
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,692 |
تعداد مقالات | 72,232 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,192,783 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,023,727 |
بررسی زبان ادبی و زبان علمی و تاریخی در تاریخ رشیدی و تبیین شاخصههای آنها | ||
پژوهش های ایران شناسی | ||
دوره 13، شماره 4، اسفند 1402، صفحه 69-88 اصل مقاله (601.33 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2022.348655.1151 | ||
نویسندگان | ||
الهام ترکاشوند1؛ علی محمدی* 2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات دانشگاه بوعلی سینا همدان ایران | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات دانشگاه بوعلی سینا همدان ایران | ||
چکیده | ||
تاریخ رشیدی، به دورة تیموری تعلق دارد و به قلم میرزاحیدر دوغلات نوشته شده و موضوع آن تبیین حادثهها و کشمکشهایی است که برای برخی از نوادگان چنگیزخان و میرزایان دوغلات رخ داده و از قلم تاریخنویسان افتاده است. میدان اینکشمکشها، بخشهایی از چین امروزی، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان، افغانستان و تاجیکستان است. اهمیت اینکتاب در این است که حدود پنج قرن پیش، در کشمیر و بیرون از حوزة جغرافیایی کشور ایران، به دست یک مغول سوادآموخته، در مکتب هرات، نوشته شده است. جدای از تاریخ، این کتاب گرانسنگ را میتوان از دیدگاه زبان، ادبیات و بلاغت نیز بررسی کرد. دستاوردهای این پژوهش نشان میدهد که نویسنده، با بهرهمندی از صنعتهای لفظی و معنوی و استفاده از شیوة خاص زبان روایی، نبوغ خود را در زمینة ادبیات شکوفا کرده است. او، بهعنوان یک نویسندة کلاسیک، سعی کرده اثرش را، هم از حیث محتوا و هم از جهت فرم ادبی، خردمندانه و مورد پسند علما و ادبا بنویسد. ازینرو، تاریخ رشیدی، حاوی چاشنیهای ادبی و بلاغی است که در احساسات و عواطف مخاطبان تأثیر شایسته میگذارد. در این پژوهش، که به شیوة کتابخانهای و تبیین و تحلیل محتوا انجام گرفته، نخست به شناسایی و استخراج بخشهایی از متن میپردازیم که از نظر زبانی و ادبی برجستگیهای ویژهای داشته است. سپس فراز و فرود بخشهای دیگر را، از نظر زبان و بلاغت، به شیوة آماری نشان خواهیم داد تا درنهایت، با رسم نمودار، جلوههای متفاوت زبان روایی و بلاغت را در اینکتاب نشان داده باشیم. | ||
کلیدواژهها | ||
تاریخ رشیدی؛ زبان ادبی؛ زبان تاریخی؛ زبان علمی؛ بلاغت. | ||
مراجع | ||
اشرفی، م.م (1386). بهزاد و شکلگیری مکتب مینیاتور بخارا در قرن 16 میلادی، ترجمة نسترن زندی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ایگلتون، تری (1386). پیشدرآمدی بر نظریة ادبی، ترجمة عباس مخبر، تهران: مرکز.
بیکبابایی، بهروز (1399). «تحلیل سبکشناسانة تاریخ رشیدی اثر محمدحیدر دوغلات»، ماهنامة تخصصی سبکشناسی و نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، س 13، ش8، ص1ـ22.
حبیبی، عبدالحی (1355). هنر عهد تیموریان، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
حقشناس، علیمحمد (1370). مقالات ادبی و زبانشناختی، تهران: نیلوفر.
خطیبی، رهبر (1390). فن نثر در ادب پارسی، چ6، تهران: زوار.
دوغلات، میرزامحمدحیدر (1383). تاریخ رشیدی، تصحیح عباسقلی غفاریفرد، تهران: میراث مکتوب.
سارتر، ژانپل (1363). ادبیات چیست، ترجمة ابوالحسن نجفی و مصطفی رحیمی، تهران: نیلوفر.
سودآور، ابوالعلاء (1380). هنر دربارهای ایران، ترجمة ناهید محمدشمیرانی، تهران: کارنگ.
محمدی، علی (1388). «ضرورت بازنگری تاریخ رشیدی»، آینة میراث، ش45، صص253ـ272.
ولک، رنه؛ آستین، وارن (1382). نظریة ادبیات، ترجمة ضیاء موحد و پرویز مهاجر، چ2، تهران: علمی و فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 602 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 213 |