سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,572
تعداد مقالات71,006
تعداد مشاهده مقاله125,494,367
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,755,204
کشاورز, زهرا سادات, منتظرالقائم, اصغر. (1401). بازخوانی رابطه بینامتنی تاریخ محلی گیلان و حاکمیت در تاریخ اجتماعی – شیعیِ عصر صفویه. , 14(4), 85-107. doi: 10.22059/jhss.2023.349837.473599
زهرا سادات کشاورز; اصغر منتظرالقائم. "بازخوانی رابطه بینامتنی تاریخ محلی گیلان و حاکمیت در تاریخ اجتماعی – شیعیِ عصر صفویه". , 14, 4, 1401, 85-107. doi: 10.22059/jhss.2023.349837.473599
کشاورز, زهرا سادات, منتظرالقائم, اصغر. (1401). 'بازخوانی رابطه بینامتنی تاریخ محلی گیلان و حاکمیت در تاریخ اجتماعی – شیعیِ عصر صفویه', , 14(4), pp. 85-107. doi: 10.22059/jhss.2023.349837.473599
کشاورز, زهرا سادات, منتظرالقائم, اصغر. بازخوانی رابطه بینامتنی تاریخ محلی گیلان و حاکمیت در تاریخ اجتماعی – شیعیِ عصر صفویه. , 1401; 14(4): 85-107. doi: 10.22059/jhss.2023.349837.473599

بازخوانی رابطه بینامتنی تاریخ محلی گیلان و حاکمیت در تاریخ اجتماعی – شیعیِ عصر صفویه

پژوهش‌های علوم تاریخی
مقاله 6، دوره 14، شماره 4 - شماره پیاپی 32، اسفند 1401، صفحه 85-107    اصل مقاله (1.57 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2023.349837.473599
نویسندگان
زهرا سادات کشاورز* 1؛ اصغر منتظرالقائم2
1پژوهشگر پسادکتری صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور و دانشگاه اصفهان، ایران
2استاد گروه تاریخ دانشکده ادبیات دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
متون علاوه بر اینکه منابعی تاریخی­اند شایسته توجه در مقام متونی هستند که گویای نوع رویکردهای مورخان به جامعه و حاکمیت است و براساس همین نوع نگاه به متون تاریخی است که مورخ می­تواند بسترهایی برای فهم تأثیری که این متون در برداشت ما از تاریخ ایجاد می­کنند فراهم نماید. این مقاله درصدد است با مرجع قرار دادن مفهوم بینامتنیت در تئوری ژولیا کریستوا و زیگمون فروید، متن تاریخی-شیعی کتاب گیلان و دیلمستان مرعشی را در تعاطی با متن حاکمیت و جامعه وقت قرار دهد تا بر هم کنش میان این متون در مقام امری بینامتنی را به مبنایی برای استخراج انواع این روابط در عصر صفویه بدل نماید. سؤال اصلی پژوهش آن است که سنخ­های روابط بینامتنی تاریخ محلی و حاکمیت کدام هستند؟و چگونه این روابط می­توانند رویکردی به فهم تاریخ اجتماعی بگشایند؟ فرضیه اصلی پژوهش وجود روابط متعدد میان متن تاریخی یادشده و متن حاکمیت آل­کیا و جامعه وقت می­باشد که در سطح جمع­آوری داده­ها با روش اسنادی و در سطح تحلیلی با روش ارجاع نظری صورت پذیرفته است. یافته­های تحقیق با احصاء سه رابطه بازتولیدی، رابطه تصعیدی و رابطه انتقادی میان متن تاریخی گیلان و دیلمستان و متن حاکمیت و جامعه وقت نشان می­دهد تواریخ محلی از ناحیه نوع رابطه متن خود با متن حکمرانی، نوع رابطه با متن اجتماعی را نیز رقم زده­اند؛ زیرا آنگاه که نوع این رابطه با متن حکمرانی، بازتولیدی و تصعیدی بوده است، رابطه با متن اجتماعی، انسدادی بوده یا به نفع حاکمیت سوگیری کرده است و تنها آنگاه که نوع این رابطه انتقادی بوده است، رابطه با متن اجتماعی برقرار گردیده است و حقوق و ملاحضات اجتماعی در برابر نهاد رسمی قدرت، برجسته شده است.
کلیدواژه‌ها
بینامتنیت؛ بازتولید؛ تصعید؛ انتقاد؛ تاریخ اجتماعی؛ تاریخ محلی؛ صفویه
مراجع
- ابن­منظور، محمد بن مکرم (1998). لسان­العرب. تصحیح علی شیری. بیروت: داراحیاء التراث العربی.

- احمدی، نزهت؛ حسن­مصفا، زهرا (1389). «بررسی تطبیقی رویکرد سیاسی مورخان در تاریخ­نگاری محلی گیلان از قرن نهم تا یازدهم با تکیه بر روش و بینش مورخان». تاریخ­نگری و تاریخ­نگاری. 20 (5)، 1-20.

- ارسلانی، یدالله (1386). «نگاهی به تاریخ گیلان و دیلمستان». گیلان ما. 7 (3)، 132-141.

- استنفورد، مایکل (1384). درآمدی بر تاریخ­پژوهی. ترجمه مسعود صادقی. تهران: سمت و دانشگاه امام صادق(ع).

-  اسون، پل لوران (1386). واژگان فروید. ترجمه کرامت موللی. تهران: نی.

- آرام، محمدباقر (1386). اندیشه تاریخ­نگاری عصر صفوی. تهران: امیرکبیر.

- حسن­زاده، اسماعیل (1386). «تاریخ­نگری و تاریخ­نگاری عمادالدین کاتب اصفهانی». فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س). 17 (56)، 1-20.

- حسن­مصفا، زهرا (1390). «بررسی تطبیقی تاریخ­نگاری محلی گیلان(قرن نهم تا یازدهمﻫ.ق». پایان­نامه کارشناسی­ارشد، به راهنمایی نزهت احمدی. تهران: دانشگاه الزهرا(س)، دانشکده ادبیات.

- حمیدی، جعفر (1372). تاریخ­نگاران، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.

- خسروی، علی؛ معمار، ثریا (1400). «چگونگی تطبیق فرایند و ساختار مسئله­مندی وضعیت جامعه­شناسی در ایران». جامعه­شناسی ایران. 22 (1)، 119-158.

- روزنتال، فرانتس (1365). تاریخ تاریخ­نگاری در اسلام. ترجمه اسدالله آزاد. مشهد: آستان قدس رضوی.

- سالم، سعدالله محمد (2007). مملکه النص. بیروت: دارالکتاب العالمی.

- سجادی، سیدصادق؛ عالم­زاده، هادی (1380). تاریخ­نگاری در اسلام. تهران: سمت.

- شایسته، فریدون (1379). «جایگاه کتاب «تاریخ گیلان» اثر عبدالفتاح فومنی در مطالعات دوره صفوی». کتاب ماه تاریخ و جغرافیا. (37 و 38)، 118-121.

- عمادی، عبدالرحمان (1380). تاریخ گیلان و دیلمستان. نشریه راهنمای کتاب، جلد چهارم.

- فروید، زیگموند (1357). آینده یک پندار. ترجمه و تحشیه و مقدمه هاشم رضی. تهران: آسیا.

- کریستوا، ژولیا (1388). «ما دو تا» یا تاریخ/ داستان بینامتنیت در: فردیت اشتراکی. ترجمه مهرداد پارسا. تهران: روزبهان.

- کیوان، عبدالعاطی (1998). التناص القرآنی فی شعر امل دنقل. قاهره: مکتبه النهضه المصریه.

- گراهام، آلن (1380). بینامتنیت. ترجمه پیام یزدانجو. تهران: مرکز.

- ماضی، شکری عزیز (2005). فی نظریه الادب. بیروت: المؤسسه العربیه للدراسات و النشر.

- مرعشی، ظهیرالدین (1364). تاریخ گیلان و دیلمستان. تصحیح منوچهر ستوده. تهران: بنیاد فرهنگ و ایران.

- مرعشی، ظهیرالدین (1345). تاریخ طبرستان، رویان و مازندران. تصحیح حسن تسبیحی. تهران: مطبوعاتی شرق.

- مکاریک، ایرناریما (1385). دانشنامه نظریه­های ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه.

- موسی، خلیل (2000). قرائات فی الشعر العربی الحدیث المعاصر. دمشق: اتحاد الکتاب العرب.

- نجف­زاده، قدیر (1393). «بازتاب گرایش­های اجتماعی، اقتصادی و مذهبی در منابع محلی گیلان در عصر صفوی»، تاریخنامه خوارزمی. 2 (6)، 104-140.

- Melville, Charles. (2000). Persian Local Histories: Views from the Wings. Iranian Studies. 33  (1 & 2), 7-14

- Creswell, John W. (2014). Research Design: Qualitative, Quantitative and Mixeds Approaches. California: Sage.

- Genette, Gérard. (1997). Palimpsestes. La littérature au second degré. Paris: Seuil.

- Rabau, Sophi. (2002). L'intertextualité. Paris: Flammarion [In French].

- Piégay-Gros, Nathalie. (1996). Introduction à l'intertextualité. Paris: Dunod.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 210
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 307





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب