تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,245 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,205,902 |
کارکرد اقتضای حال در حکایات گلستان سعدی | ||
ادب فارسی | ||
مقاله 5، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 32، اسفند 1402، صفحه 95-117 اصل مقاله (953.35 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2024.360093.2178 | ||
نویسندگان | ||
محمود فضیلت* 1؛ فرانک شجاعی بهابادی2 | ||
1استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران | ||
2گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
در این گفتار به این موضوع میپردازیم که سعدی در گلستان چگونه همه عوامل مؤثر در برقراری ارتباط کلامی (متکلم، مخاطب و کلام) را در نظرداشته و مقتضیات هر یک را در جای خود رعایت کرده است. او ویژگی هایی را برای متکلم بلیغ برمیشمارد و به متکلم توصیه میکند که در هر حال مقتضای حال و مقام را در نظر داشته باشد و سخن مناسب حال گوید. سعدی آمادگی ذهنی مخاطب را به اندازه فصاحت و بلاغت متکلم در تأثیر سخن واجب و لازم میداند. او در گلستان هر سه جنبه کلام (موضوع، ساختار و لحن) را مطابق با اقتضای حال ترتیب داده است. تنوع موضوع در گلستان گویای دقت نظر و توجه سعدی به طیف گوناگون مخاطبان مختلف و احوال آنها است. سعدی اقتضای حال را در ساختار کلام نیز در نظر دارد و از تمام امکانات و ابزارهای زبانی همچون ایجاز و اطناب، کنایه، تمثیل و ایهام بهره می برد. وی در انتخاب لحن نیز تنوع مخاطبین خود را در نظر دارد و لحن های گوناگون در متن گلستان گویای این امر است. در این پژوهش مسئله اقتضای حال در حکایات گلستان بررسی شده و برای هر کدام از مقتضیات کلام نمونه هایی از این کتاب ارزشمند ذکر شده است. با پی بردن به مقتضای حال کلام و اغراض ثانویه جملات میتوان به درک بهتری از حکایات گلستان دست یافت. این پژوهش به روش تحقیقی_تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای انجام شده است | ||
کلیدواژهها | ||
سعدی؛ گلستان؛ اقتضای حال؛ ارتباط کلامی؛ متکلّم بلیغ | ||
مراجع | ||
ارسطو (۱۳۹۳)، ریطوریقا (فن خطابه) مترجم پرخیده ملکی، تهران،اقبال
پیر سراندیب،نوح (1395)، «بررسی ایهام در آثار سعدی»، به راهنمایی محمد امیر عبیدی نیا، کارشناسی ارشد، دانشگاه ارومیه
حیدری، فاطمه (1395)، «لحن سعدی در گلستان»، همایش بینالمللی شرق شناسی، تاریخ و ادبیات فارسی
رجایی، محمد خلیل (۱۳۷۲)، معالم البلاغه در علم معانی و بیان و بدیع، شیراز، دانشگاه شیراز
زرینکوب، عبدالحسین (۱۳۸۶)، حدیث خوش سعدی، تهران، سخن
سعدی، مصلحبنعبدالله (۱۳۷۸)، گلستان، به کوشش خلیل خطیب رهبر، تهران، صفی علیشاه
شمیسا، سیروس (۱۳۸۵)، معانی و بیان، تهران، دانشگاه پیام نور
_______ (۱۳۸۶)، نگاهی تازه به بدیع، تهران، میترا
شوقی ضیف (۱۳۹۳)، تاریخ و تطور علوم بلاغت، ترجمه محمدرضا ترکی، تهران، سمت
صفری فروشانی،حکمتالله (1390)، تبیین و تحلیل شیوههای ارتباط با مخاطب در بوستان سعدی بر اساس علم معانی، به راهنمایی سید علی اصغر میرباقری فرد، دکتری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان
علوی مقدم، محمد و رضا اشرف زاده (۱۳۸۱)، معانی و بیان، تهران، سمت
فردوسی ابوالقاسم (۱۳۸۶)، شاهنامه، بر اساس شاهنامه چاپ مسکو و ژولمول، تهران، شقایق
فضیلت، محمود (1390) الف، زبان تصویر (علم بیان و ساختار تصویرهای ادبی) چاپ اول، تهران، زوار
_______ (1390) ب، «گلستان سعدی پیوند حکمت و ادب» کتاب ماه ادبیات، ش48 (پیاپی162)،فروردین، 61-57
_______ (1391)، ساختارهای بدیع، تهران، یادواره کتاب
گرکانی، محمد حسین شمس العلما (1377)، ابدع البدایع، تبریز، احرار
محبتی، مهدی (۱۳۸۶)، بدیع نو، تهران، سخن
موحد، ضیا (۱۳۹۲)، سعدی، تهران، نیلوفر
نظامی گنجهای (۱۳۹۱)، خسرو و شیرین، به کوشش دکتر سعید حمیدیان، تهران، صبا
وحیدیان کامیار، تقی (۱۳۹۰)، بدیع از دیدگاه زیبایی شناسی، تهران، سمت
همایی، جلالالدین (۱۳۹۴)، فنون بلاغت، تهران، سخن
Refrences Aristotle (2014). Ritorigha(oratorical art). Translator Parkhide Maleki. Tehran. Iqhbal.[In Persian]. Pirserandib. Noah (2016). “Examining allusion in Saadi’s work”. Department of language and literature Urmia university.[In Persian]. Heidary. Fatemeh (2016). “Saadi’s tone in Golestan”. International conference on Oriental studies. History and Persian literature.[In Persian]. Rajaei, Mohammad Khalil (1993) Maalem-al-balagheh in the Science of Meanings and Innovative Expression. Shiraz. Shiraz University.[In Persian]. Zarin Koob, Abdul Hossein (2007).Hadis e Khosh e Saadi. Tehran. Sokhan.[In Persian]. Saadi, Moslehebne Abdullah (1999). Golestan. with the efforts of Khalil Khatib Rahbar. Tehran. Safi Alishah.[In Persian]. Shamisa. Syros (2006). Meanings and expressions. Tehran. Payame Noor University.[In Persian]. –––––––––. (2007). A fresh look at the novel. Tehran. Mitra.[In Persian]. Shoghi Zaif (2014). History and Development of Language Sciences. translated by Dr. Mohammad Reza Turki. Tehran. Samt.[In Persian]. Safari Forushani. Hekmatullah (2011). Explaining and analyzing the ways of communicating with the audience in Saadi Boostan based on the science of semantics. Department of Persian Language and Literature. Faculty of Literature and Human Sciences.[In Persian]. Alavi Moghadam, M and Ashrafzadeh,R (2002). Maani va Bayan.Tehran. samt.[In Persian]. Ferdowsi Abulqasem (2007). Shahnameh. based on the Shahnameh. published by Moscow and Jules Mol. Tehran. shaghayegh.[In Persian]. Fazilat. Mahmoud (2011) A Language of Image (Science of Expression and Structure of Literary Images). First Edition. Tehran. Zavar.[In Persian]. ––––––––––(2011)B. “Golestan Saadi, the connection between wisdom and politeness”. book of the month of literature. number 48 (consecutive 162). page 61-57.[In Persian]. –––––––––– (2012). novel Structures. Tehran. book of yadvare (in Persian) Garakani. Mohammad Hossein Shams-al- Ulama (1998). Abda- Al-Badaye. Tabriz. Ahrar.[In Persian]. Mohabati. Mehdi (2007). New novel. Tehran. Sokhan.[In Persian]. Movahed. Zia (2013). Saadi. Tehran. Nilufar.[In Persian]. Nizami Ganjei (2012). Khosrow and Shirin . by the efforts of Dr. Saeed Hamidian Tehran. Saba.[In Persian]. Vahidian Kamyar. Taghi (2011). The novel from an aesthetic point of view. Tehran. Samt.[In Persian]. Homayi. Jalal al din (2015). Rhetorical Techniques. Tehran. Sokhan.[In Persian]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 216 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 74 |