سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات162
تعداد شماره‌ها6,578
تعداد مقالات71,072
تعداد مشاهده مقاله125,697,301
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,928,499
حسینی زاده, سید محمد علی, سروند, مجید. (1401). انتخاب «شیوه زندگی» همچون امری سیاسی: فهم جریان روشنفکری پس از انقلاب اسلامی 1357. , 52(2), 423-399. doi: 10.22059/jpq.2021.312522.1007692
سید محمد علی حسینی زاده; مجید سروند. "انتخاب «شیوه زندگی» همچون امری سیاسی: فهم جریان روشنفکری پس از انقلاب اسلامی 1357". , 52, 2, 1401, 423-399. doi: 10.22059/jpq.2021.312522.1007692
حسینی زاده, سید محمد علی, سروند, مجید. (1401). 'انتخاب «شیوه زندگی» همچون امری سیاسی: فهم جریان روشنفکری پس از انقلاب اسلامی 1357', , 52(2), pp. 423-399. doi: 10.22059/jpq.2021.312522.1007692
حسینی زاده, سید محمد علی, سروند, مجید. انتخاب «شیوه زندگی» همچون امری سیاسی: فهم جریان روشنفکری پس از انقلاب اسلامی 1357. , 1401; 52(2): 423-399. doi: 10.22059/jpq.2021.312522.1007692

انتخاب «شیوه زندگی» همچون امری سیاسی: فهم جریان روشنفکری پس از انقلاب اسلامی 1357

فصلنامه سیاست
دوره 52، شماره 2، شهریور 1401، صفحه 423-399    اصل مقاله (333.43 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpq.2021.312522.1007692
نویسندگان
سید محمد علی حسینی زاده* 1؛ مجید سروند2
1استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2دانش‌آموخته دکتری اندیشه سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
در این مقاله بر آنیم تا آثار شماری از روشنفکران برجسته ایرانی را با نگرشی نوگرایانه به «امر سیاسی» بررسی نماییم تا انتخاب «شیوه زندگی» همچون موضعی سیاسی در جریان روشنفکری پس از انقلاب اسلامی، بهتر درک شود. در این پژوهش، برگرفته از الگوی هایدگر، امر سیاسی در سطحی وجودی یا هستی‌شناختی (انتولوژیک)، ورای ساحت موجود، عینی، تجربی و نهادینه (انتیک) «علم سیاست» در نظر گرفته شده است. این دیدگاه افق و موضع تازه‌ای است مربوط به «شیوه زندگی» فرد که در آن، موضوع و اهداف سیاسی دربرگیرنده تلاش‌های همیشگی فرد در دگرگونی «خود» و فرایندهای خودتحقق‌بخشی است؛ در وضعیتی که نهادهای رسمی و مراجع سنتی، دیگر نقش مطلقی در ارائه معیارها و ارزش‌های زندگی روزمره ندارند. از اهداف مهم این پژوهش پاسخگویی به این پرسش اصلی است که چگونه حق انتخاب «شیوه زندگی» را می‌توان همچون موضعی سیاسی در جریان روشنفکری پس از انقلاب اسلامی تلقی کرد؟ در فرضیه پژوهشی استدلال می‌شود که مواضع فرهنگی روشنفکران ما، در به چالش کشیدن گفتمان حاکم و ارائه شیوه دیگری از بودن-در-هستی و فهم متفاوتی از خود و جهان را که در غیریت با آن گفتمان هژمونیک قرار می‌گیرد، می‌توان در چارچوب فرایندهای گفتمانی و سیاسی ارزیابی کرد؛ یعنی گفتمان‌هایی که جامعه را می‌سازند و به فهم ما از جهان نظم می‌بخشند، در ذات خود سازه‌هایی سیاسی‌اند. با روش تحلیل مفهومی کیفی آثار چندین اندیشمند ایرانی و بررسی مقایسه‌ای دیدگاه‌های آنان به این نتیجه رسیدیم که رویکرد فرهنگ‌گرایانه روشنفکران ما در ترویج و به ‌رسمیت شناختن حق انتخاب «شیوه زندگی»— از آنجا که در دشمنی با الگوها و ارزش‌های مسلط در جامعه که گفتمان حاکم گسترنده و پشتیبان آنهاست، قرار می‌گیرد— می‌تواند همانند امری سیاسی در نظر گرفته شود.
کلیدواژه‌ها
امر سیاسی؛ روشنفکران ایرانی؛ سروش؛ شایگان؛ شیوه زندگی؛ هایدگر
مراجع
الف ) فارسی

  1. احمدی، فرشته. (1383، اردیبهشت) «فردیت، سنگ‌بنای دموکراسی است»، کتاب ماه علوم اجتماعی، 79: 41-37. در: http://ensani.ir/fa/article/135951 (3 شهریور 1398).
  2. اشمیت، کارل. (1392) مفهوم امر سیاسی، ترجمه سهیل صفاری. تهران: نگاه معاصر.
  3. دوستدار، آرامش. (1370) امتناع تفکر در فرهنگ دینی. پاریس: خاوران.
  4. دوستدار، آرامش. (1377) درخشش‌های تیره. پاریس: خاوران، چ 2.
  5. سروش، عبدالکریم. (1371) قبض و بسط تئوریک شریعت. تهران: صراط، چ 2.
  6. سروش، عبدالکریم. (1376الف) «تفسیر متین متن،» بسط تجربه نبوی. تهران: صراط، چ 5.
  7. سروش، عبدالکریم. (1376ب) «صراط‌های مستقیم،» کیان، 36: 16-2. در: http://ensani.ir/file/download/article/20101007112141  (3 شهریور 1398).
  8. سروش، عبدالکریم. (1382) «دین و قدرت سیاسی،» ادب قدرت، ادب عدالت. تهران: صراط.
  9. سروش، عبدالکریم. (1384) «صورتی بر بی‌صورتی: گفتگوی جان هِیک وعبدالکریم سروش،» ترجمه جلال توکلیان و سروش دباغ، فصلنامه مدرسه، 2: 1-12. در: http://www.drsoroush.com/Persian/Interviews/P-INT-138409-John&Soroush.html (29 شهریور 1398).
  10. سروش، عبدالکریم. (1387) حکمت و معیشت. تهران: صراط، چ 6.
  11. شایگان، داریوش. (1380) افسون‌زدگی جدید: هویت چهل‌تکه و تفکر سیار، ترجمه فاطمه ولیانی. تهران: فرزان روز، چ 2.
  12. مجتهدشبستری، محمد. (1377) «بازسازی تفکر دینی چیست؟» هرمنوتیک، کتاب و سنت. تهران: طرح نو، چ 3.
  13. مجتهدشبستری، محمد. (1383) تأملاتی در قرائت انسانی از دین. تهران: طرح نو.
  14. مجتهدشبستری، محمد. (1390الف) «پلورالیسم دینی،» نقدی بر قرائت رسمی از دین. تهران: طرح نو، چ 4.
  15. مجتهدشبستری، محمد. (1390ب) «تغییرات بنیادی جامعه‌های اسلامی بر اثر توسعه،»، نقدی بر قرائت رسمی از دین. تهران: طرح نو، چ 4.
  16. مجتهدشبستری، محمد. (1390ج) «عبور از شکل‌گرایی دینی،» نقدی بر قرائت رسمی از دین. تهران: طرح نو، چ 4.
  17. مجتهدشبستری، محمد. (1390د) «قرائت رسمی از دین چگونه پیدا شد و چگونه دچار بحران گردید؟» نقدی بر قرائت رسمی از دین. تهران: طرح نو، چ 4.
  18. ملکیان، مصطفی. (1379) «معنویت و محبت چکیده همه ادیان است،» در مشتاقی و مهجوری: گفتگو در باب فرهنگ و سیاست. (1394). تهران: نگاه معاصر، چ 5.
  19. ملکیان، مصطفی. (1381، بهار) «دین و بحران معنا در جهان معاصر،»  مطالعات راهبردی، 15: 211-201. در: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/166683 (15 تیر 1396).
  20. ملکیان، مصطفی. (1394الف) «زندگی اصیل،» در رهگذار باد و نگهبان لاله. تهران: نگاه معاصر.
  21. ملکیان، مصطفی. (1394ب) «ویژگی‌های انسان معنوی،» در رهگذار باد و نگهبان لاله. تهران: نگاه معاصر.
  22. موف، شانتال. (1391) درباره امر سیاسی، ترجمه منصور انصاری. تهران: رخداد نو.
  23. نش، کیت. (1393) جامعه‌شناسی سیاسی معاصر (جهانی‌شدن، سیاست و قدرت)، ترجمه محمدتقی دلفروز. تهران: کویر، چ 12.
  24. نظری، اشرف. (1396، بهار) «چرخش مفهوم سیاست و بازآفرینی: درک زمینه‌های هستی‌شناختی،» فصلنامه سیاست، 47، 1: 277-257، 10.22059/JPQ.2017.60784>.
ب) انگلیسی 

  1. Marchart, Oliver. (2007) Post-Foundational Political Though: Political Difference in Nancy, Lefort, Badiou and Laclau. Edinburgh, UK: Edinburgh University Press.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 277
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 296





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب