سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,503
تعداد مشاهده مقاله124,120,033
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,226,761
آذربرزین, نیلوفر, حسینی سیاه گلی, مهناز. (1403). مدل‌سازی شاخص‌های زیست‌پذیری شهری با تأکید بر حمل و نقل پایدار شهری مطالعه موردی: شهر اهواز. , 12(2), 25-43. doi: 10.22059/jurbangeo.2024.374294.1921
نیلوفر آذربرزین; مهناز حسینی سیاه گلی. "مدل‌سازی شاخص‌های زیست‌پذیری شهری با تأکید بر حمل و نقل پایدار شهری مطالعه موردی: شهر اهواز". , 12, 2, 1403, 25-43. doi: 10.22059/jurbangeo.2024.374294.1921
آذربرزین, نیلوفر, حسینی سیاه گلی, مهناز. (1403). 'مدل‌سازی شاخص‌های زیست‌پذیری شهری با تأکید بر حمل و نقل پایدار شهری مطالعه موردی: شهر اهواز', , 12(2), pp. 25-43. doi: 10.22059/jurbangeo.2024.374294.1921
آذربرزین, نیلوفر, حسینی سیاه گلی, مهناز. مدل‌سازی شاخص‌های زیست‌پذیری شهری با تأکید بر حمل و نقل پایدار شهری مطالعه موردی: شهر اهواز. , 1403; 12(2): 25-43. doi: 10.22059/jurbangeo.2024.374294.1921

مدل‌سازی شاخص‌های زیست‌پذیری شهری با تأکید بر حمل و نقل پایدار شهری مطالعه موردی: شهر اهواز

پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری
مقاله 2، دوره 12، شماره 2، مرداد 1403، صفحه 25-43    اصل مقاله (1.28 M)
نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2024.374294.1921
نویسندگان
نیلوفر آذربرزین* 1؛ مهناز حسینی سیاه گلی2
1گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران
2گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده
زیست‌پذیری یکی از بزرگترین ایده‌های برنامه‌ریزی شهری در دوران معاصر است که این موضوع در شهرهای جهان سوم به دلیل نرخ  رشد شتابان جمعیت کلانشهری مساله نگران کننده‌ای به نظر می‌رسد؛ در کنار موضوع زیست‌پذیری، زیست‌پذیری شهری و حمل‌و‌‌نقل پایدار شهری به عنوان رویکردی نوین در برنامه‌ریزی شهری می‌تواند بسیاری از مشکلات شهری را پاسخگو باشد. از آنجایی که همه سفرهای شهری با حمل و نقل شهری در ارتباط است به همین منظور برای بهتر زیستن و افزایش کارایی باید با شاخص‌های زیست‌پذیری مطابقت داشته باشد. در همین راستا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثرات شاخص‌های زیست‌پذیری شهری با تأکید بر حمل‌ونقل پایدار شهری در شهر اهواز است. جامعه آماری پژوهش حاضر با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. تحلیل داده‌ها از طریق تحلیل همبستگی و الگویابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزارهای  SPSS  و Smart PLS  انجام شده است. نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد با توجه به مدل مفهومی آزمون رابطه قوی و معنی­داری بین شاخص‌های زیست‌پذیری شهری و حمل و نقل پایدار شهری مشاهده شده­است (05/0>p) و شاخص‌های برازش مدل نشان دهنده‌ی تناسب و برازندگی داده­ها با مدل مفهومی پژوهش و تایید مدل است. همچنین نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه‌ای نشان داد که  بیشترین تأثیر بر زیست‌پذیری شهری مربوط به شاخص مسکن، در حمل‌و نقل پایدار شهری بیشترین تأثیر شاخص اجتماعی و در نهایت از بین ابعاد زیست‌پذیری حمل و نقل شهری، شاخص ذهنی بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده­اند
کلیدواژه‌ها
زیست‌پذیری شهری؛ حمل و نقل شهری؛ مدل‌سازی ساختاری PLS؛ شهر اهواز
مراجع
  1. ابراهیمی، افسانه. (1397). برنامه‌ریزی حمل و نقل پایدار شهری بر پایه اقتصاد سبز(مورد مطالعه: شهر بیرجند). پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور فردوس.
  2. احدی، محمدرضا؛ ضرغامی، سعید و آقا محمدی، آرزو. (1393). بررسی شاخص‌های توسعه پایدار در برنامه‌ریزی حمل‌ و نقل. ششمین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری با تأکید بر مؤلفه‌های شهر اسلامی، مشهد: شورای اسلامی شهر مشهد.
  3. اکبری محمود. (1400). وضعیت شاخص‌های حمل و نقل در کلان‌شهرهای ایران. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی، ۳۶ (۲)، ۱۶۱-۱۷۱.
  4. پیران، حمیدرضا؛ سعیده زرآبادی، زهرا سادات؛ زیاری، یوسفعلی، و ماجدی، حمید. (1398). تبیین شاخص های حمل و نقل پایدار شهری با بهره‌گیری از معادلات ساختاری (مورد پژوهی: خطوط 1 و 2 متروی تهران). فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)، 9(34)، 521-538.  DOI:20.1001.1.22286462.1398.9.2.32.8
  5. ثاقبی، محمد؛ مافی، عزت‌اله و وطن‌پرست، مهدی. (1401).  ارزیابی و سنجش زیست پذیری شهری و عوامل موثر برآن (مورد مطالعه شهر بجنورد). نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ۲۲ (۶۷) ،۳۳۵-۳۵۰.
  6. حاتمی­نژاد، حسین و منصوری اطمینان، ابوالفضل. (1400). بررسی اثرات شهر هوشمند بر زیست پذیری شهرها (منطقه 9 کلان شهر مشهد). چشم انداز شهرهای آینده، 2(6)، 13-1.
  7. حاضری، هاتف؛ رحمتی، منصور و پاشازاده، اصغر. (1402). سنجش میزان اثرگذاری شاخص‌های حمل و نقل پایدار بر زیست‌پذیری شهری (نمونه مورد: شهر اردبیل). فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی، 6(2)، 89-107. Doi: 10.22034/gahr.2023.391125.1833
  8. خزاعی نژاد، فروغ؛ بیگی، سکینه و  وثوقی گلیان، عاطفه. (1400). ارزیابی نقش میانجی هویت در مفهوم زیست پذیری با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر بجنورد). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 8(2)، 143-159.
    doi: 10.22067/jgusd.2021.69923.1034
  9. خزائی نژاد، فروغ؛ سلیمانی مهرنجانی، محمد و زنگانه، احمد. (1397). ارزیابی زیست‌پذیری محله های منطقه 12 شهر تهران. جغرافیا و توسعه فضای شهری، 5(1)، 45-70. doi: 10.22067/gusd.v5i1.65128
  10. دالوند، هنگامه. (1398). نقش زیست‌پذیری فضاهای شهری در تاب‌آوری و بازتاب آن بر کیفیت محیط زندگی با تأکید بر شاخص‌های حمل‌ونقل و انرژی در شهر دورود. پایان نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی محسن شاطریان، دانشگاه کاشان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین.
  11. ساسان پور، فرزانه؛ تولایی، سیمین و جعفری اسدآبادی، حمزه. (1394). سنجش و ارزیابی زیست پذیری شهری در مناطق بیست و دو گانه کلانشهر تهران. فصلنامه علمی برنامه­ریزی منطقه­ای، 5(18)، 27-42.
  12. سلیمانی مهرنجانی، محمد؛ تولایی، سیمین؛ رفیعیان، مجتبی؛ زنگانه، احمد و خزائی نژاد، فروغ. (1395). زیست‌پذیری شهری: مفهوم، اصول، ابعاد و شاخص‌ها. پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 4(1)، 27-50. doi: 10.22059/jurbangeo.2016.58120
  13. صفدری مولان، امین؛ زیاری، کرامت اله؛ پوراحمد، احمد و حاتمی نژاد، حسین. (1400). ارائه الگوی بهینه مسکن و حمل و نقل برای افزایش زیست پذیری شهری با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره فازی (نمونه موردی شهر تهران). جغرافیا و روابط انسانی، 4(3)، 65-79. dio: 20.1001.1.26453851.1400.4.3.5.1
  14. عزیزیان، غلامحسین؛ رضوانی، علی اصغر؛ و رجبی، آزیتا. (1401). ارائه الگوی بهینه‌ی حمل و نقل شهری تهران با تأکید بر انرژهای پاک بومی سازی شده. فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)، 12(46)، 284-312. doi: 10.22034/jgeoq.2022.138286
  15. قنبری، محمد؛ اجزاء شکوهی، محمد؛ رهنما، محمدرحیم و خوارزمی، امیدعلی. (1398). ارزیابی زیست‌پذیری شهری در کلان‌شهر مشهد با تأکید بر شاخص حمل و نقل. فصلنامه برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 49، 1001-983.
  16. موسوی نور، سیدعلی؛ وارثی، حمیدرضا و محمدی، جمال. (1396). ارائه الگوی ترکیبی زیست پذیری کلانشهر تهران بر اساس شاخص‌های زیرساختی. جغرافیا، 15 (53)، 181-204.
  17. Ahadi, M.R., Zarghami, S., & Agha Mohammadi, A. (2014). Investigating sustainable development indicators in transportation planning. the 6th National Conference on Urban Planning and Management with an emphasis on the components of the Islamic city, Mashhad: Mashhad Islamic Council. [In Persian]
  18. Akbari, M. (2021). The status of transportation indicators in Iranian metropolises. Geographical Research Quarterly, 36 (2), 161-171.[In Persian]
  19. Almselati, A. S. I., Rahmat, R. A. O. K., & Jaafar, O. (2011). An overview of urban transport in Malaysia. Social Sci, 6(1), 24-33.
  20. Azizyan, G. H., Rezvani, A. A., & Azita, R. (2022). Presenting the optimal model of Tehran urban transportation with emphasis on localized clean energy. Geography (Regional Planning), 12(46), 284-312. doi: 10.22034/jgeoq.2022.138286 [In Persian].
  21. Badassa, B. B., Sun, B., & Qiao, L. (2020). Sustainable transport infrastructure and economic returns: A bibliometric and visualization analysis. Sustainability, 12(5), 2033. https://doi.org/10.3390/su12052033
  22. Bassolas, A., Barbosa-Filho, H., Dickinson, B., Dotiwalla, X., Eastham, P., Gallotti, R., & Ramasco, J. J. (2019). Hierarchical organization of urban mobility and its connection with city livability. Nature communications, 10(1), 4817. https://doi.org/10.1038/s41467-019-12809-y
  23. Dalvand, H. (2019). The role of livability of urban spaces in resilience and its reflection on the quality of the living environment with an emphasis on transportation and energy indicators in Durood city. Master's thesis, under the guidance of Mohsen Shatrian, Kashan University, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences. [In Persian].
  24. Ebrahimi, A. (2018). sustainable urban transportation planning based on green economy (case study: Birjand city). Master's thesis of Payam Noor Firdous University. [In Persian]
  25. Elmansouri, O., Almhroog, A., & Badi, I. (2020). Urban transportation in Libya: An overview. Transportation research interdisciplinary perspectives, 8, 100161. https://doi.org/10.1016/j.trip.2020.100161
  26. Ghanbari, M., Ajza Shokohi, M., Rahnama, M. R., & Kharazmi, O. A. (2019). Evaluation of urban livability in Mashhad metropolis with emphasis on transportation index. Human Settlements Planning Quarterly, 49, 983-1001. [In Persian].
  27. Ghasemi, K., Hamzenejad, M., & Meshkini, A. (2018). The spatial analysis of the livability of 22 districts of Tehran Metropolis using multi-criteria decision making approaches. Sustainable cities and society, 38, 382-404. https://doi.org/10.1016/j.scs.2018.01.018.
  28. Ghasemi, K., Hamzenejad, M., & Meshkini, A. (2019). The livability of Iranian and Islamic cities considering the nature of traditional land uses in the city and the rules of their settlement. Habitat International, 90, 102006. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2019.102006
  29. Hajduk, S. (2016). Assessment of urban transport–a comparative analysis of selected cities by taxonomic methods. Engineering Management in Production and Services, 8(4), 67-74.
  30. Harriet, T., Poku, K., & Emmanuel, A. K. (2013). An assessment of traffic congestion and its effect on productivity in urban Ghana. International Journal of Business and Social Science, 4(3).
  31. Hazeri, H., rahmati, M., & pashazadeh, A. (2023). Measuring the Impact of Sustainable Transportation Indicators on Urban Livability) Case Study: Ardabil City). Geography and Human Relationships, 6(2), 89-107.[In Persian]. doi: 10.22034/gahr.2023.391125.1833
  32. Hataminejad, H., & Mansourietminan, A.(2021). The city of Hooshmand; the viability of the city; District 9 of Mashhad Municipality. JFCV, 2 (2), 1-13.[In Persian]
  33. Khazaee Nezhad, F., Soleimani Mehrenjani, M., & Zanganeh, A. (2018). Assessment of the Status of Livability in Region 12 Neighborhoods of Tehran. Geography and Urban Space Development, 5(1), 45-70. doi: 10.22067/gusd.v5i1.65128[In Persian].
  34. Khazaee Nezhad, K., Beigi, S., & vosoughi gelyan, A. (2022). Assessing the Mediating Role of Identity in Livability Concept using Structural Equation Modeling (Case study: The central district of Bojnord City). Geography and Urban Space Development, 8(2), 143-159. doi: 10.22067/jgusd.2021.69923.1034 [In Persian].
  35. Kraus, L., & Proff, H. (2021). Sustainable urban transportation criteria and measurement a systematic literature review. Sustainability, 13(13), 7113. https://doi.org/10.3390/su13137113.
  36. Lang, W., Hui, E. C., Chen, T., & Li, X. (2020). Understanding livable dense urban form for social activities in transit-oriented development through human-scale measurements. Habitat International, 104, 102238. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2020.102238.
  37. Miller, H. J., Witlox, F., & Tribby, C. P. (2013). Developing context-sensitive livability indicators for transportation planning: a measurement framework. Journal of Transport Geography, 26, 51-64. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2012.08.007
  38. Mousavi Noor, S.A., Warsi, H.R.., & Mohammadi, J. (2017). Presenting the combined livability model of Tehran metropolis based on infrastructure indicators. Geography, 15 (53), 181-204. [In Persian].
  39. Ouyang, W., Wang, B., Tian, L., & Niu, X. (2017). Spatial deprivation of urban public services in migrant enclaves under the context of a rapidly urbanizing China: An evaluation based on suburban Shanghai. Cities, 60, 436-445. https://doi.org/10.1016/j.cities.2016.06.004.
  40. Paul, A. (2020). Developing a methodology for assessing livability potential: An evidence from a metropolitan urban agglomeration (MUA) in Kolkata, India. Habitat International, 105, 102263. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2020.102263.
  41. Paul, A. (2024). Assessment of metropolitan livability variations using objective-subjective approaches. World Development Sustainability, 100135.‏ https://doi.org/10.1016/j.wds.2024.100135.
  42. Paul, A., & Sen, J. (2020). A critical review of liveability approaches and their dimensions. Geoforum, 117, 90-92. https://doi.org/10.1016/j.geoforum.2020.09.008.
  43. Piran, H. R., Saeedeh Zarabadi, Z. S., Ziari, Y., & Majedi, H. (2019). Explaining sustainable urban transport indicators using structural equations (Case study: Tehran Metro lines 1 and 2). Geography (Regional Planning), 9(34), 521-538. DOI:20.1001.1.22286462.1398.9.2.32.8 [In Persian]
  44. Ramaswami, A. (2020). Unpacking the urban infrastructure nexus with environment, health, livability, well-being, and equity. One Earth, 2(2), 120-124.
  45. Safdari molan, A., ziyyari, K., Pourahmad, A., & Hataminejad, H. (2021). Providing an Optimal Housing and Transportation Pattern for Increasing Urban Viability Using Fuzzy Multi-criteria Decision Making (Case Study of Tehran). Geography and Human Relationships, 4(3), 65-79. dio: 20.1001.1.26453851.1400.4.3.5.1 [In Persian].
  46. Saghebi, M., mafi, E., Watanparast, M.(2022). Evaluation and measurement of urban viability and factors affecting it (case study of Bojnourd city). Applied Research Journal of Geographical Sciences, 22 (67), 335-350.[In Persian]
  47. Sasanpour, F.,Tolai, S., & Jafari Asadabadi, H. (2015). Measurement and evaluation of urban livability in twenty-two districts of Tehran metropolis. Regional Planning Scientific Quarterly, 5(18), 27-42. [In Persian].
  48. Shaheen, S., Finson, R. S., Bhattacharyya, A., & Jaffee, M. (2016). Moving Toward a Sustainable California: Exploring Livability, Accessibility & Prosperity (No. CA17-2999). University of California Center on Economic Competitiveness in Transportation.
  49. Soleimani Mehrenjani, M., Tavallai, S., Rafieian, M., Zanganeh, A., & khazaei Nezhad, F. (2016). Urban livability: the concept, principles, aspects and parameters. Geographical Urban Planning Research (GUPR), 4(1), 27-50. doi: 10.22059/jurbangeo.2016.58120. [In Persian].
  50. UN‐Habitat. (2020). Unpacking the Value of Sustainable Urbanization. World Cities Report 2020: The Value of Sustainable Urbanization, 43-74. https://doi.org/10.18356/c41ab67e-en.
  51. Wan, C., & Su, S. (2017). China's social deprivation: Measurement, spatiotemporal pattern and urban applications. Habitat International, 62, 22-42. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2017.02.007.
  52. Wey, W. M. (2019). Constructing urban dynamic transportation planning strategies for improving quality of life and urban sustainability under emerging growth management principles. Sustainable Cities and Society, 44, 275-290. https://doi.org/10.1016/j.scs.2018.10.015.
  53. Xiao, Y., Chai, J., Wang, R., & Huang, H. (2022).  Assessment and key factors of urban liveability in underdeveloped regions: A case study of the Loess Plateau, China. Sustain. Cities and Soc. 79, 103674, https://doi.org/10.1016/j.scs.2022.103674.
  54. Yang, Y., Ma, Y., & Jiao, H. (2021). Exploring the correlation between block vitality and block environment based on multisource big data: taking Wuhan City as an example. Land, 10(9), 984. https://doi.org/10.3390/land10090984.
  55. Young, D. (2013). Universal design and livable communities. Home & Community Health Special Interest Section Quarterly/American Occupational Therapy Association, 20(1), 1-4.
  56. Zhan, D., Kwan, M. P., Zhang, W., Fan, J., Yu, J., & Dang, Y. (2018). Assessment and determinants of satisfaction with urban livability in China. Cities, 79, 92-101. https://doi.org/10.1016/j.cities.2018.02.025.
  57. Zhou, J. (2012). Sustainable transportation in the US: A review of proposals, policies, and programs since 2000. Frontiers of architectural research, 1(2), 150-165. https://doi.org/10.1016/j.foar.2012.02
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 174
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 194


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب