
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,622 |
تعداد مقالات | 71,539 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,866,385 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,907,121 |
بررسی فقهی مسئولیت در آسیبدیدگیِ سارق بهواسطه موانع الکتریکی | ||
مجله علمی "پژوهشهای فقهی" | ||
دوره 21، شماره 1، فروردین 1404، صفحه 65-78 اصل مقاله (918.13 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2024.366466.1009376 | ||
نویسندگان | ||
محمدمهدی محب الرحمان* 1؛ محمد اسحاقی2؛ محمد علی محب الرحمان3؛ محمد رضا رضوان طلب2 | ||
1گروه مسائل فقهی و حقوقی، پژوهشکدة فقه و حقوق، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران | ||
2گروه فقه و مبانی حقوق، دانشکدة الهیات، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
3گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکدة الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
یکی از روشهای پیشگیری از سرقت استفاده از حفاظ و فنس الکتریکی است که در صورت استفادة مالک از برقِ فشار قوی، با لمسِ حفاظ توسط سارق، آسیب جدی یا حتی مرگِ وی رقم میخورد. تحقیق پیش رو با توجه به فتاوای برخی فقهای معاصر، مبنی بر عدمِ ضمانِ مالک، در پی پاسخ به این پرسش است که «چه مستندات فقهی را میتوان بر عدمِ ضمان مالک اقامه کرد؟» و «با بررسی نقدهای وارده چه حکمی قابل انتظار است؟» تحقیق، که با روش دادهپردازیِ توصیفی و تحلیلی صورت پذیرفته، نشان داد هرچند مالک حق تصرف در ملکِ خود را دارد، رعایت ترتیب الاسهل فالاسهل لازم است و در صورت ناکارآییِ شوکهای ضعیفتر اقداماتی نظیر نصب تابلوی هشدار در برق شدید رافع مسئولیتِ مالک است؛ ضمن اینکه با وجود ادلة قطعی بر حرمت خون مسلمان و تحقق انتساب به جهت سببیت اقوی از مباشر، که ضمان مالک را محقق میکنند، نیز نبودِ دلایل کافی بر رفعِ ضمانِ مالک، حکمِ ضمانِ او در تصرفات نامشروع محکَّم خواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
حفاظ برقی؛ سرقت؛ ضمان؛ مسئولیت کیفری؛ مسئولیت مدنی؛ موانع الکتریکی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم
ابن ادریس حلی، محمد بن احمد (1410). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: جامعه مدرسین.
آخوند خراسانی، محمدکاظم (بیتا). کفایه الأصول. قم: مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث.
اصفهانی، شیخ الشریعه، فتحاللّه (1410). قاعدة لاضرر. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
اصفهانی، محمدحسین (1418). حاشیه کتاب المکاسب. قم: انوار الهدی.
بجنوردی، سید حسن بن آقا بزرگ موسوی (1419). القواعد الفقهیه. قم: الهادی.
برجی، یقعوبعلی (1385). شرایط دفاع مشروع از نگاه قریقین. حکمت و فلسفة اسلامی، 5(۱۷)، 3 ـ 20.
تبریزی، جواد بن على (1428). تنقیح مبانی الأحکام (کتاب الدیات). قم: دار الصدیقه الشهیده.
جمعی از نویسندگان (1389). فرهنگنامة اصول فقه. مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
ـــــــــــــــــ (1426). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت(ع). قم: مؤسسه دائرهالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع).
حر عاملی، محمد بن حسن (1409). تفصیل وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه. قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث.
حسینی شیرازی، محمد (1414). الفقه، القواعد الفقهیه. بیروت: المرکز الثقافی الحسینی.
حسینی عاملی، سید جواد بن محمد (بیتا). مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلاّمه. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
خمینی، روحالله (1392). تحریر الوسیله. تهران: مؤسّسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
خوانساری، سید احمد بن یوسف (1415). جامع المدارک فی شرح مختصر النافع. قم: اسماعیلیان.
خویی، سید ابوالقاسم (1378). مصباح الفقاهه فی المعاملات. نجف: مطبعه الحیدری.
رشتی، میرزا حبیبالله (بیتا). الغصب. بیجا: بینا.
رستمی، هادی و شعبانی کندسری، هادی (1395). احراز رابطة سببیت در فرض مداخلة عوامل گوناگون در جنایات و خسارات مالی. پژوهش حقوق کیفری، 4(15)، 144 ـ 171.
سیستانی، علی (1414). قاعده لاضرر و لاضرار. قم: دفتر آیتالله سیستانی.
شهید ثانی، زینالدین بن علی (1410). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه (المحشّی کلانتر). قم: کتابفروشی داوری.
ــــــــــــــــــــــــــ (1413). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیه.
شهیدی، جعفر (بیتا). ترجمة نهج البلاغه. بیجا: بینا.
شیخ انصاری، مرتضی بن محمدامین (1415). کتاب المکاسب المحرمه و البیع و الخیارات. قم: کنگرة جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (بیتا). فرائد الأصول. قم: مجمع الفکر الاسلامی.
شیخ صدوق، ابنبابویه، محمد بن علی (1404). من لا یحضره الفقیه. قم: مؤسسة نشر اسلامی.
شیخ طوسی، محمد بن حسن (1387). المبسوط فی فقه الامامیه. تهران: مرتضویه.
ــــــــــــــــــــــــــ (1407). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
ــــــــــــــــــــــــــ (1427). رجال الشیخ الطوسی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ــــــــــــــــــــــــــ (بیتا). الفهرست. نجف اشرف: المکتبه الرضویه.
شیرازی، صادق (1414). بیان الاصول. قم: بینا.
صاحب جواهر، نجفی، محمدحسن (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
صدر، سید محمدباقر (1420). لاضرر و لاضرار. قم: دار الصادقین للطباعه و النشر.
طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی (1418). ریاض المسائل فی بیان الاحکام باالدلایل. قم: مؤسسة آل البیت(ع).
عابدینی، احمد (1383). قاعدة ارزش خون انسان. فقه، 11(40)، 44 ـ 79.
علامه حلّی، حسن بن یوسف (1381). خلاصه الأقوال فی معرفه أحوال الرجال. نجف اشرف: منشورات المطبعه الحیدریه.
ـــــــــــــــــــــــــ (1420). تحریر الأحکام الشرعیه على مذهب الإمامیه. قم: مؤسسة الإمام الصّادق(ع).
فاضل لنکرانى، محمد (1418). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله (الدیات). قم: مرکز فقهى ائمه اطهار(ع).
ـــــــــــــــــــ (1421). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله (القصاص). قم: مرکز فقهى ائمه اطهار(ع).
فاضل هندی، محمد بن حسن (1417). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام. قم: مؤسسة نشر اسلامی.
قانون مجازات اسلامی (1392).
قرباننیا، ناصر (۱۳۸۷). حقوق بشر و حقوق بشردوستانه. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی.
کشّی، محمد بن عمر (1409). رجال الکشی ـ اختیار معرفه الرجال. مشهد: نشر دانشگاه مشهد.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
محقق اردبیلی، احمد بن محمد (1362). مجمع الفایده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان. قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعه لجماعه المدرسین.
محقق حلی، جعفر بن حسن (1408). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: اسماعیلیان.
محقق داماد، مصطفی (1406). قواعد فقه. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
محقق سبزواری، محمدباقر بن محمد (1269). کفایه الاحکام. تهران: بینا.
مدنى کاشانى، حاج آقا رضا (1408). کتاب الدیات. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
مراغی، سید میر عبدالفتاح (1417). العناوین الفقهیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
مصطفوی، محمدکاظم (1417). القواعد، مائه قاعده فقهیه معنیً و مدرکاً و مورداً. قم: بینا.
مظفر، محمدرضا (1370). اصول الفقه. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر (1392). پایگاه اطلاعرسانی معظمله:
https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=42&lid=0&mid=319180&catid=27288
ــــــــــــــــــ (1402). پایگاه اینترنتی اسلامکوئیست:
https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa46627
ــــــــــــــــــ (1416). القواعد الفقهیه. قم: بینا.
منتظری، حسینعلی (1409). دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه. قم: تفکر.
نجاشی، احمد بن علی (1407). رجال النجاشی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
نراقى، مولى محمد بن احمد (1422). مشارق الاحکام. قم: کنگرة نراقیین ملا مهدى و ملا احمد.
هادوی تهرانی، مهدی (1402). پایگاه اطلاعرسانی دفتر آیتالله هادوی تهرانی:
http://hadavi.info/fa/archive/question/fa3701
هاشمی، سید محمد (۱۳۸۴). حقوق بشر و آزادیهای اساسی. تهران: میزان.
The Holy Quran (in Arabic)
A collection of authors (2005). Fiqh according to the religion of the Ahl al-Bayt. Qom: Islamic Jurisprudence Encyclopaedia Institute on the religion of the Ahl al-Bayt. (in Persian)
A group of authors (2010). Dictionary of Principles of Jurisprudence, Center for Islamic Information and Documents. Qom: Research Institute of Islamic Sciences and Culture. (in Persian)
Abedini, A. (2004). The value of human blood. Fiqh, 11(40). 44-79. (in Persian)
Akhund Khorasani, M. K. (n.d.). Kefayyah al-Usul. Qom: Al-Al-Bayt Foundation for the Revival of Heritage. (in Arabic)
Allameh Hali, H. (1999). Tahrir al-Ahkam al-Sharia ala Mazhab al-Imamiyah. Qom: Imam Sadiq Institute. (in Arabic)
-------------------. (1961). Kholasat al-Aghval fi Marefat Ahval al-Rijal. Najaf: Al-Haydari Publications. (in Arabic)
Borji, Y. A. (2016). The conditions of legitimate defense from the perspective of Qariqin. Research Journal of Islamic Wisdom and Philosophy, 5(17), 3-20. (in Persian)
Fadzel Hendi, M. (1996). Kashf al-Litham wa al-Ibham an Ghavaed al-Ahkam. Qom: Islamic Publishing House. (in Arabic)
Fazel Lankarani, M. (1997). Tafsil al-Shari'ah fi Sharhe Tahrir Al-Wasila (Al-Diyat). Qom: Jurisprudence Center of Imams. (in Arabic)
------------------------- (2000). Tafsil al-Shari'ah fi Sharhe Tahrir Al-Wasila (Al-Ghisas). Qom: Jurisprudence Center of Imams Athar. (in Arabic)
Gurbania, N. (2008). Human Rights and Humanitarian Rights. Tehran: Research Institute of Islamic Culture and Thought. (in Persian)
Hadavi Tehrani, M. (2023). The Information website of Ayatollah Hadavi Tehrani's office: [http://hadavi.info/fa/archive/question/fa3701]. (in Persian)
Hashemi, M. (2014). Human Rights and Basic Freedoms. Tehran: Mizan Publishing. (in Persian)
Helli, I. I. M. (1989). Al-Saraer al-Hawi le-Tahrir al-Fatawa. Qom: Jamia Modresin. (in Arabic)
Hor Ameli, M. (1988). Tafsil Vasael al-shia ila Tahsil Masael al-Sharia. Qom: Al-Al-Bayt Foundation for the revival of heritage. (in Arabic)
Hosseini Ameli, S. J. (n.d.). Miftah al-Karamah fi Sharh Ghavaed al-Allamah. Beirut: Dar Ihya Al-Tarath al-Arabi. (in Arabic)
Hosseini Shirazi, M. (1993). Al-Fiqh Al-Ghavaed al-Fiqhiyyah. Beirut: al-Maqrez al-Thaqafi Al-Husaini. (in Arabic)
Isfahani, M. H. (1997). The margin of Kitab Al-Makasab. Qom: Anwar Al-Hadi. (in Arabic)
Isfahani, Shaykh al-Sharia. F. (1989). Ghaede La Zarar. Qom: Islamic Publications Office. (in Arabic)
Islamic Penal Code (2013). (in Persian)
Kashi, M. (1988). Rijal al-Kashi - Ikhtiar Marefah al-Rijal. Mashhad: Mashhad University Publishing. (in Arabic)
Khansari, A. (1994). Jame al-Madarak fi Sharh al-Mokhtasar al-Nafe. Qom: Ismailian. (in Arabic)
Khoei, A. (1958). Misbah al-Fiqahah fi al-Moamalat. Najaf: Al-Haydari Publishing House. (in Arabic)
Khomeini, R. (2012). Tahrir al-Wasila. Tehran: Institute for Editing and Publishing the Works of Imam Khomeini. (in Arabic)
Koleyni, M. (1986). Al-Kafi. Tehran: Dar Al-Kotob al-Islamiyyah. (in Arabic)
Madani Kashani, R. (1987). Kitab al-Diyat. Qom: Islamic Publications Office. (in Arabic)
Makarem Shirazi, N. (2013). Information website: [https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=42&lid=0&mid=319180&catid=27288]. (in Persian)
------------------------------------------------- (2023). Islam Quest website: [https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa46627]. (in Persian)
-------------------------------------------------. (1995). Al-Ghavaed al-Fiqhiyyah. Qom: No Name. (in Arabic)
Maraghi, M. A. F. (1996). Al-Anawin al-Fiqhiyyah. Qom: Islamic Publications Office. (in Arabic)
Mohaghegh Damad, M. (1406). Jurisprudence Rules. Tehran: Islamic Science Publishing Center. (in Persian)
Mohaghegh Hali, J. (1987). Sharaye al-Islam fi Masayel al-halal and haram. Qom: Ismailian. (in Arabic)
Mohaghegh Sabzevari, M. B. (1269). Kefaye Al-Ahkam. Tehran: No Name. (in Arabic)
Mohagheq Ardabili, A. (1852). Majma Al-Faidah wa Al-Burhan fi Sharhe Irshad al-Azhan. Qom: Al-Nashar al-Islami Foundation affiliated to the Jamaat al-Modresin. (in Arabic)
Montazeri, H. A. (1988). Derasat fi Wilayah al-Faqih wa Fiqh al-Dawlah al-Islamiyya. Qom: Publishing of Tafakor. (in Arabic)
Mostafavi, M. K. (1996). Al-Ghavaed, Me'a Al- Ghavaed Fiqhiyyah, meaning, evidence and case. Qom: No Name. (in Arabic)
Musavi Bojnurdi, H. (1998). Jurisprudence Rules. Qom: Al-Hadi Publishing. (in Arabic)
Muzaffar, M. R. (1991). Usul al-Fiqh. Qom: Islamic Propaganda Office Publishing Center. (in Arabic)
Najafi, M. H. (1943). Jawaher al-Kalam fi Sharh Sharaee al-Islam. Beirut: Dar al-Ihya al-Torath al-Arabi. (in Arabic)
Najashi, A. (1986). Rijal al-Najashi. Qom: Islamic Publications Office. (in Arabic)
Naraghi, M. (2001). Mashareq al-Ahkam. Qom: Congress of the Naraqis of Mulla Mahdi and Mulla Ahmad. (in Arabic)
Rashti, H. (n.d.). Al-Ghasb. No location: No Name. (in Arabic)
Rostami, H. & Shabani Kandsari, H. (2015). Verifying the relationship of causation assuming the intervention of various factors in crimes and financial losses. Criminal Law Research Quarterly, 4(15), 144-171. (in Persian)
Sadr, M. B. (1999). La zarar va La Zerar. Qom: Dar al-Sadeghin for printing and publishing. (in Arabic)
Shahid Thani, Z. (1989). Al-Rawza al-Bahiya fi Sharh al-Loma' al-Damashqiya. Qom: Davari Bookstore. (in Arabic)
---------------------. (1992). Masalek al-Afham ila Tanghih Sharae al-Islam. Qom: Al-Maarif al-Islamiyya Foundation. (in Arabic)
Shahidi, J. (n.d.). Translation of Nahj al-Balagha. No location: No Name. (in Persian)
Sheikh Ansari, M. (1994). Kitab al-Makasib al-Muharamah va al-Bay va al-Khiyarat. Qom: World Congress honoring Sheikh Azam Ansari. (in Arabic)
------------------------. (n.d.). Faraed al-Usul. Qom: Majam al-Fikr al-Islami. (in Arabic)
Sheikh Sadouq, M. (1983). Man La Yahzorohu al-Faqih. Qom: Islamic Publishing House. (in Arabic)
Sheikh Tusi, M. (1967). Al-Mabusut fi fiqh al-Imamiyah. Tehran: Mortazavieh. (in Arabic)
-------------------- (1986). Tahzeeb al-Ahkam. Tehran: Dar al-Katb al-Islamiyyah. (in Arabic)
-------------------- (2006). Rijal al-Sheikh al-Tusi. Qom: Islamic Publications Office. (in Arabic)
-------------------- (n.d.). Al-Fehrest. Najaf: Al-Maktab Al-Razwiyyah. (in Arabic)
Shirazi, S. (1993). Bayan al-Asul. Qom: No Name. (in Arabic)
Sistani, A. (1993). Ghaede La Zara va La Zerar. Qom: Office of Ayatollah Sistani. (in Arabic)
Tabatabai, A. (1997). Riaz al-Masael fi bayan al-Ahkam bi al-Dalayil. Qom: Al-Al-Bayt Institute. (in Arabic)
Tabrizi, J. (2007). Tanghih Mabani al-Ahkam (Kitab al-Diyat). Qom: Dar al-Sadiqah al-Shahida. (in Arabic) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 54 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 59 |