پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,692 |
| تعداد مقالات | 72,237 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,207,076 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,035,460 |
نقش شبکه‌های اجتماعی در سازگاری و انطباق مهاجران افغانستانی (مورد مطالعه: دانشجویان افغانستانی مشغول تحصیل در دانشگاه‌های ایران) | ||
| مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران | ||
| مقاله 3، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 54، فروردین 1404، صفحه 51-70 اصل مقاله (1.14 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jisr.2025.385574.1553 | ||
| نویسندگان | ||
| الهام عرب پور* 1؛ سوسن باستانی2؛ منصوره اعظم آزاده2؛ سعیده سعیدی3 | ||
| 1گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. | ||
| 2گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
| 3گروه انسان‌شناسی و مطالعات فرهنگی، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی و تمدنی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| با گسترش مهاجرت‌ها، یکی از روندهای اثرگذار بر آموزش و جابه‌جایی‌های بین‌المللی، افزایش نابرابری‌ها در سطح ملی و جهانی است. با قدرت‌گیری طالبان در افغانستان در سال 2021 و افزایش تبعیض‌های قومیتی، جنسیتی و افراطی‌گری‌های سیاسی و مذهبی، دسترسی برابر به فرصت‌های آموزشی و شغلی برای گروهی محدود شده است. حضور بیش از نیم قرن مهاجران افغانستانی در جامعۀ ایرانی، همراه با تحرکات اخیر دانشجویان مهاجر از افغانستان، دانشگاه‌های ایران را به یکی از مراکز مهم پذیرش دانشجو تبدیل کرده است. هدف این مطالعه بررسی روند شکل‌گیری و نقش شبکه‌ها در ورود و سازگاری دانشجویان مهاجر جدید به کشور است. روش مقاله حاضر تحلیل کیفی شبکۀ اجتماعی است. جامعۀ هدف 29 دانشجوی مهاجر افغانستانی مشغول تحصیل در دانشگاه‌های ایران هستند که به روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله‌برفی انتخاب شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد دانشجویان مهاجر با قرارگرفتن در شبکه‌های اولیه و ثانویۀ دانشجویی، بخش عمده‌ای از نیازهایشان رفع می‌شود و شرایط سازگاری و انطباقشان با مقصد بیشتر فراهم می‌شود. بر همین اساس نیز مکانیسم‌های شکل‌گیری روابط در شبکه‌ها به‌خصوص در بین دانشجویان تازه‌وارد، ترجیح برقراری تعامل و پیوند با افرادی شبیه خودشان (اصل هموفیلی) است. این شباهت از منظر دانشجو‌بودن، افغانستانی‌بودن، هم‌قوم و هم‌مذهب‌بودن بیش از سایر موارد بود؛ درحالی‌که در بین مهاجران نسل دوم و سوم، شبکه‌های گسترده‌تری همراه با پیوندهای قوی و ضعیف متعدد از جامعۀ مهاجران افغانستانی و همین‌طور جامعۀ ایرانی وجود دارد. هرچند دانشجویان در ظاهر اذعان دارند که تعصبات قومیتی در شکل‌گیری پیوندها و تعاملاتشان در شبکه‌های موجود نقشی ندارد، اما در واقعیت امر نشانه‌هایی از مرزهای نامرئی موجود در بین آن‌ها و غلبۀ ته‌نشست‌های قومیتی در برقراری تعاملات و پیوندها مشاهده می‌شود. این نگاه در بین دانشجویان تازه‌وارد از افغانستان پررنگ‌تر و در بین مهاجران نسل دوم و سوم که در فضای ایران رشد کرده‌اند، کمتر نمود دارد و در برخی تعاملات، ناخودآگاه خود را نشان می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| افغانستان؛ تحلیل کیفی شبکۀ اجتماعی؛ دانشجویان مهاجر؛ شبکه‌های اجتماعی | ||
| مراجع | ||
|
آرامی، سعیده و اعظم آزاده، منصوره (1403). مهاجرت به‌مثابۀ ارزش (واکاوی معنایی مهاجرت از منظر اقدام‌کنندگان به مهاجرت‌های بین‌المللی. فصلنامۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 13(2)، 145-160. https://doi.org/10.22059/jisr.2024.368680.1461
ایمان، محمدتقی، طبیعی، منصور، خسروی، رقیه و رضایی، آسیه (1402). تحلیل کیفی شبکۀ اجتماعی تصمیم‌سازی مدیران دبیرستان‌های دولتی شهر شیراز. مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، 17(3)، 90-65. https://doi.org/10.22034/jss.2024.2009879.1792
باستانی، سوسن و ساعی‌مهر، منیره (1386). سرمایۀ اجتماعی و مهاجرت و استقرار در شهرهای بزرگ: مورد شهر تبریز. مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، 8(1)، 136-167. https://doi.org/20.1001.1.17351901.1386.8.1.5.3
باستانی، سوسن، کمالی، افسانه و صالحی هیکویی، مریم (1387). سرمایۀ اجتماعی شبکه و اعتماد متقابل بین‌شخصی. مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی، 16(61)، 41-81. https://doi.org/20.1001.1.24766933.1387.1387.5.2.9
سالنامۀ مهاجرتی ایران (1401). رصدخانۀ مهاجرت ایران. https://imobs.ir
سعیدی، سعیده (1401). زندگی در پاورقی، تجربۀ زیستۀ اتباع افغانستانی در نهاد آموزش ایران. تهران: مؤسسۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
سعیدی، سعیده (1399). غریبه‌های قریب: بررسی تجربۀ زیستۀ دانشجویان افغانستانی ساکن ایران در بحران کرونا. فصلنامۀ مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 12(2)، 145-179. https://doi.org/10.22035/isih.2020.3861.3993
سعیدی، سعیده و فلاحتی، لیلا (1399). تحلیل جنسیتی چالش‌های دانشجویان افغانستانی در ورود به نظام آموزش عالی ایران. فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران، 11(2)، 153-176. http://dorl.net/dor/20.1001.1.24766933.1399.11.2.4.5
شکوری، علی (1403). مطالعۀ منابع و عوامل مؤثر بر دریافت حمایت اجتماعی در میان نودانشجویان. فصلنامۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 13(2)، 221-235. https://doi.org/10.22059/jisr.2024.368810.1462
میرزایی، حسین (1396). بررسی انطباق تحصیلی مهاجران افغانستانی در ایران. پژوهشنامۀ مددکاری اجتماعی، 3(4)، 43-84. https://doi.org/10.22054/rjsw.2017.9650
Ahrens, P. (2018). Qualitative network analysis: A useful tool for investigating policy networks in transnational settings?. Methodological Innovations, 11(1), 1-9. https://doi.org/10.1177/2059799118769816
Arami, S., & Azam Azadeh, M. (2014). Migration as a Value (A Semantic Analysis of Migration from the Perspective of International Migrations’ Participants. Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, 13(2), 145-160. https://doi.org/10.22059/jisr.2024.368680.1461 (In Persian)
Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative Research, 1(3), 385-405. https://doi.org/10.1177/146879410100100307
Bastani, S. (2001). Middle Class Community in Tehran: Social Networks, Social Support and Marital Relationships. Toronto: University of Toronto.
Bastani, S., & Saeimehr, M. (2007). Social Capital and Migration and Settlement in Large Cities: The Case of Tabriz City. Iranian Journal of Sociology, 8(1), 136-167. https://doi.org/20.1001.1.17351901.1386.8.1.5.3 (In Persian)
Bastani, S., Kamali, A., & Salehi-Hikoei, M. (2008). Network social capital and interpersonal mutual trust. Journal of the Faculty of Literature and Humanities, Kharazmi University, 16(61), 41-81. https://doi.org/20.1001.1.24766933.1387.1387.5.2.9 (In Persian)
Beech, S. E. (2015). International student mobility: the role of social networks. Social & Cultural Geography, 16(3). https://doi.org/10.1080/14649365.2014.983961
Bilecen, B., Gamper, M., & Lubbers, M. J. (2018). The missing link: Social network analysis in migration and transnationalism. Social Networks, 53, 1–3. https://doi.org/10.1016/j.socnet.2017.07.001
du Plooy, D. R., Lyons, A., & Kashima, E. S. (2020). Social capital and the well-being of migrants to Australia: Exploring the role of generalised trust and social network resources. International Journal of Intercultural Relations, 79, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.ijintrel.2020.07.001
Kim, E. (2009). Navigating college life: The role of peer networks in first-year college adaptation experience of minority immigrant students. Journal of the First-year experience & Students in Transition, 21(2), 9-34.
Granovetter, M. (1985). Economic action and social structure: The problem of embeddedness. American journal of sociology, 91(3), 481-510. https://psycnet.apa.org/doi/10.1086/228311
Granovetter, M. (1973). The Strength of Weak Ties. American Journal of Sociology, 78(6), 1360-1380. https://doi.org/10.1086/225469
Iman, M., Tabiei, M., Khosravi, R., & Rezaei, A. (2013). Qualitative analysis of the decision-making social network of public high school administrators in Shiraz. Iranian Journal of Social Studies, 17(3), 65-90. https://doi.org/10.22034/jss.2024.2009879.1792 (In Persian)
Iran Immigration Outlook (2022). Iranian Migration Observatory. https://imobs.ir/ (In Persian)
Lauer, S. R., & Yan, M. C. (2013). Voluntary association involvement and immigrant network diversity. International Migration, 51(3), 133-150. https://doi.org/10.1111/j.1468-2435.2010.00602.x
Majerski, M. M. (2017). Networks of Mobility and Constraint: The Economic Integration of New Immigrants to Canada. University of Toronto (Canada).
Massey, D. S., & España, F. G. (1987). The social process of international migration. Science, 237(4816), 733-738. https://doi.org/10.1126/science.237.4816.733
Mirzaei, H. (2017). Studying the educational adaptation of Afghan immigrants in Iran. Journal of Social Work, 3(4), 43-84. https://doi.org/10.22054/rjsw.2017.9650 (In Persian)
O'Flaherty, M., Skrbis, Z., & Tranter, B. (2007). Home visits: Transnationalism among Australian migrants. Ethnic and racial studies, 30(5), 817-844. https://doi.org/10.1080/01419870701491820
Putnam, R. D. (2007). E pluribus unum: Diversity and community in the twenty‐first century the 2006 Johan Skytte Prize Lecture. Scandinavian Political Studies, 30(2), 137-174. https://doi.org/10.1111/j.1467-9477.2007.00176.x
Saeedi, S. (2022). Life in the Footnote, the Lived Experience of Afghan Nationals in the Iranian Educational Institution. Tehran: Institute for Cultural and Social Studies. (In Persian)
Saeedi, S. (2019). Almost Strangers: A Study of the Lived Experience of Afghan Students Living in Iran in the Corona Crisis. Quarterly Journal of Interdisciplinary Studies in the Humanities, 12(2), 145-179. https://doi.org/10.22035/isih.2020.3861.3993 (In Persian)
Saeedi, S., & Falahati, L. (2019). Gender analysis of the challenges of Afghan students entering the Iranian higher education system. Iranian Quarterly Journal of Social Issues, 11(2), 153-176. (In Persian)
Shakouri, A. (2014). Study of sources and factors affecting the receipt of social support among 90s students. Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, 13(2), 221-235. https://doi.org/10.22059/jisr.2024.368810.1462 (In Persian)
Ulceluse, M., Bock, B., & Haartsen, T. (2022). Immigration, spatial inequality and place attractiveness. Population, Space and Place, 28(8), Article e2616. https://doi.org/10.1002/psp.2616
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 169 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 36 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب