پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,578 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,689,816 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,919,141 |
تصویر در تصویر (پژوهشی در تصویرهای هم‌پیوند براساس غزلیات حافظ) | ||
| پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 29، خرداد 1402، صفحه 19-40 اصل مقاله (851.88 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2022.343900.1853 | ||
| نویسنده | ||
| حمید طاهری* | ||
| دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در علوم بلاغی، برخی از اصطلاحاتی که بر فنون بلاغی یا تصاویر خیال اطلاق گردیده، به دلایل متعدد دقیق نیست و امروزه نیاز مبرم است که در تعریف و تحقیقشان بازخوانی و بازبینی صورت گیرد. یکی از این شگردها آن است که چند تصویر به صورت متراکم در ساختار مصراع یا بیت ذکر می‌شوند و محققان علوم بلاغی، این شگرد هنری را به‌اصطلاح «ابداع»، «تعدد تصاویر»، «تصویرهای مضاعف»، «تضاعف تصاویر» و ... وضع و تعریف کرده‌اند که این تعاریف و اصطلاحات، نیاز به تأمل بیشتر دارد و با بازخوانی آنها می‌توانیم دریچه‌های تازه‌ای به عالم خیال و تصویرگری‌های شاعرانه بگشاییم. ما در این پژوهش، به شیوۀ توصیف، تحلیل و خوانش متن غزلیات حافظ، سعی کردهایم سیر این گونۀ هنری را در آثار بلاغی، معانی، تعاریف و دلالت آن را نشان دهیم و نیز پیوند اصطلاحات قراردادی برای آن را در کتب بلاغی متأخر بررسی کنیم و با نگاهی نو، تعریفی دیگر و نیز اصطلاحی برای آن ارائه کنیم که مقصود شاعر از این هنرنمایی، دقیق‌تر و روشن‌تر شود. نتیجه‌ای مهم که از این پژوهش به دست می‌آید، این است که این تصرف شاعرانه، آن‌گونه که در پژوهش‌های بسیار اندک امروزی مطرح شده است، یکی از بهترین شگردهای هنری عمدتاً ناخودآگاه شاعرانه است و نیز از مباحث و موضوعات علم بیان است و نشان از گسترۀ دامنۀ خیال شاعر دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابداع؛ تزاحم تصویر؛ باهم‌آیی؛ هم‌پیوندی تصاویر | ||
| مراجع | ||
|
آریانپورکاشانی، منوچهر (1380)، فرهنگ یکجلدی پیشرو آریانپور، تهران، جهان رایانه.
ابن ابی الاصبع، زکیالدین (1368)، بدیعالقران، بهکوشش سیدعلی میرلوحی، مشهد، آستان قدس.
ابن سبکی، احمد بن علی (2001)، عروسالأفراح فی شرح تلخیص المفتاح، بهکوشش خلیل ابراهیم خلیل، بیروت، دارالکتب العلمیه.
براهنی، رضا (۱۳۷۱)، طلا درمس، تهران، زریاب.
تاج الحلاوی، علی بن محمد (1383)، دقائقالشعر، بهکوشش محمّدکاظم امام، چ 2، تهران، دانشگاه تهران.
ثروتیان، بهروز (1383)، فن بیان در آفرینش خیال، تهران، امیرکبیر.
حافظ (1368) دیوان اشعار، تصحیح محمدقزوینی و قاسم غنی، چ 2، تهران، عرفان.
دهخدا، علی‌اکبر (1351)، لغتنامه، زیر نظر محمدمعین و سیدجعفر شهیدی، تهران، سیروس.
رستگارفسایی، منصور (1369)، تصویرآفرینی در شاهنامه فردوسی، چ 2، شیراز، دانشگاه شیراز.
رشید وطواط (1362)حدائق السحر فی دقائق الشعر،به تصحیح عباس اقبال آشتیانی،تهران:طهوری وسنایی.
زرقانی، مهدی (۱۳۸۳)، چشمانداز شعر معاصر ایران، تهران، نشرثالث.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1366)، صور خیال در شعر فارسی، چ 3، تهران، آگاه.
صرفی، محمدرضا (۱۳۸۸)، «صور بیانی مضاعف در شعر فارسی»، پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی، ش 1، 102-132.
طالبیان، یحیی (1378)، صورخیال در شعر شاعران سبک خراسانی، کرمان، عمادکرمانی.
طاهری، حمید (1389)، «رویکردی به ایهام در غزلیات فارسی»، ادب و زبان، ش 28، 113-138
طاهری‌نیا، علی‌باقر (1385)، «بررسی تصویر طبیعت در شعر منوچهری دامغانی و ابن خفاجۀ اندلسی»، زبان و ادبیات عربی، ش 2، 143-156.
عباسی، نوذر، علی‌باقر طاهری‌نیا و فاطمه صادقی‌زاده (1394)، «نقد و بررسی تطبیقی تزاحم تصاویر در شعر منوچهری دامغانی و ابن خفاجه اندلسی»، کاوشنامۀ ادبیات تطبیقی، س 5، ش 18، 165- 185.
فتوحی، محمود (1385)، بلاغت تصویر، تهران، سخن.
فرشیدورد، خسرو (1375)، نقشآفرینیهای حافظ، تهران، صفیعلیشاه.
کریمیفرد، غلامرضا (1397)، بلاغت تطبیقی، تهران، سمت.
فردوسی (1377)، شاهنامه، تصحیح ژول مول، مقدمۀ سیاوش آگاه، تهران، آگاه
مطلوب، احمد (2000)، معجم المصطلحات البلاغیه، بیروت، مکتبة اللبنان.
نظامی (1380)، مخزن‌الاسرار، به کوشش سعید حمیدیان، چ 5، تهران، قطره.
میرصادقی، میمنت (1376)، واژهنامۀهنر شاعری، چ 2، تهران، کتاب مهناز.
واعظ کاشفی سبزواری، میرزاحسین (1369) بدایع‌الافکار فی صنایع الاشعار، تصحیح میرجلال‌الدین کزازی، تهران، نشر مرکز.
همایی، جلال‌الدین (1367)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چ 4، تهران، هما. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 249 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 247 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب