پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,240 |
| تعداد مقالات | 67,871 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,432,262 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,200,915 |
تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب‌های زیرزمینی دشت دامغان با استفاده از زمین آمار | ||
| اکوهیدرولوژی | ||
| دوره 9، شماره 3، مهر 1401، صفحه 461-474 اصل مقاله (1.55 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2022.335442.1587 | ||
| نویسندگان | ||
| بهناز مستوفی پور1؛ فاطمه شکریان* 2؛ منصوره کارگر3؛ لیلا غلامی4 | ||
| 1دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| 2استادیار گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ساری، ایران | ||
| 3دکتری علوم مرتع، ادارۀ کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز، کرج | ||
| 4دانشیار گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| چکیده | ||
| دشت دامغان در استان سمنان به دلیل کمبود منابع آب نیازمند بررسی وضعیت منابع آبی برای مدیریت بهتر است. منابع آبی قابل استفاده در این منطقه از چشمه و چاه تأمین میشود. پژوهش حاضر با هدف تهیۀ نقشۀ توزیع مکانی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی و مقایسۀ آنها در نقاط متفاوت سطح آبخوان با استفاده از روشهای زمینآماری پرداخته است. متغیرهای اندازهگیری شامل (TDS، pH،EC، HCO3،- Cl، Ca++، Na+، %Na+، SO42-) هستند. نتایج حاصل از آمار توصیفی در چاه عمیق نشان داد بیشترین درصد تغییرات مربوط به متغیرهایMg و SO42- و کمترین درصد تغییرات به pH اختصاص دارد. بیشترین درصد تغییرات در چاه نیمه‌عمیق مربوط به متغیر HCO3-و در چشمه مربوط به Cl است. همچنین، بیشترین درصد تغییرات در قنات به کلر و کلسیم و کمترین درصد تغییرات به TDS اختصاص دارد. بیشترین درصد تغییرات در چاه نیمه‌عمیق به آنیون بی‌کربنات اختصاص یافت و کمترین درصد تغییرات مربوط به pH است. در بین منابع آب زیرزمینی، چشمه نتایج بهتری از نظر ضرایب رگرسیونی و مدلهای واریوگرامی از خود نشان داد. نتایج حاصل از تغییرات زمانی بیانگر آن بود که پارامترهای کیفی اندازهگیریشده بیشترین تغییرات را در فصل پاییز و اواخر بهار داشتهاند. نتیجۀ کلی این تحقیق بیانگر آن است که روش کریجینگ با سمیواریوگرامهای کروی روش مناسبی برای میانیابی ارزیابی مکانی متغیرهای کیفی آب‌های زیرزمینی دشت دامغان به شمار میرود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آب زیرزمینی؛ دشت دامغان؛ زمینآمار؛ کیفیت آب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Spatial and temporal changes of groundwater quality in Damghan plain using geostatistics | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Behnaz Mostofipour1؛ Fatemeh Shokrian2؛ Mansoureh Kargar3؛ Leila Gholami4 | ||
| 1M. Sc graduated, Department of sciences and watershed management, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran | ||
| 2Assistant professor, Department of sciences and watershed management, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran | ||
| 3Ph.D Natural Resources and Watershed Management Administration of Alborz province, Karaj | ||
| 4Associate professor, Department of Sciences and Watershed Management, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Damghan plain located in Semnan province and due to lack of water resources need to study the status of water resources for better management. Water resources used in this area supplied from springs and wells. the present study aimed to prepare a spatial distribution map of groundwater quality parameters and compare them in different parts of the aquifer surface using geostatistical methods. Measurement parameters in wells, springs and qanat are (TDS, pH, EC, HCO3-, Cl, Ca++, Na+, %Na, SO42-). The results of descriptive statistics in deep well showed that the highest percentage of changes related to Mg and SO42 variables and the lowest percentage of changes were related to pH. The highest percentage of changes in the semi-deep well is related to HCO3 variable and in the spring it is related to Cl. Also, the highest percentage of changes in Qanat is related to chlorine and calcium, while the lowest percentage of changes is related to TDS. The highest percentage of changes in semi-deep well was allocated to bicarbonate anion and the lowest percentage of changes was related to pH. Among the underground water sources, the spring showed better results in terms of regression coefficients and variogram models. The results of the time changes indicated that the measured qualitative parameters had the most changes in autumn and late spring. The general result of this research indicates that the kriging method with spherical semi-variograms is a suitable method for spatial evaluation of groundwater quality variables in Damghan plain. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Groundwater, Damghan plain Geostatistics, Water quality | ||
| مراجع | ||
|
[1] Hejazi SA, Akbari B. The importance of water resources management in Iran with emphasis on groundwater. 7th National Conference on Agriculture and Sustainable Natural Resources. Tehran, Center for Strategies for Achieving Sustainable Development-Mehr Arvand Higher Education Institute. 2017. [Persian]
[2] Foster SSD, Chilton PJ. Groundwater: the processes and global significance of aquifer degradation. Philos Trans R Soc London B. 2003; 358:1957-1972.
[3] DaanobaSunkari E, Seidu J, Ewusi A. Hydrogeochemical evolution and assessment of groundwater quality in the Togo and Dahomeyan aquifers, Greater Accra Region, Ghana. Environmental Research, 2022; 208: 112679.
[4] Sharifikia M, Afzali AA, Shayan S. Extraction and evaluation of the effects of geomorphological phenomena due to subsidence in Damghan plain. Geomorphology Research.2015; 4 (2): 60-74[Persian].
[5] Soltani A, Soltani M. Soleimani K. Shu city groundwater quality assessment for drinking. Echo Hydrology.2018; 5(4): 1135-1146 [Persian].
[6] Sadeghi M, Babaali HR. Spatial and Temporal Analysis of Groundwater and Surface Water Quality Parameters of Al-Shater Plain by ANOVA and Statistical Models. New Findings in Applied Geology.2020; 14(27): 72-84 [Persian].
[7] Farabi M. Evaluation of Factors Affecting Chemical Quality and Nitrate Pollution of Groundwater Resources, Case Study: Zidon Plain Aquifer. Iranian Journal of Irrigation and Water Engineering.2020; 10 (40): 191-209. [Persian]
[8] Eskandari Dameneh H, Khosravi H, Abolhasani Zarjoo A. Assessing the Effect of Land Use Changes on Groundwater Quality of Zarand Plain using Satellite Images and Geostatistical. Journal of Natural Environmental Hazards. 2019; 8(20):68-82. [Persian]
[9] Ruybal CJ, Hogue TS, McCray JE. Evaluation of Groundwater Levels in the Arapahoe Aquifer Using Spatiotemporal Regression Kriging. Water Resources Research. 2019; 55(4):2820-2837.
[10] Bhadra T, Hazra S, Sinha Ray SP, Barman BCH. Assessing the groundwater quality of the coastal aquifers of a vulnerable delta: A case study of the Sundarban Biosphere Reserve, India. Groundwater for sustainable development. 2020;11: 1-34.
[11] Bodrud-Doza MD, Bhuiyan M, Bhuiyan M, IslamDidar Y, Authors M, Safiur Rahman M, et al. Delineation of trace metals contamination in groundwater using geostatistical techniques: A study on Dhaka City of Bangladesh. Groundwater for Sustain Develop.2019; 9: 1-42.
[12] Mohammadi S, Salajeghe A. Investigation of spatial and temporal changes in groundwater quality with the help of the best geostatistical estimator (Case study: Kerman plain). Water Management Science and Engine. 2017; 11 (39):60-49 [Persian].
[13] Saberi A, Soltani gerdfaramarzi S, Miryaghoobzadeh MH. Drought assessment using meteorological indicators and remote sensing (Case study: West Azerbaijan province). Journal of the Earth and Space Physics: 2018;44(2):439-461 [Persian].
[14] Goovaerts P. Geostatistics of natural resources evaluation. Oxford University Press, New York;1997.
[15] Webster R, Oliver MA. Geostatistics for environmental scientists. John Wiley & Sons, Ltd., Chichester. UK; 2001.
[16] Pirzadeh B, Asoor T. Analysis of spatial and temporal changes of groundwater quality parameters using geostatistical methods and GIS (Case study: Sirjan plain). Journal of Irrigation and Water Engineering. 2010; 11 (42):266-275. [Persian]
[17] Taghizadeh mehrgerdi RA, Zareian jahromi M, Mahmood SH, Heidari A, Sarmadian F. Investigation of spatial interpolation methods to determine spatial variations in groundwater quality characteristics of Rafsanjan plain. Iranian. Journal of Watershed Management Science. Engineering.2008; 2 (5): 63-70 [Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 180 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 120 |
||