![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,697,499 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,928,872 |
مقایسۀ چگونگی جایگزینی همخوانهای دندانی در (وام)واژههای انگلیسی و عربی | ||
پژوهشهای زبانی | ||
دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 26، دی 1403، صفحه 53-70 اصل مقاله (752.83 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolr.2024.378926.666889 | ||
نویسنده | ||
بشیر جم* | ||
گروه زبان انگلیسی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران. | ||
چکیده | ||
تبدیل یک واجِ زبان مبدأ به نزدیکترین آوای موجود در زبان مقصد یا زبان وامگیرنده «جایگزینی واج» نامیده میشود. زبانهای انگلیسی و عربی به طور مشترک دارای همخوانهای دندانی /D/و /T/ هستند که زبان فارسی فاقد آنهاست. هدف این پژوهش توصیفی- تحلیلی که در چارچوب نظریۀ بهینگی (پرینس و اسمولنسکی، 1993 /2004) انجام شده، مقایسه و تبیین چگونگی جایگزینی این دو همخوان دندانی در (وام) واژههای انگلیسی و عربی است. یافتههای پژوهش پیشِ رو نشان میدهد که جایگزینی این دو همخوان در (وام) واژههای انگلیسی به جایگاه آنها در هجا بستگی داد؛ همخوانهای دندانی/D/ و /T/ در آغازِ (وام) واژههای انگلیسی به ترتیب به همخوانهای دندانی- لثوی [dÏ] و [tÏ] تبدیل میشوند. زیرا به لحاظ جایگاه تولید دندانی، این دو همخوان دندانی- لثوی نزدیکترین همخوانها به همخوانهای دندانی/D/ و /T/ هستند. ولی همخوان /T/ در پایانه هجای (وام) واژههای انگلیسی به صورت همخوان سایشی لثوی [s]تلفظ میشود. زیرا محدودیتِ کمکوشی LAZY مانع تبدیل همخوان /T/ به همخوان[tÏ] در پایانه هجا میشود. تولید هر آوایی مستلزم صرف مقدار مشخصی انرژی است. این محدودیت نشانداری، آوایی را که تولید آن نیاز به انرژی بیشتری داشته باشد جریمه میکند؛ اما چگونگی جایگزینی همخوانهای دندانی /D/و /T/ در وامواژههای عربی به شیوه تلفظ نویسههای >ذ< و >ث< در زبان فارسی بستگی دارد. بنا بر این، با یک تحلیل صرفاً واجشناختی نمیتوان این مسئله را تبیین کرد. پس به تحلیلی نیاز است که دربرگیرنده نویسهها نیز باشد. به سخنی فنیتر، به محدودیتی نیاز است که به اطلاعات نویسهای دسترسی داشته باشد. واجشناسان نظریه بهینگی که پیشتر به این نیاز در تحلیل زبانهای دیگر پی برده بودند محدودیتهای نویسهای را به عنوان گونه سوم محدودیتها (افزون بر محدودیتهای پایایی و نشانداری) پیشنهاد دادهاند. بر این پایه، تحلیل تلفظ دو نویسه>ذ< و >ث< با بهرهگیری از محدودیتهای نویسهای انجام شد. این محدودیتها ایجاب میکنند که دو نویسه >ذ< و >ث< در زبان فارسی همیشه به ترتیب باید به صورت [z] و [s] تلفظ بشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
جایگزینی واج؛ تلفظ وامواژههای عربی؛ تلفظ (وام)واژههای انگلیسی؛ همخوانهای دندانی؛ محدودیتهای نویسهای؛ نظریۀ بهینگی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 78 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 11 |