها بوده و تاکنون دیدگاههای گوناگونی نیز دربارة آن ارائه شده است. یکی از مهمترین نظریهپردازان در این زمینه، جانرالز(اقتصاددان آمریکایی قرن بیستم) است که این پژوهش میکوشد ضمن مقایسة اقتصاد سیاسی دو دورانِ خلیفة سوم و امام علی (ع)، بهتحلیل آن دوران بر اساس چارچوب نظری برگرفته از عدالت توزیعی مورد نظر جانرالز نیز بپردازد. مواردی، چون تصدیق حق مساوی برای همه، نادیدهگرفتن بخشی از حق ثروتمندان بهنفع مصالح همگان، دخالت دولت عدالتگر با ابزار و برنامه ازجمله دیدگاههایی است که در کتاب نظریة عدالت او بیانشده است. دورة خلیفة سوم، شاهد شکاف روزافزون طبقاتی، تمرکز ثروت در طبقهای خاص و ظهور پدیدة انحصار (رانت) هستیم. امام علی(ع) میکوشند تا ضمن اصلاح شیوة توزیع درآمدها، بهاصلاحات بر مبنای کرامت انسانی و نه عشیرهای، ترجیح مصالح عمومی بر منافع فردی و طبقاتی نیز دست زنند. یافتههای تحقیق ضمن آنکه بر تفاوت فاحش اقتصاد سیاسی این دو دوره تأکید میکند، عدالت توزیعی امام علی (ع) را نیز در ابعادی فراتر از نظریات جانرالز نشان میدهد. نتایج بهدست آمده میتواند بیانگر این امر باشد که در میراث تمدنی اسلام از اسوههای برجستهای برخورداریم که اندیشه و عملکرد آنان میتواند در سطح بسیار عالیتری از نظریهپردازان معاصر مورد توجه قرارگرفته و الگویی مناسب برای آسیبشناسی اقتصادی در عصر حاضر باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
اقتصاد سیاسی؛ عدالت توزیعی؛ جانرالز؛ علی بن ابیطالب (ع)؛ عثمان بن عفان | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 140 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 123 |