سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات157
تعداد شماره‌ها6,060
تعداد مقالات66,206
تعداد مشاهده مقاله111,674,106
تعداد دریافت فایل اصل مقاله86,289,077
صالحی, صادق, نیازی کومله, اعظم, بیانی, فرهاد. (1401). مطالعۀ جامعه‌شناختی اثر انگیزش محافظت بر رفتارهای محیط‌زیستی در دوران پاندمی کرونا. , 11(4), 1009-1022. doi: 10.22059/jisr.2022.328866.1230
صادق صالحی; اعظم نیازی کومله; فرهاد بیانی. "مطالعۀ جامعه‌شناختی اثر انگیزش محافظت بر رفتارهای محیط‌زیستی در دوران پاندمی کرونا". , 11, 4, 1401, 1009-1022. doi: 10.22059/jisr.2022.328866.1230
صالحی, صادق, نیازی کومله, اعظم, بیانی, فرهاد. (1401). 'مطالعۀ جامعه‌شناختی اثر انگیزش محافظت بر رفتارهای محیط‌زیستی در دوران پاندمی کرونا', , 11(4), pp. 1009-1022. doi: 10.22059/jisr.2022.328866.1230
صالحی, صادق, نیازی کومله, اعظم, بیانی, فرهاد. مطالعۀ جامعه‌شناختی اثر انگیزش محافظت بر رفتارهای محیط‌زیستی در دوران پاندمی کرونا. , 1401; 11(4): 1009-1022. doi: 10.22059/jisr.2022.328866.1230

مطالعۀ جامعه‌شناختی اثر انگیزش محافظت بر رفتارهای محیط‌زیستی در دوران پاندمی کرونا

مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
مقاله 8، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 45، دی 1401، صفحه 1009-1022    اصل مقاله (780.11 K)
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jisr.2022.328866.1230
نویسندگان
صادق صالحی* 1؛ اعظم نیازی کومله2؛ فرهاد بیانی3
1دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران
2دکتری سیاست‌گذاری فرهنگی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی
3استادیار جامعه‌شناسی، گروه مطالعات علم و فناوری، مؤسسۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم،
چکیده
مقدمه: بیماری کووید-19 چالشی جهانی در قرن بیست‌ویکم است که برای نخستین بار در شهر ووهان چین در دسامبر 2019 گزارش شد. به‌دلیل شیوع گستردۀ این بیماری در سراسر جهان از جمله ایران و تأثیر آن بر حوزه‌های مختلف زندگی انسان معاصر، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر بیماری کووید-19 بر رفتارهای محیط‌زیستی شهروندان شهر تهران با استفاده از نظریۀ انگیزش محافظت پرداخته است.
روش: روش تحقیق مطالعۀ حاضر پیمایشی است. جامعۀ آماری تحقیق شهروندان تهران به تعداد 8,693,706 نفر و حجم نمونه 400 نفر است و به‌منظور دسترسی به افراد نمونه از روش نمونه‌گیری دردسترس استفاده شده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه است که از روایی و پایایی لازم برخوردار است.
یافته ­ها: یافته‌ها نشان داد انگیزش محافظت بر رفتار محیط‌زیستی اثر مستقیم و معناداری (بتا= 193/0 و 000/0 = Sig) دارد. واریانس تبیین‌شده 19 درصد است. همچنین در بین مؤلفه‌های انگیزش محافظت، بیشترین و کمترین درصد از میانگین نمرۀ قابل‌اکتساب به‌ترتیب به ترس (88/79 درصد) و رفتار محیط‌زیستی (52 درصد) اختصاص داشته است. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد بین متغیرهای تهدید درک‌شده (بتا= 257/0)، حساسیت درک‌شده (بتا= 225/0) و کارایی پاسخ (بتا= 351/0) با رفتار محیط‌زیستی رابطۀ مستقیم و معنادار وجود دارد.
نتیجه ­گیری: نتایج این مطالعه، نقش سازه‌های انگیزش محافظت (تهدید درک‌شده، حساسیت درک‌شده و کارایی پاسخ) و ترس را بر رفتارهای محیط‌زیستی تأیید می‌کند. این نتایج می‌تواند در هرگونه سیاست‌گذاری اطلاع‌رسانی و ترغیبی در زمینۀ کووید-19 و نیز آموزش‌های مرتبط بهداشتی مورد توجه جدی قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
انگیزش محافظت؛ رفتار محیط‌زیستی؛ کووید-19؛ اطلاع‌رسانی سیاست‌گذاری
عنوان مقاله [English]
The Effect of COVID-19 Disease on Environmental Behaviors: Application of Protection Motivation Theory
نویسندگان [English]
Sadegh Salehi1؛ Azam Niazi Koumaleh2؛ Farhad Bayani3
1Associate Professor. Department of Social Sciences- Development & Anthropology, University of Mazandaran
2PhD in Cultural Policy, University of Kharazmi
3Assistant Professor of Sociology, Department of Science and Technology, Institute for Social and Cultural Studies
چکیده [English]
Introduction: COVID-19 disease is one of the greatest global challenges of the 21st century, which was first reported in December 2019 in the city of Wuhan, China. Due to the wide spread of this disease throughout the world, including Iran, and its impact on various dimensions of human life, some studies focused on human behavioral effects on the environment in different populations. Identifying the behavioral factors influencing preventive behaviors for COVID-19 are crucial in devising public health policies to promote essential strategies to combat the pandemic in an efficient manner. The present study investigated the influence of COVID-19 disease on the environmental behavior of Tehran citizens with applying protection motivation theory (PMT).
Methods: In this research, a survey was conducted. The statistical population of this research was all citizens of Tehran city with a number of 8,693,706 people, out of which 400 people were selected as the sample population using the available sampling method. A questionnaire was prepared by the researchers' team to collect data. The validity of the questioned was accredited by a group of experts as face validity and its reliability were confirmed by using Alpha Cronbach.
Findings: Mean age of the participations was 35.33±8.32 years. 55.8 percent of the participants were women and 44.2 percent were men. Regression model showed perceived threat (ß =0.257), perceived costs (ß=0.225), perceived self-efficacy (ß =0.351), and perceived fear (ß=0.79.88) as the significant predictors of COVID-19 preventive behaviors. This model accounted for 19% of the variance in these behaviors. The results of the study based on regression model showed that protection motivation has a direct and significant effect on environmental behavior (Beta=0.193 and Sig=0.000). This means PMT explained 19% of variance of the dependent variable (environmental behavior).
Conclusions: The results of this study confirm that MPT explained how COVID-19 disease has affected on people environmental behavior in Tehran, Iran. In more details, the results of this study showed the role of the constructs of protective motivation (perceived threat, perceived sensitivity, and responsiveness) and fear on environmental behavior. These results challenge much health communication during the COVID-19 pandemic that has been designed to persuade people more than to inform them. These results can be used in COVID-19 information and persuasion policies and in health education.  Both persuading people and informing them are reasonable goals for health communication
کلیدواژه‌ها [English]
Protection Motivation, Environmental Behavior, COVID-19, Information, Policy Making
مراجع
خوش‌فر، غلامرضا و صالحی، صادق (1388). سرمایۀ اجتماعی و رفتار محیط‌زیستی. همایش بررسی طرح مسائل اجتماعی استان مازندران.

صبوری‌پور، مهدی و احمدی، اصغر (1399). جرائم محیط‌زیستی ناشی از کووید-19: جلوه‌ها و کاستی‌ها. فصلنامۀ تحقیقات حقوقی-ویژه‌نامۀ حقوق و کرونا، 303-328. https://doi.org/10.22034/JLR.2020.184965.1614 

شجاعی‌زاده، داوود (1379). مدل‌های مطالعۀ رفتار در آموزش بهداشت. چاپ اول. تهران: اداره کل ارتباطات و آموزش بهداشت حوزۀ معاونت بهداشتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی.  

رهائی، زهره (1393). طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامۀ رسانه‌ای مبتنی بر تئوری انگیزش محافظت در زمینۀ کشف زودرس علائم سرطان. پایان‌نامۀ دکتری. دانشگاه تربیت مدرس. تهران.

درگاه ملی آمار ایران، https://www.amar.org.ir

وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، https://behdasht.gov.ir/1399/05/20

 

  • Brouard, S., Vasilopoulos, P., & Becher, M. (2020). Sociodemographic and psychological correlates of compliance with the Covid-19 public health measures in France. Canadian Journal of Political Science/Revue Canadienne de Science Politique, 53(2), 253-258. https://doi.org/1017/S0008423920000335
  • Zangrillo, A., Beretta, L., Silvani, P., Colombo, S., Scandroglio, A. M., Dell'Acqua, A., ... & Tresoldi, M. (2020). Fast reshaping of intensive care unit facilities in a large metropolitan hospital in Milan, Italy: facing the COVID-19 pandemic emergency. Critical care and resuscitation, 22(2), 91-94. https://doi.org/51893/2020.2.pov1
  • Lai, C. C., Shih, T. P., Ko, W. C., Tang, H. J., & Hsueh, P. R. (2020). Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and coronavirus disease-2019 (COVID-19): The epidemic and the challenges. International journal of antimicrobial agents, 55(3), 105924. https://doi.org/1016/j.ijantimicag.2020.105924
  • Stern, P. C. (2000). New environmental theories: toward a coherent theory of environmentally significant behavior. Journal of Social Issues, 56(3), 407-424. https://doi.org/1111/0022-4537.00175
  • Melamed, S., Rabinowitz, S., Feiner, M., Weisberg, E., & Ribak, J. (1996). Usefulness of the protection motivation theory in explaining hearing protection device use among male industrial workers. Health Psychology, 15(3), 209.https://doi.org/1037/0278-6133.15.3.209
  • Kollmuss, A., & Agyeman, J. (2002). Mind the gap: why do people act environmentally and what are the barriers to pro-environmental behavior?. Environmental Education Research, 8(3), 239-260. https://doi.org/1080/13504620220145401
  • Khazaee-Pool, M., Naghibi, M., Pashaei, T., & Chaleshgar Kordasiabi, M. (2021). Use of protection motivation theory to assess preventive behaviors of covid-19. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences, 31(195), 19-29. https://doi.org/52547/ijhehp.10.3.285
  • Abdelrahman, M. (2020). Personality traits, risk perception, and protective behaviors of Arab residents of Qatar during the COVID-19 pandemic. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-12. https://doi.org/1007/s11469-020-00352-7
  • Leppin, A., & Aro, A. R. (2009). Risk perceptions related to SARS and avian influenza: theoretical foundations of current empirical research. International Journal of Behavioral Medicine, 16(1), 7-29. https://doi.org/1007/s12529-008-9002-8
  • Rousseau, S., & Deschacht, N. (2020). Public awareness of nature and the environment during the COVID-19 crisis. Environmental and Resource Economics, 76(4), 1149-1159. https://doi.org/1007/s10640-020-00445-w
  • Al-Rasheed, M. (2020). Protective behavior against COVID-19 among the public in Kuwait: An examination of the protection motivation theory, trust in government, and sociodemographic factors. Social Work in Public Health, 35(7), 546-556. https://doi.org/1080/19371918.2020.1806171
  • Okuhara, T., Okada, H., & Kiuchi, T. (2020, November). Predictors of staying at home during the COVID-19 pandemic and social lockdown based on protection motivation theory: A cross-sectional study in Japan. In Healthcare(Vol. 8, No. 4, p. 475). MDPI. https://doi.org/3390/healthcare8040475
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 220
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 122


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب