تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,507,117 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,770,988 |
تحلیل نگاره سفینةالنجات اثر محمدعلی رجبی بر اساس نظریه ترامتنیت ژرار ژنت | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
مقاله 3، دوره 28، شماره 3، مهر 1402، صفحه 29-40 اصل مقاله (1.44 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2023.360165.667123 | ||
نویسندگان | ||
طاهره اسحقی غریب دوستی1؛ محسن مراثی* 2 | ||
1د انشجوی د کتری پژوهش هنر، گروه پژوهش هنر، د انشکد ه هنر، د انشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
2استاد یار گروه پژوهش هنر، د انشکد ه هنر، د انشگاه شاهد، تهران، ایران . | ||
چکیده | ||
مزایای استفاده از پیش متن های متعدد، غنا بخشیدن به آثار هنری و بیان معانی متعدد در یک اثر واحد است که نمود آن را میتوان در نگاره سفینةالنجات اثر استاد رجبی مشاهده کرد. هدف از این مطالعه شناسایی انواع روابط ترامتنی و پیش متنهای مورداستفاده در نگاره سفینةالنجات با روش ترامتنیت ژنت و درصدد پاسخ به دو سؤال است: نگاره سفینةالنجات اثر استاد رجبی دارای کدامیک از گونههای روابط ترامتنی است؟ این پژوهش به روش توصیفیِ تحلیل محتوا و رویکرد تطبیقی انجامشده و ازجمله تحقیقات کیفی محسوب میشود. شیوه جمعآوری دادهها کتابخانهای و مشاهدهای است. نتایج نشان میدهد نگاره غیر از رابطه فرامتنی تمام انواع رابطه ترامتنی را دارد. هنرمند علاوه بر استفاده از پیشمتنهای متنوع مانند قرآن و شاهنامه فردوسی، مواردی را در جهت غنای معنایی، به نگاره افزوده و علاوه بر استفاده از پیش متنهای نوشتاری از پیشمتنهای تصویری که مهمترین آن نگاره "گفتار اندر ستایش پیغمبر " در شاهنامه تهماسبی بهره برده است و در چهرهپردازی علاوه بر استفاده از شیوههای نگارگری سنتی از شیوه چهرهپردازی استاد فرشچیان هم استفاده شده است. هنرمند توانسته علاوه بر به نمایش گذاشتن قدرت قلم و مهارت فنی؛ اثر را از تصویری روایتگر به بیشمتنی جدید تبدیل نماید و در عین وفاداری به پیش متنها بیانی فراتر از آنها برای عصر حاضر داشته باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
ترامتنیت؛ ژرار ژنت؛ نگارگری؛ سفینةالنجات؛ محمدعلی رجبی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم (۱۳۸۸). ترجمه سید محمدرضا صفوی، نشر معارف.
آذر، اسماعیل (۱۳۹۵). تحلیلی بر نظریههای بینامتنیت ژنتی، پژوهشنامه نقد ادبی و سبکشناسی، دوره 7، شماره ۳، ص 31-11. الصدوق، ابی جعفر (۱۳۶۳). عیون الاخبار الرضا، جلد ۲، طوس.
اوشیدری، جهانگیر (۱۳۷۸). دانشنامه مزدیسنا، مرکز.
براتی، بهاره و اصغرکفشچیان مقدم (۱۳۹۱). ویژگیهای اژدها در نگارگری عصر صفوی با تأکید بر توصیفات فردوسی در شاهنامه، هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، دوره4، شماره ۴۹، ۴۳-۳۱.
برگزیده آثار نقاشی محمود فرشچیان (۱۳۸۴)، انتشارات نگار.
جلالی شیجانی، جمشید (۱۳۹۷). طوفان نوح در اسطورههای سومری و بابلی و مقایسه آن با تورات و قرآن، نشریه معرفت، شماره ۲۴۹، ص 47-39.
حکیم، اعظم و نامور مطلق، بهمن (۱۳۹۷). خوانش بیشمتنی نقاشی ژکونداثر رنه مگریت بر اساس گونهشناسی ژرار ژنت، نشریه نامه هنرهای تجسمی و کاربردی، شماره 22، ص 21-5.
رجبی دوانی، محمدعلی (۱۳۹۹). آسمان نگارهها، انتشارات فرهنگستان هنر.
ـــــــــــــــــــــــ و همکاران (۱۳۹۲).شاهنامه شاهتهماسبی، انتشارات فرهنگستان هنر.
رجبی، زینب و حسنعلی پورمند (139۸) تحلیل نگاره یوسف و زلیخا اثر کمالالدین بهزاد بر اساس نظریه ترامتنیت ژرار ژنت، کیمیای هنر، دوره ۸، شماره 32، ص 95-77.
سجادی، جعفر (۱۳۸۳). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، طهوری.
سقایی، سارا و بهروزی پور، حسین (۱۳۹۵). نقش کتیبهنگاری بناها در ترویج اندیشههای مذهبی و مشروعیت حاکمان صفوی (مطالعه موردی بناهای اصفهان، اردبیل و مشهد) ، فصلنامه علمی پژوهشی شیعه شناسی، شماره ۵۸، ص ۲۲۸-۱۸۵.
شاهکارهای نگارگری ایران (۱۳۸۴). موزه هنرهای معاصر- موسسه توسعه هنرهای تجسمی.
شعیری، محمدرضا (۱۳۸۵). مطالعهی نقش گفتمان هنری در جابهجایی نشانهها و تغییر کارکرد معنایی آنها (مطالعهی موردی عکسی از خالکوبی) ، (مجموعه مقالات دومین هماندیشی نشانهشناسی هنر)، فرهنگستان هنر.
شفیقی، ندا (۱۳۹۹). ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﻱ ﺑﻴﺶﻣﺘﻨﻲ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﮔﺮﺍﻓﻴﺘﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ، فصلنامه نگره، دوره ۱۵، شماره ۵۶، ص ۱۵۳-۱۳۹.
طبرسی، ابی علی فضل بن الحسن (۲۰۰۶). مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، جلد ۱۰، دار المرتضی.
طبرسی، شیخ جلیل ابومنصور احمد ابن علی بن ابیطالب (۱۳۸۱). الاحتجاج، ج ۲، مترجم بهراد جعفری، دار الکتب اسلامیه.
عثمان محمد، عزالدین سلیم. (۱۳۸۶). الزهرا فاطمه بنت محمد علیهماالسلام. مرکز بالقائمیه باصفهان للتحریرات الکمبیوتریه.
کربن، هانری (۱۳۹۹). واقع انگاری رنگها و علم میزان، ترجمه انشا الله رحمتی، سوفیا.
کرمانینژاد، فرزان (۱۳۹۱). هنر خوشنویسی در ایران، آبان.
کنگرانی، منیژه و همکاران، (۱۳۹۸). ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﮕﻰﻫﺎی ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻣﻌﺎﺻﺮ اﯾﺮان از ﯾﮏ ﻧﮕﺎره ﺑﻬﺰاد (گریز یوسف از زلیخا) ، نشریه رهپویه هنر، دوره 2،شماره ۲،ص ۳۵-۲۷.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (۱۳۸۷). تفسیر نمونه، جلد ۲۷، دارالکتب الاسلامیه.
نامور مطلق، بهمن (1386). ترامتنیت مطالعه روابط یک متن با دیگر متنها، پژوهشنامه علوم انسانی فرهنگستان هنر. شماره 56، 98-83.
ـــــــــــــــــــــــــــ (1395). بینامتنیت از ساختارگرایی تا پسامدرنیسم، سخن.
______________(1399). ترا روایت روابط بیش متنی روایتها، سخن.
ـــــــــــــــــــــــــــــ (1391). گونه شناسی بیش متنی، پژوهشنامه علوم ادبی، شماره 38، ص152-139.
نوروزی، نسترن و بهمن، نامور مطلق (1397). خوانش بیشمتنی چهار اثر برگزیده تصویرسازی کلودیا پالماروسی با پیش-متنهایی از نقاشی ایران، نشریه هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، دوره23، شماره1،ص 16-5.
واعظ کاشفی سبزواری، حسین (۱۳۵۰). فتوت نامه سلطانی، به کوشش محمدجعفر محجوب، بنیاد فرهنگ ایران.
یزدان پناه، مریم و همکاران (۱۳۹۶). بررسی آثار نقاش هندی آبانیندرانات تاگور و پیشمتنهای آثار با توجه به نظریه بیش-متنیت ژرار ژنت، فصلنامه مطالعات شبهقاره، سال نهم، شماره ۳۱،ص ۱۵۷-۱۳۷.
مصاحبه شخصی نویسنده (منتشرنشده): رجبی دوانی، محمدعلی. (24/8/1400). خانه هنر (مکتب کمالالدین بهزاد).
Van Zoonen, L. (2017). The Intertextuality, In Rossler, P., Hoffner, C. and L.van Zoonen. (eds). The International Encyclopedia of Media Effeects, Wiley-Blackwell. 10.1002/9781118783764. Genette, Gerard.(1988). "The Proustian paratext". SubStance: a review of theory and literary criticism, 17 (2), 63-77. _____________. (1997). Palimpsests: literature in the second degree. Channa Newman and Claude Doubinsky (trans), University of Nebraska Press, Lincoln NE and Londo. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 405 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 311 |