تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,503 |
تعداد مقالات | 70,295 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,523,951 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,748,445 |
کوچرَوی در زاگرس میانی، در دورة قاجار | ||
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
دوره 28، شماره 2، اسفند 1400، صفحه 157-183 اصل مقاله (719.23 K) | ||
نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2022.88944 | ||
نویسنده | ||
سیاوش قلی پور* | ||
دانشیار جامعهشناسی گروه جامعهشناسی دانشگاه رازی | ||
چکیده | ||
این مقاله به دنبال توصیف و تحلیل کوچرَوی در زاگرس میانی است. روش پژوهش تاریخی و فن گردآوری دادهها اسنادی است. یافتهها نشان میدهند 1.کوچروان یک سوم جامعه ایران بودند و نادیدهگرفتن آنها منجر به تحلیلهای ناقصی از تاریخ ایران شده است؛ 2. «تیول» بهعنوان یک نظام، در راستای تقویت حکومت مرکزی و استقرار نظم به طرزی متناقضنما عامل تمرکززدایی و از بین رفتن حاکمیت مطلق بود؛ 3. ایلها به دلیل مالکیت عمومی مرتع، مالکیت خصوصی دام، همبستگی شدید و نیروی نظامی، همواره بهعنوان نیروهای اجتماعی قدرتمندی در درون جامعه ایرانی نقش سیاسی پررنگی داشتند؛ 4. با اینکه واحد تولیدی خانوار بود، اما منزوی و پراکنده نبودند بلکه در درون اجتماعات بزرگتری مانند هوز و طایفه روابط اجتماعی گستردهای در مقیاس ایل داشتند، همچنین گاهی چند ایل با هم کنفدراسیون تشکیل میدادند و به نیروی مؤثری تبدیل میشدند؛ 5. حکومت مرکزی حاکمیت مطلق نداشت و در درون مجموعه گستردهای از کانونهای قدرت نظیر ایلهای نیمهخودمختار قرار داشت؛ 6. کوچرَوی در همزیستی ناپایدار با کشاورزی صورتبندی اقتصادی اجتماعی متفاوتی را به وجود آورد و این مهم نیازمند بازخوانی جدیدی برای فهم جامعۀ ایرانی است. | ||
کلیدواژهها | ||
ایل؛ تیول؛ دولت؛ کوچرَوی؛ مالکیت | ||
مراجع | ||
-ابن بلخی (1385)، فارسنامه، ویراستاران رینولدآلن نیکلسون، گای لسنرینج، تهران: اساطیر.
-استارک، فریا (1364)، سفری به دیار الموت، لرستان و ایلام، ترجمۀ علیمحمد ساکی، تهران: انتشارات علمی.
-اشرف، احمد (1359)، موانع تاریخی رشد سرمایهداری در ایران: دورۀ قاجاریه، تهران: زمینه.
-افشار سیستانی، ایرج (1381)، کرمانشاهان و تمدن دیرینه آن، تهران: نگارستان کتاب، ج 1و 2.
-افشار سیستانی، ایرج (1381)، مقدمهای بر شناخت ایلات، چادرنشینان و طوایف عشایری ایران، تهران: هما.
-افشار نادری، نادر (1347)، «جمعیت و شناسنامه ایلات کهگیلویه»، گروه عشایری، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، گزارش شماره 8، تهران: دانشگاه تهران.
-اکبری، علی و میزبانی، مهدی (1383)، «درآمدی بر شناخت ویژگیهای جمعیت و جوامع عشایری در ایران»، مطالعات ملی، سال پنجم، شماره اول، 43-9.
-امانالهی بهاروند، سکندر (1367)، کوچنشینی در ایران: پژوهشی درباره عشایر و ایلات، تهران: آگاه.
-اندرسون، پری (1399)، گذار از عهد باستان به فئودالیسم، ترجمۀ حسن مرتضوی، تهران: ثالث.
-اُوتر، ژان (1363)، سفرنامه اُوتر، ترجمه مرضیه علی اقبالی، تهران: جاویدان.
-اولیویه، جی (1371)، سفرنامه اولیویه: تاریخ اقتصادی اجتماعی ایران در دوران آغازین عصر قاجار، ترجمۀ محمدطاهر میرزا، تهران: انتشارات اطلاعات.
- ایزدپناه، حمید (1350)، آثار باستانی و تاریخی لرستان، ج1، تهران: انجمن آثار ملی.
-آبراهامیان، یرواند (1376)، «استبداد شرقی: بررسی ایران عصر قاجار»، در مقالاتی در جامعهشناسی سیاسی ایران، تهران: شیرازه.
-پطروشفسکی، ایلیا پاولویچ (1344)، کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران عهد مغول (قرنهای 13 و 14 میلادی)، ترجمۀ کریم کشاورز، تهران: دانشگاه تهران.
-پولاک، یاکوب (1361)، سفرنامۀ پولاک: ایران و ایرانیان، ترجمۀ کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی.
-پیگولوسیا، نینا و ویکتوروونا و همکاران (1349)، تاریخ ایران از دورۀ باستان تا پایان سدۀ هجدهم میلادی، ترجمۀ کریم کشاورز، تهران: دانشگاه تهران.
-تهمک، محمدرضا (1396)، «حاکمیت و تناسب قوا در ایران پیشادولت مدرن: مناطقی از ایالت فارس»، فصلنامۀ علوم اجتماعی، سال 26، شمارۀ 78، 248-197.
-جمالزاده، محمدعلی (1399)، گنج شایگان، تهران: علم.
-دوبد، بارون (1371)، سفرنامه لرستان و خوزستان، ترجمۀ محمدحسین آریا، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
-دیاکونوف، میخاییل میخائیلوویچ (1378)، تاریخ ایران باستان، ترجمۀ روحی ارباب، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
-رابینو، یاسنت (1343)، گزارشی از بازرگان و جامعۀ شهر و ایالت کرمانشاه، ترجمه فریبرز همزهای، کرمانشاه: دانشگاه رازی.
-سلطانی، محمد علی (1381)، جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان: ایلات و طوایف کرمانشاهان، تهران: سها.
-سنجابی، علیاکبرخان (1380)، ایل سنجابی و مجاهدتهای ملی ایران، تحشیه دکتر کریم سنجابی، تهران: شیرازه.
-سیاح (1356)، خاطرات حاج سیاح، تهران: امیرکبیر.
-شوشتری، میر عبداللطیف (1363)، تحفهالعالم و ذیل التحفه، تهران: طهوری.
-صفینژاد، جواد (1347)، جمعیت و شناسنامۀ ایلات کهگیلویه و بویراحمد، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، دانشگاه تهران.
-صفینژاد، جواد (1381)، «شیوههای اخذ مالیات در مناطقی از عشایر لرنشین ایران»، نامۀ انسانشناسی، دوره 1، شمارۀ 1، صص 31-17.
-صفینژاد، جواد (1383)، «ساختار اجتماعی ایلی»، فصلنامه مطالعات اقتصادی، سال 5، شماره 1، صص 84-43.
-طبیبی، حشمتاله (1371)، مبانی جامعهشناسی و مردمشناسی ایلات و عشایر، تهران: دانشگاه تهران.
-عبادالهی چنذانق، حمید (1389)، «اقتصاد سیاسی شهر در ایران پیشاسرمایهداری: مطالعه موردی عصر صفویه»، مجله جامعهشناسی ایران، دوره 11، شماره 1، 174-146.
-عبادالهی، حمید (1385)، «ضرورتهای ساختاری مدیریت سیاسی سرزمین و شکلبندی اجتماعی ایران عصر صفوی»، مجله جامعهشناسی ایران، دوره 7، شمارۀ 3، 33-5.
-عضدالدوله، احمدمیرزا (1388)، تاریخ عضدی، به اهتمام کاظم عابدینی، قم: فراگرفت.
-قزوینی، یحییبنعبداللطیف (1386)، لبالتواریخ، ویراستار میرهاشم محدث، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
-کاتوزیان، محمدعلی (1366)، اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا سقوط رضاشاه، ترجمۀ محمدرضا نفیسی، تهران: پاپیروس، ج 1 و2.
-کاتوزیان، محمدعلی (1383 ب)، «جامعه کمآب وپراکنده: الگوی تحول دراز مدت اجتماعی-اقتصادی در ایران»، در جامعهشناسی تاریخی در ایران: نفت و توسعه، تهران: مرکز.
-کاشانی، محمدشریف (1362)، واقعات اتفاقیه در روزگار، به کوشش منصوره اتحادیه و سیروس سعدوندیان، تهران: نشر تاریخ ایران.
-کرزن، جرج (1373)، ایران و قضیۀ ایران، ترجمۀ غلامعلی وحید مازندرانی، تهران: علمی فرهنگی.
-کرمانشاهی، احمد (1369)، مرآتالاحوال، تهران: امیرکبیر.
-کشاورز، اردشیر (1382ب)، کرمانشاهِ ما به دورنمای قدیم، کرمانشاه: طاقبستان.
-کشاورز، اردشیر (1382ج)، زندگان عرصۀ عشق، مجموعه اسناد وقفی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان کرمانشاهان، کرمانشاه: طاقبستان. ج1 و2.
-کشاورز، اردشیر (1395)، ایلات و طوایف کرمانشاهان: ایل احمدوند، کرمانشاه: تاقبستان.
-کشاورز، اردشیر (1399)، تاریخ تحولات سیاسی کرمانشاهان: از مشروطیت تا جنگ جهانی اول، کرمانشاه: دیباچه.
-گلستانه، محمدامین (1356)، مجملالتواریخ، به کوشش مدرس رضوی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
-لمبتون، آن (1375)، ایران عصر قاجار، ترجمۀ سیمین فصیحی، تهران: جاودان خرد.
-لمبتون، آن (الف1362)، «تاریخ ایلات ایران»، ترجمۀ علی تبریزی، در ایلات و عشایر (مجموعه مقالات)، تهران: آگاه.
-لمبتون، آن (ب1362)، مالک و زارع، ترجمۀ منوچهر امیری، تهران: علمی فرهنگی.
-محمدی، امین (1397)، هرسین در سطور رنگ پریده، تهران: مورخان.
-مردوخ کردستانی، محمد (1380)، تاریخ مردوخ، تهران: کارنگ.
-منشی قمی، احمدبن (1395)، خلاصه التواریخ، تهران: دانشگاه تهران.
-مورتنسن، دمونت اینگه (1377)، کوچنشینان لرستان، ترجمۀ محمدحسین آریا، تهران: پژوهنده.
-نعمانی، فرهاد (1358)، تکامل فئودالیسم در ایران، تهران: آگاه.
-ولی، عباس (1380)، ایران پیش از سرمایهداری، ترجمۀ حسن شمسآوری، تهران: مرکز.
-Floor, Willem (2018), Kermanshah: City and Province 1800-1945, Washington dc: Mage Publication.
-Jamalzadeh, M (1951), "An outline of the Social and Economic Structure of Iran”, International Labour Review, vol. LXIII, no, op. cit. pp 443-47.
-Sheil, L. M (1856), Glimpses of Life and Manners in Persia, London: John Murray.
-Vafadari, Kaveh (1979), ‘Some Idea on Unity of Town and Countryside’, Zaman, No 1. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 444 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 451 |