تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,096,522 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,203,570 |
تحلیل زمینهای شکست کارکردهای تعاونی مرزنشینان استان کردستان در بستر اقتصاد غیررسمی مرزی | ||
توسعه محلی (روستائی-شهری) | ||
مقاله 8، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 26، شهریور 1401، صفحه 205-232 اصل مقاله (1.21 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2022.344882.668736 | ||
نویسندگان | ||
حسین دانش مهر* 1؛ علیرضا کریمی2؛ عثمان هدایت3 | ||
1دانشیار گروه جامعهشناسی، دانشگاه کردستان | ||
2استادیار گروه جامعهشناسی، دانشگاه خوارزمی | ||
3دانشجوی دکتری جامعهشناسی، دانشکدۀ اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدف تحلیل زمینهای سازوکارهای شکست کارکردهای تعاونیهای مرزنشین استان کردستان انجام گرفته است. برای تحقق این امر، با از اشباع نظری حاصل از دادههای مصاحبۀ نیمهساختیافته، با ۴۱ نفر از اعضای هیئتمدیره و مدیرعامل تعاونیهای مرزنشین چهار شهرستان مرزی استان کردستان مصاحبه بهعمل آمد. نتایج نشان از وجود شرایط توسعهنیافتگی مرزی ناشی از ضعف زیرساختهای ارتباطی و اقتصادی دارد. شرایط علی و مداخلهای شکست تعاونیها در اقتصاد غیررسمی مرز نشان داد سیطرۀ سیاستهای متناقض نهادهای دولتی و مشارکتنداشتن و ناآگاهی اعضا از تعاونیها، شرایط این شکست را فراهم آورده است. این وضعیت، ناکارایی و ضعف تعاونیها را نشان میدهد که در پیامدها و آسیبهای اجتماعی اقتصادی پیشرو قابلبحث است. شکست کارکردی تعاونیها سبب پیامدهایی از جمله شکست طرح کارت مرزنشینی و کارت سوخت، بیتوجهی به اشتغال مرزنشینان، کولبری و آسیبهای آن، کاهش ماندگاری روستانشینان در مناطق مرزی، اضمحلال اقتصاد محلی و مشکلات شدید اقتصادی و همچنین کاهش اعتماد اجتماعی در دو بعد نهادی و مردمی شده است؛ بنابراین میتوان برای ماندگاری و ارتقای جایگاه و نقش تعاونیها، به اتخاذ راهکارهای حمایتی و نظارتی دولتی، تقویت مشارکت عمومی جامعۀ روستایی و تقویت بنیۀ مالی تعاونی پرداخت | ||
کلیدواژهها | ||
اقتصاد مرزی؛ تعاونی مرزنشینان؛ روش زمینهای؛ مناطق روستایی استان کردستان | ||
مراجع | ||
باینگانی، بهمن و جلائیپور، حمیدرضا (1399). برساخت تاریخ اجتماعی و بسترهای تکوین و تداوم اقتصاد غیررسمی (بازار و تجارت مرزی در بانه)، مجلۀ جامعهشناسی ایران، سال بیستویکم، شمارۀ 1: 32-70.
حیدری، حسین، علیبیگی، امیرحسین و بینائیان، اکرم (1394). موانع و راهکارهای فعالسازی تعاونیهای مرزنشین استان کرمانشاه، فصلنامۀ تعاون و کشاورزی، سال چهارم، شمارۀ 14: 89-109.
خانزادی، آزاد و صادقینسب، شبنم (1396). رشد متوازن اقتصادی در چارچوب آمایش سرزمین (مطالعۀ موردی استان کردستان)، اولین همایش بینالمللی برنامهریزی اقتصادی، توسعۀ پایدار و متوازن منطقهای رویکردها و کاربردها، دانشگاه کردستان و دانشگاه پلیتکنیک سلیمانی).
خیرالدین، رضا و رازپور، مهدی (۱۳۹۸). پیامدهای فضایی اقتصاد غیررسمی مرزی در شهرستان مرزی بانۀ کردستان، دوماهنامۀ اقتصاد پنهان، شمارۀ ۳۱: ۱۰۲-۱۲۴.
دانشمهر، حسین، خالقپناه، کمال و هدایت، عثمان (1399). توسعۀ مرز محور و اضمحلال ظرفیتها و فرصتهای اجتماعات مرزی؛ با تأکید بر نقد بازارچههای مرزی (مورد مطالعه: بازارچههای مرزی ننور شهرستان بانه و خاو و میرآباد شهرستان مریوان)، برنامهریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی، سال دوازدهم، شمارۀ 43: 241-278.
دانشمهر، حسین، کریمی، علیرضا و محمودی، جهانگیر (1400). اتنوگرافی نهادی سیاست خودگردانی در تعاونیهای تولید روستایی (مورد مطالعه: تعاونیهای تولید روستایی استان کردستان)، فصلنامۀ تعاون و کشاورزی، سال دهم، شمارۀ 37: 38-62.
دانشمهر، حسین، کریمی، علیرضا و هدایت، عثمان (1398). زیستجهان مرزنشینان و سیاستهای گمرکی مطالعهای در باب کولبران شهرستان مریوان، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، سال سیزدهم، شمارۀ 2: 55-79.
دانشمهر، حسین و هدایت، عثمان (1397). تحلیل روایت ذینفعان از فروپاشی سرمایۀ اجتماعی در میان تعاونیهای تولید روستایی (مورد مطالعه: تعاونیهای تولید روستایی استان کردستان)، توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، سال دهم، شمارۀ 2: 207-230.
زرقانی، سید هادی (۱۳۸۶). عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر بر نقش و کارکرد مرزها با تأکید بر مرزهای ایران، فصلنامۀ ژئوپلیتیک، سال سوم، شمارۀ 2: 116-۱۴۷.
سایت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کردستان، بخش آمار و اطلاعات، دسترسی در: https://www.mimt.gov.ir/fa/general_content/478327
شایگانفرد، فرهاد، محسنی تبریزی، علیرضا، نایبی، هوشنگ، جلاییپور، حمیدرضا و نوربخش، یونس (1400). برساخت پدیدۀ نابرابری اجتماعی-سیاسی در استان کردستان، توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، سال سیزدهم، شمارۀ 2: 481-509.
doi: 10.22059/jrd.2021.331083.668674
صادقی، حسین، وفایی یگانه، رضا و غفاری، محمدحسن (۱۳۸۹). گسترش اقتصاد غیررسمی و تهدید فرهنگ اقتصادی، ماهنامۀ مهندسی فرهنگی، ۲(۱۲): ۷۳-۸۹.
فراستخواه، مقصود (۱۳۹۸). روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر نظریۀ برپایۀ» گراندد تئوری GTM»، تهران: آگاه.
کوهسار، فاطمه، محمدی، رضا و گزمه، علیرضا (1395). بررسی نقش بازارچههای مرزی در امنیت، اشتغال و توسعۀ مناطق مرزی (مطالعۀ موردی: بازارچۀ مرزی میلک زابل)، پژوهشنامۀ مطالعات مرزی، سال چهارم، شمارۀ 3: 79-101.
محمدپور، اعظم (۱۳۹۶). تأثیر درآمدهای نفتی بر اقتصاد زیرزمینی در ایران: رهیافت فضا-حالت، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی.
نانکلیکلآبادی، مصطفی، عباسی سمنانی، علیرضا و اسدیان، فریده (1400). تحلیلی بر اقتصاد غیررسمی در توسعۀ اقتصاد روستایی (مطالعۀ موردی: استان کردستان)، جغرافیایی سرزمین، سال هجدهم، شمارۀ 69: 61-80.
هدایت، عثمان و باسیتی، شهرام (1399). مرزنشینی، اقتصاد مرزی و آسیبهای خانواده (مورد مطالعه: شهرهای مرزی بانه و مریوان)، رفاه اجتماعی، سال بیستم، شمارۀ 77: ۱۴۱-۱۸۰.
هدایت، عثمان و باسیتی، شهرام (1400). عوامل مؤثر بر کاهش زیستپذیری اجتماعی-اقتصادی در روستاهای مرزی شهرستان بانه، اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی، سال دهم، شمارۀ 37: ۱۲۹-۱۵۲.
هدایت، عثمان و باسیتی، شهرام (1400). مرزنشینان و وابستگی به نهادهای حمایتی: مردمنگاری نهادی سیاستهای حمایتی در روستاهای مرزی دهستان خاو و میرآباد شهرستان مریوان، پژوهشهای روستایی، سال دوازدهم، شمارۀ 1: 80-93.
Andersson, C. M., Bjärås, G., Tillgren, P., & Östenson, C. G. (2005). A longitudinal assessment of inter-sectoral participation in a community-based diabetes prevention programme. Social Science & Medicine, 61(11), 2407-2422.
Charmes, J., Gault, F., & Wunsch-Vincent, S. (2013). Formulating an Agenda for the Measurement of Innovation in the Informal Economy. The informal economy in developing nations: Hidden engine of innovation, 22, 336-66.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007), Research Methods in Education, (6th Ed). Routledge.
Henley, A., Arabsheibani, G. R., & Carneiro, F. G. (2009). On defining and measuring the informal sector: Evidence from Brazil. World Development, 37(5), 992-1003.
Http: //marzneshinan.blog.ir (2021).
ILO. (2015). Formalization of the informal economy: Area of Critical Importance (GB.325.POL.1.1). Geneva: ILO, 2015.
Leebouapao, L., Phonesaly, S., Phetsamone, S., Souphith, D., & Vanthana, N. (2004). Lao PDR cross border economy, case study in Dansavanh, Savannakhet, and Houaysai/Tonpheung, Lao PDR.
Niebuhr, A., & Stiller, S. (2002). Integration effects in border regions-A survey of economic theory and empirical studies (No. 879-2016-64210).
Nwankwo, F., Ewuim, N., & Asoya, N. P. (2012). Role of cooperatives in small and medium scale enterprises (SMEs) development in Nigeria: challenges and the way forward. African Research Review, 6(4), 140-156.
Romero, R. (2009). The Dynamic of Informal Economy, London: Oxford University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 566 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 476 |