پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,098,361 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,026 |
نقدی بر اجرای نظریۀ زندگی همگانی یان گل در ایران از منظر اندیشۀ اسلامی با تکیه بر نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| دوره 13، شماره 3، مهر 1402، صفحه 17-32 اصل مقاله (1.17 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2023.344397.1536 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد تقی پیربابایی* 1؛ مرتضی میرغلامی2؛ رسول حق بیان3 | ||
| 1استاد دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
| 2استاد دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
| 3دانشجوی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
| چکیده | ||
| نظریۀ زندگی همگانی یان گل از نظریه‌های مطرح درباره برنامه‌ریزی و طراحی فضاهای شهری است که تجارب اجرایی موفقی را در کشورهای غربی داشته است؛ از این‌رو این نظریه‌پرداز در کشورهای مختلف دنیا از جمله ایران مدنظر قرار گرفته و آثار برجستۀ وی، ترجمه و منتشر شده است. اگرچه اجرای نظریۀ زندگی همگانی گل می‌تواند آثار مثبتی برای کیفیت زندگی شهری مانند افزایش سرزندگی، امنیت، سلامت و پایداری داشته باشد، به‌دلیل تفاوت‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی میان کشورهای غربی و کشور ایران، امکان‌سنجی و بومی‌سازی آن بسیار ضروری به‌نظر می‌رسد. به همین علت این پژوهش با تأکید بر بعد فرهنگی و با بهره‌گیری از اندیشه‌های اسلامی به‌دنبال نقد این نظریه است. این عمل در پژوهش حاضر با محوریت اندیشه‌های علامه طباطبایی، از فیلسوفان اسلامی برجستۀ معاصر و صاحب نظریۀ ارزشمند ادراکات اعتباری صورت گرفته است. روش پژوهش براساس نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی تدوین شده است. با توجه به این نظریه مفاهیم جهان اجتماعی را مفاهیم اعتباری و تغییرپذیر تشکیل می‌دهند؛ از این‌رو برای تحلیل اعتباریات باید هستی‌شناسی و انسان‌شناسی شکل‌دهنده به این مفاهیم شناسایی و تحلیل شوند تا علل پیدایش و کارایی آن‌ها روشن شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد اعتباریات اصلی تشکیل‌دهندۀ نظریۀ زندگی همگانی گل، مغایرت‌هایی با اندیشۀ اسلامی دارد. با این حال می‌توان با مدنظر قراردادن اعتباریات تغییریافته بر مبنای اندیشۀ اسلامی برای اصلاح نظریۀ موجود سبب رفع پیامدهای منفی فرهنگی آن شد و از این نظریه برای پاسخ‌گویی توأمان به نیازهای مادی و معنوی شهروندان استفاده کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادراکات اعتباری؛ زندگی همگانی؛ علامه طباطبایی؛ فضای شهری؛ یان گل | ||
| مراجع | ||
|
بحرینی، سید حسین و امین‌زاده، بهناز (1385). طراحی شهری در ایران: نگرشی نو. نشریۀ هنرهای زیبا، 26، 13-26.
پارسانیا، حمید، دانایی‌فرد، حسن و حسینی، سیدابوالحسن. (1393). دلالت‌های نظریۀ اعتباریات برای تحول در علوم انسانی. فصلنامۀ علمی-پژوهشی اسلام و مطالعات اجتماعی، 2(1)، 23-48.
پاکزاد، جهانشاه (1389). سیر اندیشه‌ها در شهرسازی (2) از کمیت تا کیفیت. تهران: آرمان‌شهر.
پورحسن، قاسم (1392). اعتباریات اجتماعی و نتایج معرفتی آن؛ بازخوانی دیدگاه علامه طباطبایی. حکمت و فلسفه، 9(36)، 47-70.
حسنی‌فر، عبدالرسول (1396). کارکرد نظریۀ ادراکات اعتباری در اندیشۀ سیاسی-اجتماعی علامه طباطبایی. پژوهش‌های فلسفی-کلامی، 19(1)، 237-257.
سلگی، فاطمه (1394). تحلیل هستی‌شناختی نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی ره. دوفصلنامۀ علمی-پژوهشی حکمت صدرایی، 4(1)، 55-68.
شریعتی سبزواری، محمدباقر (1391). تحریری بر اصول فلسفه و روش رئالیسم. بی‌جا: بی‌نا.
شعبانی، مریم و شارع‌پور، محمود (1401). کیفیت منظر خیابان‌های شهری و ارتباط آن با میزان و نوع فعالیت شهروندان تهرانی: کاربست نظریۀ یان گل. فصلنامۀ مطالعات شهری، 12(45)، 31-42.
طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان جلد 2. جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، قم.
طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان جلد 3. جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، قم.
طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان جلد 4. جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، قم.
طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان جلد 5. جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، قم.
طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان جلد 7. جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، قم.
طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان جلد 16. جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، قم.
طباطبایی، محمدحسین (1381). طریق عرفان (ترجمۀ رسالة الولایة). قم: بخشایش.
علیمردانی، مسعود و ثقفی، پریسا (1395). بررسی فضاهای عمومی بازارهای شهری در راستای ارتقای کیفیت قرارگاه‌های رفتاری؛ مطالعۀ موردی بازار شهر اهر. سومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در عمران، معماری و شهرسازی. برلین-آلمان.
فروغمند اعرابی، هومن و خبازی، مریم (1392). دانش طراحی شهری در ایران و چالش‌های پیش‌رو. هویت شهر، 15، 37-48.
کرمی قهی، محمدتقی (1394). نظریۀ اعتباریات به‌مثابۀ نظریه‌ای انسان‌شناختی. نقد و نظر، 20(80)، 132-156.
گل، یان (1392). شهر انسانی. علی غفاری و لیلا غفاری. علم معمار رویال. تهران.
مروج تربتی، خاطره و هاشمیان، عاطفه سادات (1393). شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد پل خواجو به یک فضای شهری خطی موفق بر اساس معیارهای گل. دومین همایش ملی پژوهش‌های کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری، تهران.
مطهری، مرتضی (1372). عدل الهی. قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1374). امدادهای غیبی در زندگی بشر. قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1378). حکمت و اندرزها. جلد یک. قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1380). احیای تفکر اسلامی. قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1391). آزادی معنوی. قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1394). سیری در نهج‌البلاغه. قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1395). جهان‌بینی توحیدی؛ مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی. قم: صدرا.
مطهری، مرتضی (1396). انسان و سرنوشت. قم: صدرا.
مؤسسۀ بوستان کتاب قم (1381). مرزبان وحی و خرد: یادنامۀ مرحوم علامه سید محمد حسین طباطبایی. قم: بوستان کتاب قم.
Gehl, J., & Matan, A. (2009). Two perspectives on public spaces. Building Research and Information, 37(1), 106-109. http://dx.doi.org/10.1080/09613210802519293
Gehl, J. & Svarre, B. (2013). How to study public life. Island Press.
Gehl, J. (2010). Cities for people. Island press.
Gehl, J. (2011). Life between buildings using public space. Translated by J. Koch. Island press.
Hampton, K. N., Goulet, L. S., & Albanesius, G. (2015). Change in the social life of urban public spaces: The rise of mobile phones and women, and the decline of aloneness over 30 years. Urban Studies, 52(8), 1489-1504.
Mahmoudi Farahani, L., & Lozanovskan, M. (2015). The social life of historical neighbourhoods: Case study of a Middle Eastern city, Shiraz. Journal of Architecture and Urbanism, 39(3), 176-187.
Matan, A., & Newman, P. (2012). Jan Gehl and new visions for walkable Australian cities. World Transport Policy & Practice, 17(4), 30-41.
Matan, A. (2011). Rediscovering urban design through walkability: an assessment of the contribution of Jan Gehl. Doctoral dissertation, Curtin University.
McNeill, D. (2011). Fine grain, global city: Jan Gehl, public space and commercial culture in central Sydney. Journal of Urban Design, 16(2), 161-178. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 180 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 208 |
||