
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,221,721 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,051,015 |
کاربست نظریه «بحران» در علوم تاریخی: مطالعه موردی ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران آدمیّت | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقاله 1، دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 38، اسفند 1403، صفحه 1-26 اصل مقاله (740.54 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2025.386212.473758 | ||
نویسنده | ||
فاطمه احمدوند* | ||
گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
چکیده | ||
نظریه بحران اسپریگنز برای فهم اندیشه های سیاسی در قالبی از تقسیم متن اندیشه به گزارههای معطوف به بحران، علل بحران، راهحلّ بحران و جامعه آرمانی بدون بحران ارائه شده است. پژوهش حاضر با بهرهمندی از این نظریه تلاش دارد با شیوهای کتابخانهای و روش تحلیل مضامین به شناخت اندیشه حاکم بر کتاب ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران نوشته فریدون آدمیّت بپردازد. مفروض این پژوهش بر آن است که تاریخنگار اندیشه و جامعه حامل تحولات اندیشه، با تحلیل ها و انتخاب گزارش ها، عملاً در مقام یک نظریهپرداز سیاسی عمل میکند. از این رو، با تکیه بر اشتراک دو حوزه اندیشه سیاسی و تاریخ در تکیه بر متن، میتوان کتاب ایدئولوژی آدمیّت را از منظر نظریه اسپریگنز بازخوانی کرد. دستاورد این پژوهش نشان مید هد که آدمیت نیز به مانند یک اندیشمند سیاسی در اثر خود قائل به وجود بحران در جامعه مورد روایت خویش بوده است. این بحران در اشکال سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بروز یافته بود و جامعه ایران در آستانه مشروطیت از آن رنج میبرد. آدمیت علل این بحران را در مطلقیت یعنی نبود حکومت قانون و بیبهره ماندن جامعه ایرانی از مجلس قانونگذار و دولت کارآمد مبتنی بر قانون میداند و مشروطیت را راه برونرفت از آن با تکیه بر ایجاد مجلس قانونگذار و برقراری دولت با تکیه بر روحیه ملیت ایرانی می داند. تحلیل مضامین اثر نشان می دهد که جامعه آرمانی مدّنظر آدمیت، جامعه ایرانی مدرن شده به سبک غربی بوده که در آن مفاهیم مردم، حقوق و آزادی مرجعیت یافته ساختاری مبتنی بر قانون، مجلس و دولت کارآمد کارکرد یافته باشند. | ||
کلیدواژهها | ||
فریدون آدمیّت؛ توماس اسپریگنز؛ مشروطیت؛ نظریه بحران | ||
مراجع | ||
آدمیت، فریدون (1355) ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، تهران: پیام.
اسپریگنز، توماس (1397) فهم نظریههای سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، تهران: آگه.
پزشکی، محمد (1388) «بررسی مقایسهای تاریخنگاری فریدون آدمیت و عبد الهادی حائری»، آینه پژوهش، شماره صص 115، 11-17.
پیرنیا، حسن، اقبال آشتیانی، عباس (1382) تاریخ ایران: تاریخ مفصل ایران، تهران: بهزاد.
حتّی، فیلیپ (1380) تاریخ عرب، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: آگه.
حقدار، علیاصغر (1387)«تاریخنگاری دکتر فریدون آدمیت»، بخارا، شماره 65، صص 282-289.
خادم آدم، ناصر (1387) «اندیشهها و آثار فریدون آدمیت»، بازتاب اندیشه، شماره 100، صص 63-71.
دهباشی، علی (1387) «کتابشناسی آثار و تألیفات دکتر فریدون آدمیت»، بخارا، شماره 65، صص 27-35.
دولتآبادی، محمود (1388) «فریدون آدمیت این پرنده کوچک»، بخارا، شماره 70، صص 359-364.
سیوری، راجر (1381) ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، تهران: نشر مرکز، چاپ دهم.
شفیعیکدکنی، محمدرضا (1394) «به یاد هما ناطق»، بخارا، شماره 110، صص 40-43.
صوفینیارکینجفی، تقی (1383) «نگاهی منتقدانه به زندگی، تاریخنگاری و اندیشه سیاسی فریدون آدمیت»، آموزه، شماره 4، صص 29-54.
کاشف، محمد (1373) فواید راهآهن، به کوشش محمدجواد صاحبی، تهران: میراث مکتوب.
مدوز، دنلا اچ (1395) تفکر سیستمی، ترجمه عادل آذر و حامد فلاح تفتی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
مسکوب، ترانه (1387) «گزارش سمینار فریدون آدمیت و تاریخنگاری ایران معاصر»، بخارا، شماره 67، صص 354-387.
نراقی، احسان (1387) «به یاد دکتر فریدون آدمیت»، بخارا، شماره 65، صص 70-73.
نوذری، حسینعلی (1387) «طرحی نو در اندیشههای تاریخی و شیوههای تاریخنگاری: تأملی در رویکرد روششناسی تحلیلی – انتقادی و پارادایم تحقیقی – پژوهشی در آثار فریدون آدمیت»، بخارا، شماره 65، صص 331-351.
هرمیداسباوند، داود (1387) «دکتر فریدون آدمیت و اندیشه دموکراسی در ایران»، بخارا، شماره 1387، صص 390-396.
Abrahamian, E., 2012. A History of Modern Iran, Cambridge University Press. Adamiyat, F.,2022. Problems in Iranian Historiography, Translated by Thomas M. Ricks, Published online by Cambridge. Adamiyat, F.,1976. The Ideology of Iran's Constitutional Movement, Tehran: Payam.[In Persian]. Dehbashi, A.,2008. "A Bibliography of Dr. Fereydoun Adamiyat's Works and Publications," Bokhara, Issue 65, pp. 27-35.[In Persian]. Dowlatabadi, M.,2009. "Fereydoun Adamiyat, This Little Bird," Bokhara, Issue 70, pp. 359-364.[In Persian]. Haqdar, A., 2008. "The Historiography of Dr. Fereydoun Adamiyat," Bokhara, Issue 65, pp. 282-289.[In Persian]. Hitti, P.,2001. The History of the Arabs, translated by Abolghasem Payandeh, Tehran: Agah.[In Persian]. Hormidas-Bavand, D., 2008. "Dr. Fereydoun Adamiyat and the Idea of Democracy in Iran," Bokhara, Issue 65, pp. 390-396.[In Persian]. Iran in the 20th Cnetury: Historiography and Political Culture (2009) Edited by Touraj Atabaki, London: I. B. Tauris. Kashef, M., 1994. The Benefits of Railways, edited by Mohammad Javad Sahebi, Tehran: Miras-e Maktoub.[In Persian]. Khadem-Adam, N., 2008. "The Thoughts and Works of Fereydoun Adamiyat," Baztab Andisheh, Issue 100, pp. 63-71.[In Persian]. Maskoub, T., 2008. "Report on the Seminar on Fereydoun Adamiyat and Contemporary Iranian Historiography," Bokhara, Issue 67, pp. 354-387.[In Persian]. Meadows, Donella H., 2016. Systems Thinking, translated by Adel Azar and Hamed Falah Tafti, Tehran: Imam Sadiq University.[In Persian]. Naraqi, E., 2008. "In Memory of Dr. Fereydoun Adamiyat," Bokhara, Issue 65, pp. 70-73.[In Persian]. Nozari, H., 2008. "A New Approach to Historical Thoughts and Historiography Methods: Reflections on Analytical-Critical Methodology and Research Paradigms in Fereydoun Adamiyat's Works," Bokhara, Issue 65, pp. 331-351.[In Persian]. Pezeshki, M., 2009. "A Comparative Study of the Historiography of Fereydoun Adamiyat and Abdolhadi Haeri," Ayeneh Pezhuhesh, Issue 115, pp. 11-17.[In Persian]. Pirnia, H., Eqbal Ashtiani, A., 2003. The History of Iran: A Detailed History of Iran, Tehran: Behzad.[In Persian]. Savory, R.,2002. Iran During the Safavid Era, translated by Kambiz Azizi, Tehran: Nashr-e Markaz, Tenth Edition.[In Persian]. Shafi'i-Kadkani, M. R., 2015. "In Memory of Homa Nategh," Bokhara, Issue 110, pp. 40-43.[In Persian]. Spragens, T.,2018. Understanding Political Theories, translated by Farhang Rajaee, Tehran: Agah.[In Persian]. Sufi-Niaraki-Najafi, T., 2004. "A Critical Look at the Life, Historiography, and Political Thought of Fereydoun Adamiyat," Amooz, Issue 4, pp. 29-54.[In Persian]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 157 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 52 |