تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,006 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,494,476 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,755,505 |
بررسی تطبیقی عناصر داستان در داستانهای کوتاه آتش خاموش سیمین دانشور و آینههای مردم وداد سکاکینی | ||
پژوهش های ایران شناسی | ||
دوره 12، شماره 1، اردیبهشت 1401، صفحه 130-149 اصل مقاله (703.11 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2022.343001.1114 | ||
نویسندگان | ||
محمود فضیلت* 1؛ دیانا المحمود2 | ||
1استاد زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران | ||
2دانشجو دکتری زبان و ادبیات فارسی گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
ادبیات تطبیقی از مباحث مهم پژوهش ادبی به شمار میرود و میتواند نشاندهندهی تاثیر و تاثر ادبیات در ملتهای مختلف باشد، همچنین داستان و داستاننویسی از مهمترین ارکان ادبیات به شمار میرود و شناخت عناصر داستان به درک بهتری از آن میانجامد. در این مقاله سعی شده با بررسی تطبیقی عناصر داستانی در اولین مجموعهی داستان کوتاه دو نویسندهی زن در ایران و سوریه یعنی "آتش خاموش" نوشتهی خانم سیمین دانشور و "آینههای مردم" نوشتهی خانم وداد سکاکینی به وجوه تفاوت و اشتراک موجود در سبک و عناصر داستانی پرداخته شود. ادبیات قدیم در ایران و سوریه با مفهوم قصهگویی و حکایت پیوند خورده و هر دو کشور همزمان با پدیدهی داستان کوتاه به عنوان نوع ادبی معاصر آشنا شدند و تجربههای داستاننویسی در این دو کشور شرقی با نویسندگان مرد شروع شده ولی دیر یا زود زنان نویسنده هم به جمع نویسندگان داستان کوتاه پیوستند، در ایران سال 1327 ش/ 1948 م سیمین دانشور با چاپ کتاب آتش خاموش که اولین مجموعه داستان به قلم یک زن و به زبان فارسی است؛ ظهور یک داستاننویس زن را نوید داد. در سوریه، پیشگام داستاننویسی میان زنان وداد سکاکینی بود که ابتدا داستان-هایش را در ستون داستان هفتگی در بعضی مجلهها چاپ میکرد سپس اولین مجموعهی داستانی خود "مرایا الناس" (آینههای مردم) سال 1324ش/ 1945م به چاپ رساند. عمده ترین موضوعاتی که زنان در ابتدا به آن توجه داشتند، مسائل مربوط به زنان بود، اما بعدها، زنان به مسائل مختلفی که مربوط به انسان، کودک، خانواده و وطن است، رسیدگی کردند. نویسندگان زن سعی کردند به تدریج به تکنیک های فنی در نگارش داستان کوتاه بپردازند که بعدها به ارتقای سطح داستان کوتاه در ایران و سوریه کمک کرد. میان نخستین مجموعهی داستان کوتاه اثر نویسندگان زن در ایران و سوریه مشترکات زیادی وجود دارد که نشاندهندهی داستاننویسی خاص در دورهی انشانویسی و نگارش گزارشی بوده است و کمتر از فنون کاربردی داستان کوتاه هنری برخوردار هستند، ولی اهمیت بسیاری دارند زیرا که در زمرهی پیشروان و طلایهداران داستان کوتاه بودهاند و تاثیر فراوانی در مجموعههای داستانی گذاشتهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
داستان؛ کوتاه؛ دانشور؛ سکاکینی؛ سوریه؛ ایران | ||
مراجع | ||
منابع
ـ آسا برگر، آرتور، 1380، روایت در فرهنگ عامیانه، رسانه و زندگی روزمره، ترجمة محمدرضا لیراوی، تهران. سروش.
ـ أبو شنب، عادل، 1974، صفحات مجهوله فی تاریخ القصه السوریه، دمشق، وزارت فرهنگ و ارشاد ملی.
ـ اخوت، احمد، 1371، دستور زبان داستان، اصفهان، فردا.
ـ اسکاتکارد، اورسون، 1387، شخصیتپردازی و زاویۀ دید در داستان، ترجمۀ پریسا خسروی سامانی، چاپ 1، اهواز، رسش.
ـ برسلر، چارلز، 1389، درآمدی بر نظریهها و روشهای نقد ادبی، ترجمۀ مصطفی میرعابدینی، چاپ 2، تهران، نیلوفر.
ـ بوتور، میشل، 1379، جستاری در باب رمان، ترجمۀ سعید شهرتاش، چاپ 1، تهران، سروش.
ـ داد، سیما، 1383، فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ 2، تهران، مروارید.
ـ دانشور، سیمین، 1327، آتش خاموش، تهران، علمی.
ـ درویشیان، علیاشرف و رضا خندان، 1380، داستانهای محبوب من، جلد 7، تهران، چشمه.
ـ دقیقیان، شیریندخت، 1371، منشأ شخصیت در ادبیات داستانی. چاپ 1، تهران، نویسنده.
ـ سکاکینی، وداد، 1945، مرایا الناس، مصر، مکتبة مصر.
ـ شریفی، محمد و محمدرضا جعفری، 1387، فرهنگ ادبیات فارسی، چاپ 1، تهران، فرهنگ نشر نو و معین.
ـ شمیسا، سیروس، 1379، انواع ادبی، چاپ 7، تهران، فردوس.
ـ مککی، رابرت، 1385، داستان، ساختار، سبک و اصول فیلمنامهنویسی، ترجمۀ محمد گذرآبادی، چاپ 2، تهران، هرمس.
ـ میرصادقی، جمال، 1366، ادبیات داستانی (قصه، داستان کوتاه، رمان)، چاپ 1، تهران، شفا.
ـ میرصادقى، جمال، 1364، عناصر داستان، چاپ 1، تهران، شفا.
ـ میرعابدینی، حسین، 1386، صد سال داستاننویسی ایران، جلد 1، تهران، نگاه.
ـ یونسی، ابراهیم، 1396، هنر داستاننویسی، چاپ 13، تهران، نگاه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 421 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 254 |