پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,508,676 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,023 |
تحلیل جامعه‌شناختی مفهوم خود از دیدگاه حسین نصر در نسبت با جامعه‌شناسی کنش متقابل نمادین | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| دوره 13، شماره 3، مهر 1402، صفحه 49-64 اصل مقاله (501.86 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2023.359517.1614 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم مختاری* 1؛ مجید جبار2 | ||
| 1دانشیار جامعه شناسی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران. | ||
| چکیده | ||
| میان نظریه‌های کلان و خرد جامعه‌شناسی نوعی گسست معرفتی وجود دارد. برخی از این نظریه‌ها اصالت را به ساختارهای کلانی مانند جامعه و برخی آن را به افراد و مفاهیم خرد مانند رفتار و کنش مربوط می‌دانند. برای اتصال این دو سطح مفاهیمی مانند «خود» می‌توانند کارگشا باشند. خود از مفاهیم اصلی مکتب کنش متقابل‌گرایی نمادین به‌شمار می‌آید که در آرای اندیشمندان اجتماعی مسلمان مانند حسین نصر نیز مدنظر قرار گرفته است. در این پژوهش مقایسۀ این دو دسته از نظریه‌پردازان صورت گرفته و این مقوله بررسی شده است که آیا نصر با رویکردی متفاوت قادر به اتصال سطح خرد و کلان است. این پژوهش کیفی و از نوع اسنادی است و از منابع دسته اول و دسته دوم در آن استفاده شده است. با توجه به یافته‌های تحقیق، این دو دسته از نظریه‌پردازان تفاوت هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی با یکدیگر دارند. کنش متقابل‌گرایان واقعیت را فراگردی اجتماعی می‌دانند که حاصل کنش متقابل افراد است، اما حسین نصر معتقد است واقعیت سلسله‌مراتبی عینی (وجود) دارد که از سطح مادی تا ذات حق (خداوند) گسترده است. همچنین سلسله‌مراتبی ذهنی (آگاهی) دارد که مراتب مختلفی از جمله درک طبیعی انسان از خود، جهان خارجی و درنهایت آگاهی به خود مطلق را شامل می‌شود. علاوه‌براین با توجه به یافته‌های پژوهش به‌نظر می‌رسد نصر با رویکردی متفاوت به پیوند میان سطوح خرد و کلان پرداخته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جورج هربرتمید؛ چالرز کولی؛ حسین نصر؛ خود؛ کنش متقابل‌گرایی | ||
| مراجع | ||
|
ابوالحسن تنهایی، حسین (1395). بازشناسی تحلیلی نظریه‌های مدرن جامعه‌شناسی در مدرنیتۀ میانی: بنیان‌گذاران جامعه‌شناسی. تهران: علم.
اکبریان رستاقی، ناصر، تقی‌زاده داوری، محمود و نجفی، محمدجواد (1392). بررسی اندیشه‌های اجتماعی دکتر سید حسین نصر. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد شیعه‌شناسی. دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی. دانشگاه قم.
انوری، محمدرضا (1390). نقد و بررسی نظریۀ کنش متقابل نمادین. معرفت، 20(167)، 153-171.
آزاد ارمکی، تقی (1397). نظریه‌های جامعه‌شناسی. تهران: سروش.
بستان، حسین (1392). گامی به‌سوی علم دینی (2): روش بهره‌گیری از متون دینی در علوم اجتماعی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بستان، حسین (1395). گامی به‌سوی علم دینی (1): ساختار علم تجربی و امکان علم دینی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بلیکی، نورمن (1400). طراحی پژوهش‌های اجتماعی. ترجمۀ حسن چاوشیان. تهران: نشرنی.
بهشتی، سید علیرضا و توانا، محمدعلی (1386). فرایند شکلی گیری خود (self) روایی در اعترافات سنت آگوستین. نشریۀ نامۀ مفید، 62، 92-116.
ترنر، جاناتان اچ. (1393). نظریه‌های نوین جامعه‌شناسی. ترجمۀ علی‌اصغر مقدس و مریم سروش. تهران: جامعه‌شناسان.
توسلی، غلام‌عباس (1370). نظریه‌های جامعه‌شناسی. تهران: سمت.
تیموری، عابدین، پارسانیا، حمید و ابراهیمی‌پور، قاسم (1392). بررسی انتقادی مکتب کنش متقابل نمادین از منظر اندیشمندان مسلمان با تأکید بر آرای علامه طباطبایی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانش اجتماعی مسلمین. دانشکدۀ علوم سیاسی، تاریخ و علوم اجتماعی. دانشگاه باقرالعلوم (ع).
جعفری، سید احمد و رشیدیان، مسگری (1389). خود و خود دیگر در پدیده‌شناسی ادموند هوسرل. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد فلسفۀ غرب. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه شهید بهشتی.
حسن‌زاده، مهدی، حمزئیان، عظیم و شامحمدی، رستم (1396). بررسی نقش دین در غلبه بر ازخودبیگانگی در انسان معاصر از دیدگاه علامه اقبال لاهوری و دکتر سید حسین نصر. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد الهیات و معارف اسلامی-دین‌شناسی، دانشکدۀ علوم انسانی. دانشگاه سمنان.
دیلینی، تیم (1398). نظریه‌های کلاسیک جامعه‌شناسی. ترجمۀ بهرنگ صدیقی و وحید طلوعی. تهران: نشرنی.
ریتزر، جورج (1395). نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: علمی.
شرف، رهام (1394). مقایسۀ مفهوم خود در نظریۀ اخلاقی ارسطو و آین رند. فصلنامۀ فلسفه و الهیات، 20(3)، 58-80.
شمشیری، بابک و فریدونی، زهرا (1393). مفهوم خود از دیدگاه روان‌شناسی انسان‌گرا و عرفان اسلامی با تأکید بر روش تطبیقی. فصلنامۀ روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 4(16)، 65-84.
طالبی، زهرا و امامی جمعه، سید مهدی (1393). رابطۀ انسان‌شناسی و خداشناسی در حکمت خالده: با محوریت آرای شوان و سید حسین نصر. دوفصلنامۀ انسان‌پژوهی دینی، 11(32)، 69-91.
عابدینی اردکانی، محمد و علی‌پور، محمود (1392). مفهوم خود و نسبت با عمل سیاسی در اندیشۀ هانا آرنت و هربرت مارکوزه. دوفصلنامۀ سیاست پژوهش سیاست نظری، 14، 165-207.
عبدالله‌پور، محمد (1389). بررسی آنتولوژی مفهوم خود در اندیشۀ جماعت گرایان. فصلنامۀ سیاست، 42(2)، 129-141.
فراهانی، منصوره، بیات، محمدحسین و مسگرنژاد، جلیل (1395). خودشناسی و ابعاد وجودی انسان در مثنوی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی. دانشگاه علامه طباطبایی.
فسایی صادقی، سهیلا و عرفان‌منش، ایمان (1394). مبانی روش‌شناختی پژوهش اسنادی در علوم اجتماعی مورد مطالعه: تأثیرات مدرن شدن بر خانوادۀ ایرانی. فصلنامۀ راهبرد فرهنگ، 29، 61-91.
کشفی، عبدالرسول و کرمی، ثریا (1394). بررسی امکان جاودانگی فردی از منظر ویلیام جیمز با تکیه بر آرای یوجین فونتیل. فصلنامۀ فلسفۀ دین، 12(1)، 61-86.
کلانتر هرمزی، آتوسا، اسمعیلی، معصومه، توازیانی، زهره، شفیع‌آبادی، عبدالله و دلاور، علی (1391). سیر تکوینی مفهوم خود از دیدگاه حکمت متعالیه و دیدگاه‌های روان‌شناختی پست‌مدرن و شیوۀ تبیین آسیب‌شناسی روانی مبتنی بر آن. فصلنامۀ مطالعات روان‌شناسی بالینی، 8(2)، 1-28.
کوزر، لوئیس (1393). زندگی و اندیشۀ بزرگان جامعه‌شناسی. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: علمی.
گلابی، فاطمه و قاسم‌زاده، داود (1394). بازخوانی آرای گیدنز: رویکرد تلفیقی در عاملیت و ساختار. فصلنامۀ حقوق ملل، 5(19)، 171-196.
مارش، دیوید و فورلانگ، پاول (1387). پوست نه پوستین: هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی در علوم سیاسی. ترجمۀ دکتر سید علی میرموسوی. فصلنامۀ علوم سیاسی، 11(42)، 31-63.
مرتضوی امامی، سید علی و جمالی، سارا (1396). کاربست نظریۀ کنش متقابل نمادین هربرتمید با انقلاب اسلامی ایران. فصلنامۀ حقوق ملل، 7(27)، 207-236.
منوچهری، عباس (1400). رهیافت و روش در علوم سیاسی. تهران: نشر سمت.
نصر، سید حسین (1382). آرمان‌ها و واقعیت‌های اسلام. ترجمۀ انشالله رحمتی. تهران: سوفیا.
نصر، سید حسین (1389). اسلام سنتی در دنیای متجدد. ترجمۀ محمد صالحی. تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
نصر، سید حسین (1393). نیاز به علم مقدس. ترجمۀ حسین میانداری. قم: طه.
Aksan, N., Kısac, B., Aydın, M., & Demirbuken, S. (2009). Symbolic interaction theory. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 902-904.
Ashworth, P.D. (2000). Psychology and ‘human nature’. Routledge.
Hier, S. P. (Ed.). (2005). Contemporary sociological thought: Themes and theories. Canadian Scholars’ Press.
Hossain, F. A., & Ali, M. K. (2014). Relation between individual and society. Open Journal of Social Sciences, 2(8), 130-137. http://dx.doi.org/10.4236/jss.2014.28019
Marsoobian, A. T., & Ryder, J. (Eds.). (2004). The Blackwell guide to American philosophy. John Wiley & Sons.
Rocher, G. (1989). Sociologia geral. A acção social. (Vol I) [General Sociology. Social action. (Vol I)]. Lisboa: Editorial Presença.
Serpa, S., & Ferreira, C. M. (2019). Micro, Meso and Macro Levels of Social Analysis. International Journal of Social Science Studies, 7(3), 120-124.
Tezcan, M. (2005). Sosyolojik kuramlarda egitim. Ankara: Ani Yayincilik. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 336 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 175 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب