سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,573
تعداد مقالات71,037
تعداد مشاهده مقاله125,519,971
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,779,323
پورحسینی, خدیجه, رضائی, مرضیه, اکبریان, محمد. (1402). ارزیابی اثرات تفرج گسترده بر ویژگی‌های محیطی اکوتون‌های هرمزگان. , 55(4), 103-121. doi: 10.22059/jphgr.2024.357063.1007756
خدیجه پورحسینی; مرضیه رضائی; محمد اکبریان. "ارزیابی اثرات تفرج گسترده بر ویژگی‌های محیطی اکوتون‌های هرمزگان". , 55, 4, 1402, 103-121. doi: 10.22059/jphgr.2024.357063.1007756
پورحسینی, خدیجه, رضائی, مرضیه, اکبریان, محمد. (1402). 'ارزیابی اثرات تفرج گسترده بر ویژگی‌های محیطی اکوتون‌های هرمزگان', , 55(4), pp. 103-121. doi: 10.22059/jphgr.2024.357063.1007756
پورحسینی, خدیجه, رضائی, مرضیه, اکبریان, محمد. ارزیابی اثرات تفرج گسترده بر ویژگی‌های محیطی اکوتون‌های هرمزگان. , 1402; 55(4): 103-121. doi: 10.22059/jphgr.2024.357063.1007756

ارزیابی اثرات تفرج گسترده بر ویژگی‌های محیطی اکوتون‌های هرمزگان

پژوهش های جغرافیای طبیعی
مقاله 6، دوره 55، شماره 4، دی 1402، صفحه 103-121    اصل مقاله (1.69 M)
نوع مقاله: مقاله کامل
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2024.357063.1007756
نویسندگان
خدیجه پورحسینی1؛ مرضیه رضائی* 2؛ محمد اکبریان1
1گروه علوم جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
2گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
چکیده
هدف از این پژوهش ارزیابی اثرات گردشگری غیرمسئولانه بر ویژگی‌های محیطی اکوتون­های هرمزگان است. به این منظور پس از جنگل گردشی، سه منطقه معرف پنج هکتاری با شرایط بدون فشار توریسم، با فشار متوسط و با فشار زیاد توریسم، انتخاب و شاخصه‌های مختلف محیطی اندازه‌گیری شد. در هر منطقه معرف، ده ترانسکت خطی، هر یک شامل دوازده پلات، قرار داده شد. برای اندازه‌گیری فانروفیت‌ها از پلات 20*20 و برای اندازه‌گیری کریپتوفیت‌ها و بوته‌ای‌ها پلات 2*2 مترمربعی، استفاده شد. ده پروفیل خاک نیز بر روی هر ترانسکت، حفر و مقایسه میانگین داده‌ها با آزمون LSD با استفاده از نرم‌افزار SAS 9.1 انجام شد. نتایج نشان داد وزن مخصوص خاک در منطقه گردشگری شدید، افزایش و درصد تخلخل خاک کاهش‌یافته است. همچنین میانگین تاج پوشش گیاهی مربوط به منطقه گردشگری کم (70 درصد) و کمترین آن مربوط به منطقه گردشگری زیاد (1/23 درصد) است. بیشترین وزن مخصوص ظاهری مربوط به منطقه با فشار زیاد گردشگری (79/1 گرم بر سانتی‌متر مکعب) و کمترین آن، مربوط به منطقه گردشگری با فشار کم (24/1 گرم بر سانتی‌متر مکعب) است. بیشترین درصد تخلخل خاک، در منطقه با فشار گردشگری کم، به ترتیب 93/50 و کمترین میزان، در منطقه با فشار گردشگری زیاد 19/32 درصد است. در نهایت افزایش شدت فعالیت‌های گردشگری، باعث تخریب خاک شده و تمامی ویژگی‌های پوشش گیاهی منطقه، شامل تراکم، درصد تاج پوشش گیاهی در بازه زمانی یک سال و ارتفاع گونه‌های درختی، درختچه‌ای و بوته‌ای نیز در اثر افزایش فشار گردشگری زوال یافته است. پیشنهاد می‌گردد ظرفیت برد گردشگری رعایت و فرهنگ‌سازی و آموزش گردشگران انجام گیرد.
کلیدواژه‌ها
گردشگری؛ پوشش گیاهی؛ خاک؛ منطقه حفاظت‌شده؛ هرمزگان
مراجع
  1. اسدپور کردی، مریم؛ امیرنژاد، حمید؛ ناصری اوجاکی، سید هادی و شیرزادی لسکوکلایه، سمیه. (1401). بررسی توسعه صنعت گردشگری ایران با تأکید بر کارایی این صنعت. گردشگری و توسعه،11 (1)، 211 - 224. doi: 10.22034/jtd.2021.252734.2151
  2. اکبریان، محمد. (1400). ارزیابی اثرات زیست‌محیطی توسعه ژئوتوریسم در جزیره هرمز. پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمّی، 10(1)، 20-39. doi: 10.22034/gmpj.2021.266888.1248
  3. بخشی، حمید؛ نمیرانیان، منوچهر؛ مخدوم فرخنده، مجید و زاهدی امیری، قوام‌الدین. (1391). تأثیر تفرج بر زادآوری، پوشش علفی و خاک (مطالعه موردی: پارک جنگلی نور)، جنگل و فرآورده‌های چوب. مجله منابع ایران طبیعی، 3 (65)، 271-283. doi: 10.22059/jfwp.2012.30079
  4. ثابتی، حبیب اله. (1387). جنگل‌ها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات دانشگاه یزد.
  5. رضایی، مرضیه؛ ارزانی، حسین؛ آذرنیوند، حسین؛ نجفی، کیان و مسلمی، حمید. (1398). تعیین شایستگی منطقه حفاظت‌شده برای چرای حیات‌وحش (مطالعه موردی: منطقه حفاظت‌شده گنو). مهندسی اکوسیستم بیابان، 8(25)، 82-67. doi: 10.22052/deej.2018.7.24.35
  6. رضایی، مرضیه؛ ارزانی، حسین؛ آذرنیوند، حسین؛ نجفی، کیان و مهدوی، رسول. (1396). ارزیابی توان مراتع خشک و نیمه‌خشک برای استفاده گردشگری در هرمزگان. نشریه مرتع، 11(1)، 82-73.  dor: 20.1001.1.20080891.1396.11.1.9.6
  7. زبیری، محمود. (1389). آماربرداری جنگل. انتشارات دانشگاه تهران.
  8. زرهی. فاطمه؛ رضائی، مرضیه و مرادی، نوازاله. (1400). تحلیل آماری شکل ژئولوژیک نبکاهای بیابان‌های ساحلی هم‌جوار خلیج‌فارس به‌منظور تثبیت ماسه‌های روان و تغییرات کاربری نبکازارها (مطالعه موردی: هرمزگان، سیریک). پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمّی، 10(2)، 176-196. doi: 10.22034/gmpj.2021.259426.1231
  9. زرهی، فاطمه و رضایی مرضیه. (1401). تغییرات گسترش تپه‌های ماسه‌ای و پوشش سطوح تحت تأثیر سرعت باد در بیابان‌های هم‌جوار اکوسیستم‌های ماندابی. پژوهش‌های فرسایش محیطی، ۱۲ (۱)، ۹۵-۱۱۲. doi: 10.22034/gmpj.2021.259426.1231
  10. شیروانی سرمازه، نازنین؛ جهانی، علی؛ گشتاسب، حمید و اعتماد، وحید. (1396). ارزیابی اثرات اکولوژیک تفرج بر کیفیت خاک و پوشش گیاهی در مناطق تحت حفاظت. مجله منابع طبیعی ایران محیط‌زیست طبیعی، 70 (4)، 881-891. doi: 10.22059/jne.2017.224020.1304
  11. عابدی، رویا. (1398). تأثیر گردشگری طبیعت بر ویژگی‌های ساختار و تنوع زیستی گونه‌های چوبی در اکوسیستم جنگلی (مطالعه موردی: جنگل ارسباران). مجله پژوهش‌های گیاهی (مجله زیست‌شناسی ایران)، 32 (2)، 406-416. Dor: 20.1001.1.23832592.1398.32.2.16.1
  12. قاسم‌زاده، روح‌انگیز؛ اصغری، شکراله؛ کیوان بهجو، فرشاد؛ قنبری، سجاد و قمی معتضه، علیرضا. (1399). بررسی پیامدهای گردشگری بر خصوصیات فیزیکی خاک (مطالعه موردی ذخیره‌گاه جنگلی فندقلو اردبیل). محیط‌زیست طبیعی منابع طبیعی ایران، 73(3)، 557-569. doi: 10.22059/jne.2020.298642.1931
  13. کیوان بهجو، فرشاد؛ زندی اصفهان، احسان و محبوب، بابک. (1395). مطالعه تأثیر فعالیت‌های تفرجی (اکوتوریسم) بر تغییرات خاک در اکوسیستم‌های مرتعی تالش. تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 23(2)، 344 -356. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107036
  14. گلیچی، الهام؛ حسینی، مسید محسن و کیادلیری، مسعود. (1397). اثر اکوتوریسم بر شاخص‌های تنوع زیستی گیاهی در پارک جنگلی چالدره. فصلنامه علوم و فنون منابع طبیعی، 6(3)، 85-97.
  15. محمدی‌فرد، فریده؛ ملاشاهی، مریم و روانبخش، هومن. (1398). تأثیر اکوتوریسم بر ساختار پوشش گیاهی و تنوع زیستی در پارک جنگلی نور. مجله جنگل ایران، 11(4)، 559-573.
  16. مظفریان، ولی اله. (1389)). درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات فرهنگ معاصر.
  17. مؤمنی، معصومه و امینی قشلاقی، سیاوش. (1398). نقش مناطق حفاظت‌شده در توسعه اکوتوریسم (مطالعه موردی پناهگاه حیات‌وحش میانکاله). مجله جغرافیا و روابط انسانی، 2(1)، 370 تا 387. Dor: 20.1001.1.26453851.1398.2.1.24.2
  18. Abedi, R. (2019). The Impact of Nature-Based Tourism on Structure and Biodiversity Characteristics of Arasbaran Forest. Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology), 32(2), 406-416. Dor: 20.1001.1.23832592.1398.32.2.16.1 [In Persian].
  19. Akbarian, M. (2021). Assessing the Environmental Impacts of Geotourism Development on Hormuz Island, Iran. Quantitative Geomorphological Research, 10(1), 20-39. doi: 10.22034/gmpj.2021.266888.1248 [In Persian].
  20. Andres-Abella, M. N., Javier Benayas. D. A. & Landete-Castillejos, T., (2005). Impact of visitors on soil and vegetation of the recreational area Nacimiento Del Mundo (Castilla-Lamancha, Spain). Environmental Monitoring and Assessment, 101, 55-67.
  21. Asadpourkordi, M., amirnejad, H., Naseri Ojaki, S. H., & Shirzadi Laskookalayeh, S. (2022). Investigating the development of Iran's tourism industry with emphasis on the efficiency of this industry. Journal of Tourism and Development, 11(1), 211-224. doi: 10.22034/jtd.2021.252734.2151 [In Persian].
  22.  Atic, M., Sayan, S., Karaguzel, O., (2009). Impact of recreational trampling on the natural vegetation in Termessos National Park, Antalya-Turkey.Tarim Bilimleri Dergisi, 249-258. https://doi.org/10.1501/Tarimbil_0000001098
  23. Bakhshi, H., Namiranian, M., Makhdoom, M., & Zahedi Amiri, G. (2012). The impact of recreation on regeneration, herbaceous cover and soil quality (A case study: Nour forest park). Forest and Wood Products, 65(3), 271-283. doi: 10.22059/jfwp.2012.30079 [In Persian].
  24.  Bin, W., Xiaolei, Z., Zhaoping, Y., Heigang, X., & Yang, Q. (2016). Influence of tourist disturbance on soil properties, plant communities, & surface water quality in theTianchi scenic area of Xinjiang, China. J Arid Land, 8(2), 304-313. https://doi.org/10.1007/s40333-015-0140-y
  25. Cakir, M., Makineci, E., & Kumbasli, M. (2010). Comparative study on soil properties in a picnic and undisturbed area of Belgard forest, Istanbul. Journal of Environmental Biology, 31, 125- 128.
  26. Choupanian, A., Rezai, M., Mahdavi, R. & Nafarzadegan, A. R., (2023). Application of Land Measurements for Detection the Climate Changes Impact on Vegetation Dynamics, Kermanshah Province, Iran. J of Rangeland Science, 12 (1), 1617.
  27. Foladi, M., Mahdavi Najafabadi, R., Rezai, M., & Moslemi, H. (2021). Development of management strategies for protection and rehabilitation of Jazmourian lagoon using the VIKOR multi-criteria decision model. The Journal of Geographical Research on Desert Areas, 8(2), 107-135.
  28. Galichi, E., Hosseini, S.M., Kiadliri, M. (2017). The effect of ecotourism on plant biodiversity indicators in Chaldereh Forest Park. Natural Resources Sciences and Techniques, 6(3), 85-97.
  29. ghasemzadeh, R., Asghari, S., keyvan behjoo, F., ghanbari, S., & ghomi motazeh, A. (2020). Assessment of the effect of recreational activities on forest soil physical properties (case study: fandoghlou park, Ardabil, Iran). Journal of Natural Environment, 73(3), 557-569. doi: 10.22059/jne.2020.298642.1931 [In Persian].
  30.  Godovoykh, M., & Ridderstaat, J. (2020). Health outcomes of tourism development: A longitudinal study of the impact of tourism arrivals on resident's health. Journal of Destination marketing & management, 17, 100462. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2020.100462
  31. Gursoy, D., Ouyang, Z., Nunkoo R. & Wei W., (2019). Residents' impact perceptions of and attitudes towards tourism development: a meta-analysis. Journal of Hospitality Marketing & Management, 28(3), 306-333, https://doi.org/10.1080/19368623.2018.1516589
  32. Jahani, A., & Saffariha M. (2020). The prediction model of tourism impact assessment in vegetation canopy cover of Qhamishloo National park and Wildlife Refuge. Journal of natural environment (Iranian Journal of natural resources), 73, 257 - 270. [In Persian].
  33.  Jordan, E. J., Spencer, D. M., & Prayyag, G. (2019). Tourism impacts, emotions and stress. Annals of Tourism Research, 75, 213 - 226. https://doi.org/10.1016/j.annals.2019.01.011
  34. Keivan Behjou, F., Zandi esfahan, E., & Mahboub, B. (2016). The effect of recreational activities (ecotourism) on soil changes in Talesh Rangeland ecosystems. Iranian Journal of Range and Desert Research, 23(2), 356-344. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107036 [In Persian].
  35. Li, Q., Dai, M., & Luo, F. (2022). Influence of Tourism Disturbance on Soil Microbial Community Structure in Dawei Mountain National Forest Park. Sustainability, 14(3),1162. https://doi.org/10.3390/su14031162
  36. Lucas-Borja, M. E., Bastida, F., Moreno, J. L., Nicolás, C., Andres, M., López, F.R., & Del Cerro, A., (2011). The effects of human trampling on the microbiological properties of soil and vegetation in Mediterranean mountain areas. Land Degrad. Develop, 22, 383-394. https://doi.org/10.1002/ldr.1014
  37. Mohamadifard, F., Mollashahi, M., & Ravanbakhsh, H. (2020). The impact of ecotourism on vegetation structure and plant diversity of Noor forest park, Iran. Iranian Journal of Forest, 11(4), 559-573. [In Persian].
  38. Momeni, M., & Imeni Gheshlagh, S. (2019). The role of protected areas in the development of ecotourism (Case Study of Miankaleh Wildlife Refuge Using SWOT Model). Geography and Human Relationships, 2(1), 369-387. Dor: 20.1001.1.26453851.1398.2.1.24.2 [In Persian].
  39. Mozafarian, V. (2019). Trees and shrubs of Iran. Farhange Moaser Press. [In Persian].
  40.  Niu, L., Cheng, Z. (2019). Impact of tourism disturbance on forest vegetation in Wutai Mountain, China. Environmental Monitoring and Assessment, 191. https://doi.org/10.1007/s10661-019-7218-5
  41. Pariente, S., Zhevelev, H.M., (2008). Effect of visitor's pressure on the spatial variability of sandy soil in an urban park in Tel Aviv. Environment Assess, 142, 35-46. https://doi.org/10.1007/s10661-007-9906-9
  42. Rezaee M, Arzani H, Azarnivand H, Shabankareh K, Mahdavi Najafabadi R. (2017). Potential evaluation of arid and semi-arid rangelands for ecotourism in Hormozgan. 73-82: 11(1), dor: 20.1001.1.20080891.1396.11.1.9.6 [In Persian].
  43. Rezaei, M., Arzani, H., Azarinvand, H., Najafi Tire Shabankareh, K., & Moslemi, H. (2022). Suitability determining in protected area for wildlife (Case study: Geno protected area). Desert Ecosystem Engineering, 8(25), 67-82. doi: 10.22052/deej.2018.7.24.35 [In Persian].
  44. Rezai, M., & Abedini, M., (2021). Environmental assessment of mineral development and tourism in the desert islands of the Persian Gulf with regard to their ecological potential. Khoshkboom, 11(1), 135-141. [In Persian].
  45.  Rusterholz, H. P., M. Kissling, & B. Baur, (2009). Disturbance by human trampling alter the performance. Sexual reproduction and genetic diversity in a clonal woodland herb, Perspectives in plant ecology. Evolution and systematics, 8 (2), 109-116.
  46.   Saljuqi, M., Rezaei, M. & Ismailpour, Y., (2023). Monitoring the effect of land use change on soil erosion using satellite data in East Hormozgan, 12 (4), 54-78.
  47. Shang, Q., Liu, Y. & Li, Q. (2022). Effects of tourism trampling on soil nitrogen mineralization in Quercus variabilis Blume forests varies with altitudes in the climate transition zone. Forests, 13,1467. https://doi.org/10.3390/f13091467
  48. shirani sarmazeh, N., jahani, A., goshtasb, H., & k, K. (2017). Ecological Impacts Assessment of Recreation on Quality of Soil and Vegetation in Protected Areas (Case Study:Qhamishloo National park and Wildlife Refuge). Journal of Natural Environment, 70(4), 881-891. doi: 10.22059/jne.2017.224020.1304 [In Persian].
  49. Thabeti, H. (1387). Iran's forests, trees and shrubs. Yazd University Press. [In Persian].
  50.  Turton, S. M., (2005). Managing environmental impacts of recreation and tourism inrainforests at the WetTropics of Queensland World Heritage Area. Geographical Research, 43,140-151. https://doi.org/10.1111/j.1745-5871.2005.00309.x
  51. Webb, R. H. & Wilshire, H. G., (1983). Environmental effects of off-road Svehicles: pimpacts arnd manage ement in arid reggions. Newe York: r -Verlag, 4p. https://doi.org/10.1007/978-1-4612-5454-6
  52. Whitecotton, R., David, M., Darmody, R. & Price, D., (2000). Impact of foot traffic from military training on soil and vegetation properties. Environmental anagement, 26(6), 697-706 https://doi.org/10.1007/s002670002224
  53. Zerehi, F., & moradi, N. (2021). Statistical analysis of the geological shape of coastal desert nebkas adjacent to the Persian Gulf in order to stabilize quicksands and land use changes of nebkazars (Case study: Hormozgan, Sirik). Quantitative Geomorphological Research, 10(2), 176-196. doi: 10.22034/gmpj.2021.259426.1231 [In Persian].
  54.  Zhongdong, W. U., (2010). The Study on Impact of Soil Physicochemical Properties and Vegetation by Tourism, The Case of Lushan Forest Park in Shandong Province Zibo City. Shandong University of Technology, Institute of Resources and Environment Engineering, Zibo, China, 15p.
  55. Zubairi, M., (2010). Forest statistics. Tehran University Press. [In Persian].
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 165
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 164





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب