سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات162
تعداد شماره‌ها6,692
تعداد مقالات72,229
تعداد مشاهده مقاله129,178,547
تعداد دریافت فایل اصل مقاله102,006,474
سالم, علی اصغر, عزیزخانی, معصومه, عرب یارمحمدی, جواد. (1401). اثر حذف نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی خوراکی بر توزیع درآمد در مناطق شهری ایران بر اساس شبیه سازی داده های خرد با استفاده از مدل EASI. , 57(1), 125-156. doi: 10.22059/jte.2022.345048.1008676
علی اصغر سالم; معصومه عزیزخانی; جواد عرب یارمحمدی. "اثر حذف نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی خوراکی بر توزیع درآمد در مناطق شهری ایران بر اساس شبیه سازی داده های خرد با استفاده از مدل EASI". , 57, 1, 1401, 125-156. doi: 10.22059/jte.2022.345048.1008676
سالم, علی اصغر, عزیزخانی, معصومه, عرب یارمحمدی, جواد. (1401). 'اثر حذف نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی خوراکی بر توزیع درآمد در مناطق شهری ایران بر اساس شبیه سازی داده های خرد با استفاده از مدل EASI', , 57(1), pp. 125-156. doi: 10.22059/jte.2022.345048.1008676
سالم, علی اصغر, عزیزخانی, معصومه, عرب یارمحمدی, جواد. اثر حذف نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی خوراکی بر توزیع درآمد در مناطق شهری ایران بر اساس شبیه سازی داده های خرد با استفاده از مدل EASI. , 1401; 57(1): 125-156. doi: 10.22059/jte.2022.345048.1008676

اثر حذف نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی خوراکی بر توزیع درآمد در مناطق شهری ایران بر اساس شبیه سازی داده های خرد با استفاده از مدل EASI

فصلنامه تحقیقات اقتصادی
مقاله 5، دوره 57، شماره 1 - شماره پیاپی 138، اردیبهشت 1401، صفحه 125-156    اصل مقاله (1.39 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jte.2022.345048.1008676
نویسندگان
علی اصغر سالم1؛ معصومه عزیزخانی* 2؛ جواد عرب یارمحمدی3
1دانشیار گروه اقتصاد نظری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2دانشجوی کارشناسی ارشد، اقتصاد انرژی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3استادیار پژوهشکده امور اقتصادی، تهران، ایران
چکیده
در ابتدای سال 1397 با هدف حمایت از اقشار ضعیف جامعه، سیاست ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی به‌ویژه مواد غذایی اجرایی شد، پس از گذشت چهار سال، در 19 اردیبهشت­ماه سال 1401، با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد کشور، دولت به­ منظور هدفمندی یارانه­ ها و اصلاح عوارض منفی ناشی از اعمال این سیاست و بهبود وضعیت اقتصادی؛ اقدام به حذف آن برای برخی اقلام از جمله گوشت قرمز، گوشت مرغ، تخم­ مرغ، لبنیات و روغن­نباتی کرده است و به صورت نقد، مبلغ 400.000 تومان به دهک­ های اول تا سوم و 300.000 تومان به دهک­ های چهارم تا نهم جهت جبران میزان رفاه از دست­ رفته خانوار، پرداخت می‌کند. این مطالعه به بررسی آثار حذف ارز ترجیحی بر تقاضای گروه‌های خوراکی فوق و غیرخوراکی شامل پوشاک، مسکن، حمل­و­نقل و سایر گروه­ ها که ضریب اهمیت بالایی در سبد مصرفی خانوار دارند، با در نظر گرفتن برخی متغیرهای جمعیت­ شناختی شامل اندازه خانوار، جنسیت، سن، تحصیلات و شاغل بودن سرپرست خانوار؛ در هفته ­های نخست به‌کارگیری این سیاست پرداخته است. برای محاسبه درصد افزایش قیمت اقلام خوراکی مورد مطالعه در فاصله قبل و بعد از اجرای طرح مذکور، قیمت­ های رسمی اعلام شده وزارت صمت، مبنای کار قرار گرفته است، لذا با به‌کارگیری مدل سیستم تقاضای EASI و استخراج کشش­ های قیمتی و درآمدی و شبیه‌سازی اطلاعات هزینه­ ای تک تک خانوارها پس از اجرای سیاست مذکور با استفاده از معیار تغییرات جبرانی (CV) و محاسبه دوباره ضریب جینی، به بررسی تأثیر اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی بر رفاه خانوارهای شهری در ایران پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد، در صورت اجرای کامل سیاست مذکور توسط دولت و مفروض بر ثابت ماندن قیمت سایر گروه‌های کالایی، در کوتاه‌مدت، بهبود نسبی در شاخص ضریب جینی که بیانگر کاهش نابرابری است، حاصل می‌شود.
طبقه‌بندی JLE: C32, E42, F37, D63
 
کلیدواژه‌ها
مدل سیستم تقاضای EASI؛ نرخ ارز ترجیحی؛ شبیه­ سازی داده­ های خرد؛ ضریب جینی
مراجع
  1. پروین، سهیلا (1389). تأثیر تغییر قیمت بر فقر. اقتصاد مقداری،7(2)، 95-117.
  2. جعفری‌صمیمی، احمد و فرج‌زاده، زهرا (۱۳۹۳). بررسی عوامل مؤثر بر شاخص قیمت مواد غذایی در ایران. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 41(1)، 1-16.‎
  3. خرمی­مقدم، سیمین، زارع مهرجردی، محمدرضا، مهرابی­بشرآبادی، حسین و بخشوده، محمد (۱۳۹۳). تحلیل اثر کاهش یارانه مواد غذایی بر روی نابرابری درآمدی. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 11(1)، ۱-۱۶.
  4. خداپرست، جلیل، اشک­تراب، نیلوفر و نعمت­الهی، زهرا (۱۳۹۷). آثار افزایش قیمت کالاهای خوراکی بر رفاه و فقر خانوارهای شهری ایران. اقتصاد و توسعه کشاورزی، 32(4)، 287-298.‎
  5. دادگر، یداله، نظری، روح‌اله (1390). تحلیل رفاهی سیاست­های یارانه­ها در اقتصاد ایران.‎ رفاه اجتماعی. ۱۱ (۴۲). ۳۳۷-۳۸۰.
  6. رحیمی­نیا، هیوا. اکبری مقدم، بیت­اله (1395). آثار اصلاح یارانه­ها بر نابرابری رفاهی در ایران (مدل­سازی CGE و شاخص تغییرات معادل (EV). مطالعات اقتصادی کاربردی ایران. 5 (17). ۲۴۳-۲۷۱.‎
  7. صحبتی، زهرا، خسروی‌نژاد، علی­اکبر و خداداد­کاشی، فرهاد (۱۳۹۲). ارزیابی افزایش قیمت مواد‏ غذایی بر رفاه خانوارهای شهری ایران. راهبرد اقتصادی. 2 (4).‎ 73-93.
  8. قهرمان‌زاده، محمد، ضیایی، محمدباقر، پیش­بهار، اسماعیل و دشتی، قادر (1394). اندازه‌گیری تأثیر افزایش قیمت مواد غذایی بر رفاه خانوارهای شهری ایرانی.‎ اقتصاد کشاورزی، ۹ (۴). ۹۷-۱۱۹.
  9. مهرآرا، محسن و حسنی پارسا، الناز (1399). بررسی تأثیر افزایش قیمت مواد غذایی بر رفاه خانوارهای شهری در ایران. مجلس و راهبرد، 27 (104)، 323-349.
  10. Abdulai, A. (2002). Household demand for food in Switzerland. A quadratic almost ideal demand system. Swiss Journal of Economics and Statistics (SJES), 138(I), 1–18.
  11. Adeyonu, A. G., Shittu, A. M., Kehinde, M. O., & Adekunle, C. P. (2021). Farm Households’ Demand Response to Escalating Food Prices in Nigeria. Journal of Applied Economics, 24(1), 555-576.
  12. Adekunle, C. P., Akinbode, S. O., Shittu, A. M., & Momoh, S. (2020). Food price changes and farm households’ welfare in Nigeria: Direct and indirect approach. Journal of Applied Economics, 23(1), 409-425.
  13. Allo, A. G., Satriawan, E., & Arsyad, L. (2018). The impact of rising food prices on farmers welfare in Indonesia. Journal of Indonesian Economy & Business, 33(3).
  14. Babu, S. C., Gajanan, S. N., & Hallam, J. A. (2017). Consumer theory and estimation of demand for food. Nutrition Economics, 81–115.
  15. Berry, A. (2018). Compensating households from carbon tax regressivity and fuel poverty: a microsimulation study. HYPERLINK "https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01691088" hal-01691088
  16. Caracciolo, F., Depalo, D., & Macias, J. B. (2014). Food price changes and poverty in Zambia: An empirical assessment using household microdata. Journal of International development, 26(4), 492-507.
  17. Caillavet, F., Fadhuile, A., & Nichèle, V. (2019). Assessing the distributional effects of carbon taxes on food: Inequalities and nutritional insights in France. Ecological Economics, 163, 20-31.
  18. Eisner, A., Kulmer, V., & Kortschak, D. (2021). Distributional effects of carbon pricing when considering household heterogeneity: An EASI application for Austria. Energy Policy, 156, 112478
  19. Faharuddin, F., Yamin, M., Mulyana, A., & Yunita, Y. (2022). Impact of food price increases on poverty in Indonesia: empirical evidence from cross-sectional data. Journal of Asian Business and Economic Studies.
  20. Hovhannisyan, V., & Shanoyan, A. (2020). An empirical analysis of the welfare consequences of rising food prices in urban China: The EASI approach. Applied Economic Perspectives and Policy, 42(4), 796-814.
  21. Hausman, J. “Exact Consumer’s Surplus and Deadweight Loss.” The American Economic Review, 71(1981):662–76.
  22. Headey, D. )2011(. Rethinking the Global Food Crisis: The Role of Trade Shocks. Food Policy, 36(2):136-146.
  23. Kargbo, J. M. (2000). Impacts of monetary and macroeconomic factors on food prices in eastern and southern Africa. Applied Economics,32(11), 1373-1389.
  24. Lewbel, A., & Pendakur, K. (2009). Tricks with Hicks: The EASI demand system. American Economic Review, 99(3), 827-63.
  25. Mohtadi, S., & Castells-Quintana, D. (2021). The distributional dimension of the resource curse: Commodity price shocks and income inequality. Structural Change and Economic Dynamics, 59, 63-78.
  26. Kakwani, N., Soares, F. V., & Son, H. H. (2005). Conditional cash transfers in African countries. Brasilia: International Poverty Centre, United Nations Development Programme.
  27. Obayelu, A. E. (2010). Global food price increases and nutritional status of nigerians: the determinants. Coping Strategies, Policy Responses and Implications, ARPN Journal of Agricultural and Biological Science, 5(2), 67–80. 
  28. Reaños, M. A. T. (2021). Floods, flood policies and changes in welfare and inequality: Evidence from Germany. Ecological Economics,180, 106879.
  29. Shimeles, A., & Woldemichael, A. (2013). Rising food prices and household welfare in Ethiopia: evidence from micro data. African Development Bank Group, Working Paper Series, No(182).
  30. Zhen, C., Finkelstein, E. A., Nonnemaker, J. M., Karns, S. A., & Todd, J. E. (2014). Predicting the effects of sugar sweetened beverage taxes on food and beverage demand in a large demand system. American journal of agricultural economics, 96(1), 1-25.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 929
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 532





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب