پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,500 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,091,570 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,195,355 |
بررسی و مطالعۀ تطبیقی تفکر نیچه و دیلتای دربارۀ تاریخ | ||
| فلسفه | ||
| دوره 21، شماره 1 - شماره پیاپی 40، شهریور 1402، صفحه 185-202 اصل مقاله (604.91 K) | ||
| نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2022.345372.1006725 | ||
| نویسندگان | ||
| حسن غیبی پور* 1؛ علی کرباسی زاده اصفهانی2؛ محمد جواد صافیان3 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 2استادیار گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| «تاریخ» تحت تأثیر تفکرات هگل در قرن نوزدهم، جایگاه رفیعی به خود اختصاص داد. سپس برخی از تاریخنگاران با طرز تفکری پوزیتیویستی، ایدۀ تاریخنگاری علمی را مطرح کردند تا بر مبنای آن، تاریخ به علمی یقینی تبدیل شود و همانند علوم طبیعی جدا از ذهنیات پژوهشگر قرار گیرد. مسئلۀ اساسی که در این مقاله سعی داریم تا به بررسی آن بپردازیم چگونگی رابطۀ میان فلسفه و تاریخ است. مسئلۀ از اینجا آغاز میشود که تاریخگرایی آلمان با اعتقاد به نیروی هنجاری تاریخ، بر این مهم تأکید داشت که مورخ باید با کشف واقعیتهای محض و آشکارکردن معنای تاریخی آنها، جهت‌گیریای برای جامعه و فرهنگ فراهم کند. براساس این تصور از تاریخ، عملکرد اجتماعی و فرهنگی فلسفه به چالش کشیده شد. در این اوضاع نابسامان که فلسفه را با بحران هویت روبه‌رو ساخته بود، طرح‌های نیچه و دیلتای، یعنی جنبش گسترده و متنوع «فلسفۀ حیات» به نیروی محرکۀ تجدید فلسفه در قرن 19 تبدیل شدند. نیچه و دیلتای در این موضوع اتفاق نظر داشتند که تاریخنگاری جامع در درک خود از انسان، مسئلۀ نسبیتگرایی را به وجود آورده است که موجب «انحلال» و «بدبینی» میشود و نمیتواند آیندۀ فرهنگ بشریت را پیشبینی کند؛ ازاین‌رو، خواستار فلسفۀ جدیدی شدند که باید هدف فرهنگ بشری را آشکار و از پیشرفت آن در جهت رسیدن به هدفش حمایت کند. آنها با اینکه در برابر نتایج نقد تاریخی، مسیری مشابه برای تأیید اقتدار فرهنگی فلسفه انتخاب کردند، اما به یک راهحل کاملاً متفاوت رسیدند. نیچه پادزهرها علیه تاریخگرایی را «فوق تاریخی» میخواند که شامل هنرِ نحوۀ فراموش‌کردن تاریخ و زندگی در افقی محصور و تعین شده است؛ یعنی داشتن این استعداد که چه وقت باید تاریخ را حس کند و چه وقت باید آن را کنار بگذارد. به عقیدۀ وی این هر دو روش به صورت همسان برای تندرستی فرد، سلامت یک ملت و فرهنگ لازماند. دیلتای برخلاف نیچه، تاریخ را پادزهر و درمان شکست‌های فلسفۀ زندگی می‌داند: تاریخ اگر زخم ایجاد کند، باید آن را نیز درمان کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرن نوزدهم؛ نیچه؛ دیلتای؛ فلسفه؛ تاریخ؛ فلسفۀ حیات | ||
| مراجع | ||
|
بوخنسکی، ا.م (1387)، فلسفۀ معاصر اروپایی، ترجمۀ شرفالدین خراسانی، چ 4، تهران، علمی و فرهنگی.
پالمر، ریچارد، (1389)، علم هرمنوتیک، ترجمۀ محمد سعید حنایی کاشانی، چ 5، تهران، هرمس.
مکریل، رودلف و اینگو فارین (1396)، دیلتای و یورک، ترجمۀ سیدمسعود حسینی، تهران، ققنوس.
نیچه، فریدریش (1387)، فراسوی نیک و بد، ترجمۀ داریوش آشوری، چ 4، تهران، خوارزمی.
ــــــــــــــ (1397)، انسانی زیاده انسانی، ترجمۀ ابوتراب سهراب و محمد محقق نیشابوری، چ 9، تهران، مرکز.
ــــــــــــــ (1396)، تبارشناسی اخلاق، ترجمۀ داریوش آشوری، چ 15، تهران، آگه.
ــــــــــــــ (1398)، تأملات نابهنگام، ترجمۀ حسن امین، چ 3، تهران، دایرهالمعارف.
واتیمو، جیانی (1389)، فریدریش نیچه؛ درآمدی بر زندگی و تفکر او، ترجمۀ ناهید احمدیان، آبادان، پرسش.
دیلتای، ویلهلم (1388)، مقدمه بر علوم انسانی، ترجمۀ منوچهر صانعی دره‌بیدی، ج 1، تهران، ققنوس.
Beiser, Frederick (2014), “After Hegel German Philosophy” 1840−1900, Princeton University. ـــــــــــــــــــــ (2019), “Dilthey’s Defense of Historicism”, Life, Hermeneutics, and Science, 5,103-119. Brobjer, Thomas (2004), “Nietzsche's View of the Value of Historical Studies and Methods”, the History of Ideas, 65, 301-322. ـــــــــــــــــــــ(2007), “Nietzsche’s Relation to Historical Methods and Nineteenth-Century German Historiography”, History and Theory, 46, 155-179. Holborn, Hajo (1950), “Wilhelm Dilthey and the Critique of Historical Reason”, the History of Ideas, 11, 93-118. Steizinger, Johannes (2017), “Reorientations of Philosophy in the Age of History: Nietzsche’s Gesture of Radical Break and Dilthey’s Traditionalism”, Studia Philosophica: Swiss Journal of Philosophy, 76, 223-243. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 153 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 163 |
||