پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,500 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,089,058 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,192,159 |
مفهوم شناسی فرهنگ در اندیشه امام خمینی ره | ||
| فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| دوره 12، شماره 3، مهر 1401، صفحه 105-127 اصل مقاله (464.51 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2023.352332.1576 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرضا روحانی* 1؛ محمد حسین شعاعی2 | ||
| 1مدرس دانشگاه امام صادق ع | ||
| 2رسانه و فرهنگ | ||
| چکیده | ||
| فرهنگ از پیچیده ترین مفاهیم علوم اجتماعی بشمار می رود که غالباً در نگاهی تحلیلی، در میانه طیفی از رویکرد تجویزی و توصیفی تبیین شده است؛ دوگانه مذکور بعنوان بزنگاه نظریههای فرهنگی مدنظر بوده و تأثیرات مهمی نیز در نسبت با نقد و سیاست در عرصه فرهنگ برجای گذاشته است. فرهنگ در نظریه اجتماعی مسلمین، دو سویه توصیفی و تجویزی را در طول یکدیگر مدنظر قرار می‌دهد. این مقاله برپایه روش تحلیل مضمون در راستای مفهوم شناسی فرهنگ در اندیشه امام خمینی(ره) ضمن تحلیل تمام بیانات ایشان پیرامون فرهنگ، از سه مرحله تجزیه، تفسیر، یکپارچه سازی متن استفاده می نماید. نتایج تحقیق نشان می دهد که چهار مضمون فراگیر شامل «اهمیت و کارکرد فرهنگ، تعریف فرهنگ، گونه شناسی فرهنگ، و راهبرد فرهنگ» در تبیین مفهوم فرهنگ وجود دارد. بر این‌مبنا در نگاه امام(ره) فرهنگ وابستۀ، مانع رشد مردم و جوانان قلمداد می‌شود که محکوم به استهلاک خواهد بود. در مقابل باید ضمن آگاهی به مفاسد غرب و مقابله با فرهنگ مبتذل غربی با استفاده از مفاخر فرهنگی خویش، به فرهنگ ایرانی ـ اسلامی دست یافت. لذا مهمترین تحول در جامعه مربوط به عرصه فرهنگ است که برای دستیابی به این هدف ضمن تصفیه فرهنگ از افراد غربزده و تحلیه به افراد صالح (ایرانی ـ اسلامی)، اولاً باید خودباوری فرهنگی در مردم پدید آید، ثانیاً باید هنر و رسانه در تقابل با فرهنگ منحط غرب و توافق با فرهنگ اسلام و ایران قرار گیرد، ثالثاً باید ضمن توجه به تحول تدریجی فرهنگ، نوعی همگرایی بین مردم، رسانه و دولت ایجاد شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امام خمینی(ره)؛ اهمیت و کارکرد؛ تحلیل مضمون؛ راهبرد؛ گونه شناسی؛ تعریف فرهنگ | ||
| مراجع | ||
|
افروغ،عماد (1379). «فرهنگ‌شناسی و حقوق فرهنگی». تهران، فرهنگ و دانش.
الیوت، تامس(1381). درباره فرهنگ. ترجمه حمید شاهرخ، تهران: مرکز.
ب‍ش‍ی‍ری‍ه، حسین(1379). نظریههای فرهنگ در ق‍رن ب‍ی‍س‍ت‍م، تهران: م‍وس‍س‍ه فرهنگی آینده پویان.
پهلوان، چنگیز(1388). فرهنگ و تمدن، تهران: نی.
پیروزمند، علیرضا(1386). مجموعه مقالات اولین همایش ملی مهندسی فرهنگی. وزارت ارشاد.
جعفری،محمد تقی (1377).سکولاریسم یا حذف دین از زندگی دنیوی. تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
جلالی مقدم، نیلوفر(1376).«برداشت های گوناگون از فرهنگ». تهران . کیهان فرهنگی،شماره 831 .
جمشیدی، محمدحسین(1393). امام خمینی (س) و نظام فرهنگی و ارزشی غرب، اندیشه سیاسی در اسلام، 1(1).
چلبی، مسعود (1375). جامعه شناسی نظم. تهران: نشر نی.
خان احمدی، اسماعیل و اصغر ابراهیم صالح(1399). تحلیل مضمون ضرورت تشکیل و توسعه بسیج، راهبرد دفاع همه‌جانبه در اندیشه دفاعی امام خمینی(ره)، امنیت ملی، 38 ، 222-250.
خمینی، روح الله(1370). آداب الصلاه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
خمینی، روح الله(1378). صحیفه امام ره، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
خودروان، حسن(1389). تحلیل مضمون ضرورت تشکیل و توسعه بسیج، راهبرد دفاع همه‌جانبه در اندیشه دفاعی امام خمینی(ره). کنگره ملی بررسی اندیشه های فرهنگی اجتماعی حضرت امام خمینی (ره)، قزوین: دانشگاه پیام نور.
دولو، لویی (1384). فرهنگ فردی و فرهنگ خودی. ترجمه عباس باقری. تهران . فرزان.
روح الامینی، محمود(1380). زمینه فرهنگ شناسی: تالیفی در انسان شناسی فرهنگی و مردم شناسی، تهران: عطار
طباطبایی، محمد حسین(1374). المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طباطبایی، محمد حسین(1388). رساله أسماء الهی در مجموعه رسائل توحیدی، قم: بوستان کتاب.
عزتی، مرتضی(1390). رابطه فرهنگ و توسعه اسلامی از دیدگاه حضرت امام خمینی (ره)، مهندسی فرهنگی، 6(57-58)، 35-50.
عزیزخانی، احمد(1400). نقش توحید در صورت بندی گفتمان سیاسی امام خمینی(ره)، اندیشه نوین دینی ، 64، 105-126.
غلامی شکارسرایی، محمدرضا و جمال عرف، (1399). اصول سیاستگذاری هویتی در ج.ا.ا. در سپهر گفتمانی امام خمینی(ره)، مطالعات ملی، 84، 119-136.
فیاض، ابراهیم (1389).تعامل دین، فرهنگ و ارتباطات. تهران.نشر بین الملل.
قربانی تازهکندی، سعید و دیگران(1400). تحلیل مضمون موانع سکولار شدن نظام سیاسی در اسلام در افکار امام خمینی(ره)، پژوهش های سیاست اسلامی ، 19، 110-144.
کوش، دنی(1397). مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی. ترجمه فریدون وحیدا. تهران: سروش.
گراوند، مجتبی و ایرج سوری(1396). وقوع انقلاب اسلامی ایران: تبیین روند تاریخی نظریه ولایت فقیه سیاسی امام خمینی از تئوری تا عمل، تاریخنامه خوارزمی، 5 (19)
روشه، گی (1388). مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی عمومی، ترجمه‌ی هما زنجانی‌زاده، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی، چ 2.
محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی: ضد روش. تهران: انتشارات جامعه شناسان. چ 2.
مرادپور، امیرحسین(1389). نقش فرهنگ درسیاست خارجی دولت اسلامی از دیدگاه امام خمینی ره، فرهنگ پژوهش، 3(8)1-192.
مطهری، مرتضی(1364). اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران، صدرا.
میلنر، آندرو و جف براویت(1385).درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه جمال محمدی، تهران: ققنوس.
نصر، سید حسین(1380). معرفت و معنویت، ترجمه ان شاءالله رحمتی، تهران: سهروردی.
هال، جان و مری جونیتس(1390). فرهنگ از دیدگاه جامعه شناختی. ترجمه فریبرز مجیدی. تهران . سروش.
Arnold, Matthew (2004). Culture and Anarchy, New York: Kessinger Publishing.
Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative research, 1(3), 385-405.
Baldwin, John (2006). Redefining culture: perspectives across disciplines, New York: Routledge.
Braun, V.& Clarke (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), 77-101.
Cagiltay, kursat (2009)."Collaboration Among Multicultural Virtual Teams " in the Encyclopedia of Distance Learning, Second Edition, Jamie Snavely(ed), New York: Information Science Reference, vol.1.
Daniels, Harry (2007). The Cambridge companion to Vygotsky, Cambridge: Cambridge University Press.
Ehrlich, Paul (2000). Human natures: genes, cultures, and the human prospect, Washington: Island Press.
Holloway, I. & Todres, (2003). The status of method: flexibility, consistency and coherence. Qualitative research, 3(3), 345-357. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 487 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 326 |
||