سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,228
تعداد مقالات67,746
تعداد مشاهده مقاله115,075,371
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,809,468
روشنی راد, حامد. (1401). علیّت و حدوث نزد ماتریدی و تاثیر آن بر نظریه حدوث ذاتی. , 55(2), 363-345. doi: 10.22059/jitp.2023.303099.523322
حامد روشنی راد. "علیّت و حدوث نزد ماتریدی و تاثیر آن بر نظریه حدوث ذاتی". , 55, 2, 1401, 363-345. doi: 10.22059/jitp.2023.303099.523322
روشنی راد, حامد. (1401). 'علیّت و حدوث نزد ماتریدی و تاثیر آن بر نظریه حدوث ذاتی', , 55(2), pp. 363-345. doi: 10.22059/jitp.2023.303099.523322
روشنی راد, حامد. علیّت و حدوث نزد ماتریدی و تاثیر آن بر نظریه حدوث ذاتی. , 1401; 55(2): 363-345. doi: 10.22059/jitp.2023.303099.523322

علیّت و حدوث نزد ماتریدی و تاثیر آن بر نظریه حدوث ذاتی

فلسفه و کلام اسلامی
دوره 55، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 363-345    اصل مقاله (296.86 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2023.303099.523322
نویسنده
حامد روشنی راد*
دانش‌آموخته دکتری فلسفه دانشگاه تهران. تهران، ایران؛
چکیده
علیت چونان قاعدۀ کلی در اثباتِ باری در برهان حدوث، نقش مرکزی در دستگاهِ کلامِ ماتریدی دارد. ابومنصور ماتریدی معتقد است در برهان حدوث مقدمۀ صغروی که «عالمِ اعیان حادث است» از سه راه حس و عقل و نقل درک می­شود و مقدمۀ کبروی که «هر حادث نیازمند محدث است» مفاد قاعدۀ علیت و نزد عقل بدیهی است. پس از این برهان اثبات موضوعِ علم کلام - یعنی ذاتِ باری- مطرح می­شود. در این مقاله با بررسی شیوۀ اقامۀ برهانِ حدوث نزد ماتریدی، مفهوم و مفاد و فروعات قاعدۀ علیت را معین می­ کنیم و به‌بررسیِ این پرسش می­پردازیم که "حدوث" به­ مثابۀ ملاکِ نیازمندی معلول به علت در اینجا دقیقاً به چه معنی است؟ نشان می­دهیم این مفهوم برخلاف سایر متکلمان، نزد ماتریدی نه صرفاً به معنی حدوثِ زمانی بلکه اولاً و بالذات به معنای "فقر و تناهیِ وجودی" است و این اندیشه در کلام ماتریدی می­تواند به مثابۀ نوعی بستر تاریخی و الهیاتی برای ظهور "نظریۀ حدوث ذاتی" نزد فیلسوفانی مانند ابن سینا لحاظ شود.
کلیدواژه‌ها
ماتریدی؛ علیت؛ حدوث؛ برهان حدوث؛ التوحید
عنوان مقاله [English]
A Study of Maturidi's View on the Causation and Origination (Hodouth) and their Effect on the Theory of Essential Origination
نویسندگان [English]
hamed roshani rad
PhD in Philosophy, Tehran University,
چکیده [English]
Causality, as a general rule in the argument from origination,  has a central role in the system of Maturidi theology. Abu_Mansour Matridi believes that in the argument from origination, the minor premise, "the world is originated", is understood through three ways: sense, reason, and narration, and the major premise "every originated needs a cause" is the content of the rule of causality and is self-evident.  We, after considering this argument, address the subject of theology, i.e., the nature of God. In this article, by examining the structure of "the argument from origination", according to Maturidi's view, we examine what exactly the "origination", as a criterion of the need for the effect of the cause, means in this argument.  We show that this term, unlike other theologians, in Maturidi's views, does not only mean temporal origination, but first and foremost means "existential poverty and finitude", and this thought in Maturidi's words, can be considered as a kind of historical and theological foundation for the emergence of the "theory of essential origination" by philosophers like Avicenna.
کلیدواژه‌ها [English]
: Maturidi, Abu_Mansour Maturidi, Causation, Theory of Essential Origination, The Argument from Origination
مراجع
 

  1. ابراهیمی دینانی، غلامحسین، «کلام ماتریدی»، مجله کیهان فرهنگی، شماره 130، 1375.
  2. 2. ابن رشد، ابوالولید، تهافت التهافت، ضبط محمد العریبی، طبعه الاولی، بیروت، دار الفکر اللبنانی، 1993.
  3. 3. ابن سینا، حسین ابن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، التحقیق: مجتبی الزارعی، قم، بوستان کتاب، 1378.
  4. ابن­سینا، حسین ابن عبدالله، الهیات من کتاب الشفا، تحقیق حسن‌زاده آملی، بیروت، موسسة التاریخ العربی، 1428.
  5. الایجی، قاضی عضدالدین عبدالرحمن، شرح المواقف، للمحقق السید شریف علی ابن محمد الجرجانی، 8 جلد، قاهره، دارالبصائر، 1429 ه­.ق/ 2008 م.
  6. 6. جلالی سید لطف الله، تاریخ و عقاید ماتریدیه، تهران، نشر مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب،
  7. جلالی، سید لطف الله، «باورهای کلامی ماتریدیان»، نشریۀ هفت آسمان، شمارۀ 23، پاییز 1383.
  8. جوادی آملی، عبدالله، رحیق مختوم شرح حکمت متعالیه، مرکز نشر اسراء چاپ اول، 1376 ه.ش.
  9. سهروردی، شیخ شهاب الدین، مجموعه مصنفات، تهران، انجمن فلسفه ایران، 1297 ه. ق.
  10. صدرالدین‌شیرازی، محمدبن‌ابراهیم، شواهد الربوبیه و منهاج السلوکیه، تعلیقه ملاهادی سبزواری مقدمه و تصحیح سید جلال آشتیانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی ، 1360.
  11. صدرالمتألهین، صدرالدین محمد شیرازی، الاسفار الاربعه، قم، مکتبه المصطفوی، 1386 ه.ق.
  12. طوسی، بوجعفر محمد بن الحسن، الاقتصاد الهادی الی طریق الارشاد، منشورات مکتبه جامع چهلستون، 1400 ه.ق.
  13. علامه الحلی، حسین علی الحسینی، بیان النافع یوم الحشر فی شرح الباب الحادی عشر للعلامه الحلی، بیروت، موسسه الأعلمی للمطبوعات، 1428 ه.ق.
  14. غزالی، امام محمد، تهافت الفلاسفه یا تناقضگویی فیلسوفان، ترجمۀ علی اصغر حلبی، تهران، نشر جامی، 1382.
  15. قرشی، عبدالقاهر، الجوهر المضیئه فی طبقات الحنفیه، تحقیق محمد الحلو، ریاض، هجر، چاپ دوم 1413 ه.ق.
  16. 16. ماتریدی ابومنصور، تأویلات اهل السنه، تحقیق محمد مستفیض الرحمن، بغداد، مطبعه الارشاد، 1404.
  17. ماتریدی، ابومنصور محمد ابن محمد، التوحید، تحقیق عاصم ابراهیم الکیانی، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1427.
  18. مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش فلسفه، 2 جلد، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی‌، 1388.
  19. مادلونگ ویلفرد، ماتریدیه در یک نگاه، دایره المعارف اسلام EL2 (ج 6. صص 878–846) ترجمۀ محمد کاظم رحمتی، کتاب ماه دین، شمارۀ 51 و 52 (صص 72- 75) زمستان 1380.
  20. نسفی ابومعین، تبصره الادله فی اصول الدین علی طریقه الامام ابی منصور الماتریدی، تحقیق کلود سلامه، المعهد العلمی الفرنسی للدراسات العربیه، 1990 میلادی.
  21. Ulrich, Rudolph, and Adem Rodrigo. "Al-Māturīdī and the Development of Sunnī Theology in Samarqand." (2015).
 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 187
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 157


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب