تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,496 |
تعداد مقالات | 70,210 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,393,769 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,618,409 |
بررسی نقش نقش انگلستان، روسیه و عثمانی در قحطی 1298-1296ش، از منظر حقوقی برای ماندگاری در حافظۀ جمعی ایرانیان | ||
مطالعات کشورها | ||
دوره 1، شماره 1، 1402، صفحه 1-30 اصل مقاله (785.34 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jcountst.2023.91592 | ||
نویسندگان | ||
محمد سمیعی* ؛ محمد کریمی | ||
گروه مطالعات ایران، دانشکده مطالعات جهان، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
در جریان جنگ جهانی اول و در پی نقض بیطرفی ایران از سوی دول متخاصم، پیامدهای ناگوار جنگ گریبان ملت ایران را گرفت. خشکسالی چندساله و کمبود ارزاق، قحطی و امراض همهگیر و کشنده نیز باعث مرگ میلیونها ایرانی شد. اشغال کامل خاک کشور و نقض آشکار بیطرفی توسط بیگانگان، به بروز خساراتی انجامید که در شرایط صلح رخ نمیداد و بیتردید عملکرد متعرضان در خاک ایران یکی از دلایل تشدید قحطی 1296- 1298ش بوده است. اما شگفتآور است که اثری از این واقعة شوم در حافظة جمعی ایرانیان باقی نمانده است. سؤال اصلی این پژوهش این است که اکنون چگونه میتوانیم با استفاده از مفاهیم تعریف شده در حقوق بینالملل، جبران مافات کنیم و به ماندگاری این تجربة تلخ در حافظة جمعی ایران و جهان کمک نماییم. در این مقاله، اسناد و خاطرات آن دوران بررسی شده و نشان داده شده است که بسیاری از رخدادها بر اساس معاهدات بینالمللی امروز و حتی معاهدات همان زمان مصداق «جرایم جنگی» یا «جنایت علیه بشریت» بودهاند. در پایان، چنین نتیجهگیری میشود که اگرچه طرح دادخواستی بینالمللی برای پیگیری بهدلیل اقتضائات سیاسی، در عمل ناممکن است، استفاده از بیان حقوقی این مسئله برای ثبت این ظلم تاریخی در حافظة جمعی ایرانیان و افکار عمومی جهانیان ضروری است. | ||
کلیدواژهها | ||
جرائم جنگی؛ جنایت علیه بشریت؛ حافظة جمعی ایرانیان؛ قحطی 1296- 1298ش؛ نسلکشی | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
آبادیان ح. (1390). تاریخ سیاسی ایران معاصر 2: جنگ جهانی اول تا کودتا (1299-1293 ش). تهران، مؤسسة مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
آژند ی، آغاجری ه، حسنی ع، خیراندیش ع، زرگرینژاد غ. (1378). دولتهای ایران از میرزا نصراللهخان مشیرالدوله تا میرحسین موسوی اعضای کابینهها، شرح حل، عکس، نمونه امضاء و دستخط نخستوزیران، وزیران و معاونین نخستوزیر بر اساس: دفتر ثبت کابینههای نخستوزیری. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
خلیلی م، برناه ف. (1392). «برابرسنجی دلایل نقض بیطرفی ایران در جنگهای جهانی اول و دوم». فصلنامة علمی- پژوهشی تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا. 23(19، پیاپی 109): 35- 70.
ذاکری س، خیراندیش ع. (1394). «وقایع تنگک و تنگستان ساحلی در نخستین ماههای جنگ جهانی اول؛ نقض بیطرفی ایران و شکلگیری مقاومتهای مردمی». دوفصلنامة پژوهشنامه تاریخهای محلی ایران. 3(2): 193- 207.
رنجبر پ. (1392). «بررسی نقض بیطرفی در جنگ جهانی اول». فصلنامة تاریخپژوهی. 55: 167- 181.
سپهر اع. (مورخالدوله). (1336). ایران در جنگ جهانی اول 1918-1914. تهران: انتشارات ادیب.
قصابی گزکوه ج، بهشتی م. (1393). «اوضاع داخلی ایران در جنگ جهانی اول: از بیطرفی تا تشکیل دولت موقت ملی». پژوهش در تاریخ. 5(1): 96- 110.
کسروی ا. (1386). تاریخ هجدهساله آذربایجان. تهران: نگاه.
کمالی ح. (1390). «نقض بیطرفی ایران در جنگ جهانی اول و پیامدهای آن». فصلنامه مطالعات سیاسی. 4(14): 127- 150.
مجد مق. (1387 و 1394). قحطی بزرگ و نسلکشی ایرانیان 1298-1296ش/1919-1917م. ترجمة محمد کریمی، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
ملکزاده ا. (1392). «روایت اسنادی قحطی شرق ایران در جنگ جهانی اول». فصلنامة مطالعات فرهنگی-اجتماعی خراسان. 27(3): 105- 122.
----- (1394). «روایت اسنادی نقش روسیه و شوروی در بحران قحطی جنگ جهانی اول در ایران». فصلنامة علمی- پژوهشی تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا(س). 25(پیاپی 115): 225- 243.
----- (1400الف). «روایت اسنادی علل بروز قحطی مناطق جنوبی ایران طی جنگ جهانی اول». مطالعات تاریخی جنگ. 5(1، پیاپی 15): 95-118.
----- (1400ب). «قحطی شمال خراسان طی جنگ جهانی اول به روایت اسناد منتشرنشده آرشیو ملی ایران». فصلنامة مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان. 15(4): 127- 150.
-----، حامدی ز، علیزاده بیرجندی ز. (1392). جنگ جهانی اول و دوم در ایران به روایت اسناد. تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
نصیری مقدم من. (1374). گزیدۀ اسناد دریای خزر و مناطق شمالی ایران در جنگ جهانی اول. تهران: مؤسسة چاپ و نشر وزارت امور خارجه.
نظام مافی رق. (1363). کتاب سبز. تهران: نشر تاریخ ایران.
Condorelli L, Villalpando S. (2002). “Referral and Deferral by the Security Council”. The Rome Statute of the International Criminal Court: A Commentary. A. Cassese, P. Gaeta and J.R.W.D. Jones (eds), Oxford: Oxford University Press. Cryer R, Friman H, Robinson D, Wilmshurst E. (2007). An Introduction to International Criminal Law and Procedure. Cambridge University Press. Floor W. (2005). “Review of The Great Famine and Genocide in Persia, 1917–1919”. Iranian Studies. 38(1): 192–196. Halbwachs M. (1950). La mémoire collective. Paris, Presses Universitaires de France. Hirsch M. (2015). Invitation to the Sociology of International Law. Oxford: Oxford University Press. International Criminal Court (2011). Rome Statute of the International Criminal Court. The Hague: International Criminal Court. Ó Gráda C. (2009). Famine: A Short History. Princeton and Oxford: Princeton University Press. Ricœur P. (2004). Memory, History, Forgetting. trans. by Kathleen Blamey and David Pellauer. University of Chicago Press. Schindler D, Toman J. (eds), (2004). The Laws of Armed Conflicts: A Collection of Conventions, Resolutions and Other Documents. Leiden & Boston: Martinus Nijhoff publishers. اسنادسند شمارة 009640/210، سازمان اسناد ملی ایران.
سند شمارة 2760/210، سازمان اسناد ملی ایران.
سند شمارة 3069/232، سازمان اسناد ملی ایران.
White, dispatch 517 and enclosure, 763. 72119/6653, January 16, 1919. وبگاههاآسوشیتدپرس، 2022:
https://apnews.com/article/business-poland-germany-warsaw- edcf696c9e5f7bb68ad736dc0a00189e [accessed 10/8/2022] پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 2023:
https://www.ihcs.ac.ir/fa/news/3439/جنبه-های-اجتماعی-قحطی-بزرگ-جنگ-جهانی-اول-در-ایران-دکتر-حسین-آبادیان-۱۲-۰۴-۹۱-صوتی [accessed 3/4/2023] تاریخ ایرانی، 2022:
http://tarikhirani.ir/fa/news/3177/ میزگرد-بررسی-قحطی-بزرگ-هولوکاست-ایرانی-افسانه-بود- [accessed 6/19/2022] تاریخ شفاهی ایران، 2022:
http://oral-history.ir/?page=post&id=2598 [accessed 6/19/2022] دانشگاه ییل-الف، 2023:
https://avalon.law.yale.edu/20th_century/hague02.asp [accessed 1/25/2023] دانشگاه ییل-ب، 2023:
https://avalon.law.yale.edu/20th_century/hague04.asp [accessed 1/25/2023] دویچه وله، 2022:
https://www.dw.com/fa-ir/احمدینژاد-تا-آخرین-ریال-خسارت-جنگ-را-پس-میگیریم/a-5220517 [accessed 8/9/2022]. دیوان بینالمللی دادگستری-الف، 2023:
https://www.icj-cij.org/en/case/16/preliminary-objections [accessed 2/15/2023] دیوان بینالمللی دادگستری-ب، 2023:
https://www.icj-cij.org/en/list-of-all-cases [accessed 2/15/2023] دیوان کیفری بینالمللی، 2023:
https://asp.icc-cpi.int/states-parties [accessed 1/1/2023] موزة جنگ استرالیا، 2022:
https://www.awm.gov.au/collection/H09966 [accessed 10/2/2022] موزة نسلکشی، 2023:
https://genocide-museum.am/eng/ [accessed 1/25/2023] نسلکشی ارامنه، 2022:
https://www.armenian-genocide.org/recognition_countries.html [accessed 12/28/2022] نسلکشی ارامنه-الف، 2023:
https://www.armenian-genocide.org/memorials.html [accessed 1/25/2023] نسلکشی ارامنه-ب، 2023:
https://www.armenian-genocide.org [accessed 1/25/2023] یورونیوز، 2022:
https://per.euronews.com/2019/11/11/how-many-iranians-perished-during-first-world-war [accessed 8/9/2022]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 426 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 454 |